Pytanie podatnika dotyczy wpływu korekty zobowiązania na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem (...)

W związku z przedstawionym stanem faktycznym podatnik pyta czy korekta zobowiązania nie wpłynie na wysokość podstawy opodatkowania podatku dochodowego od osób prawnych w okresie sprawozdawczym, w którym korekta ta zostanie przeprowadzona?Stanowisko podatnika:Zdaniem Spółki w okresach sprawozdawczych, które były przedmiotem kontroli, wartości z powyższych rachunków obniżyły bilansowy wynik finansowy a podstawa opodatkowania została o nie podwyższona ( w wyniku kontroli zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów). Spółka uważa, że po raz drugi ta sama wartość nie może być opodatkowana w innym okresie sprawozdawczym. Storno tych rachunków chce przeprowadzić na podstawie art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości i uważa, że jest ono obojętne podatkowo (nie wpływa na wysokość podatku dochodowego od osób prawnych).

W świetle przedstawionego stanu faktycznego tut. organ podatkowy stwierdza, że zawyżenie kosztów uzyskania przychodów pociąga za sobą konieczność korekty rozliczenia podatku dochodowego. Jak wynika z pisma podatnika za lata 2000 i 2001 zostały wydane decyzje określające zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, w których to organ podatkowy dokonał korekty rozliczenia podatku dochodowego w związku z korektą kosztów uzyskania przychodów, z powołaniem podstawy prawnej, uzasadnienia faktycznego i prawnego dokonanej korekty kosztów uzyskania przychodów.

Zasadniczo, zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) równowartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, (...) - w chwili takiego umorzenia lub przedawnienia - u dłużnika stanowi przychód . Jednocześnie w art. 12 ust. 4 pkt 8 cyt. ustawy ustawodawca wskazał - w drodze wyjątku - na trzy przypadki, w których umorzenie zobowiązań lub ich części u dłużnika nie stanowi przychodu podatkowego. Zgodnie z tym przepisem do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw.

Ustawodawca nie zdefiniował w ustawie podatkowej pojęcia umorzenia.Według Słownika Języka Polskiego (Wydawnictwa Naukowe PWN Warszawa 1998 r., t. III). 'Umorzenie' oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego poprzez uzyskanie zrzeczenia się należności przez wierzyciela. Skutkiem umorzenia jest zatem zmniejszenie lub zlikwidowanie w całości lub w części zobowiązania dłużnika w stosunku do wierzyciela, za jego zgodą, co prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania. Wygaśnięcie zobowiązania jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w przepisach art. 498-508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 508 Kc zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Zwolnienie z długu jest zatem umową pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem i następuje w momencie jej zawarcia. Przedawnienie zobowiązania jest zdarzeniem prawnym powstającym z 'mocy prawa'. Zgodnie z art. 117 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Przedawnienie roszczenia skutkuje tym, iż dłużnik (podmiot zobowiązany do świadczenia) uzyskuje prawo zgłoszenia zarzutu wyłączającego możliwość dochodzenia przed sądem wykonania przez niego świadczenia na rzecz wierzyciela. Po upływie terminu przedawnienia dłużnik może odmówić spełnienia świadczenia poprzez podniesienie zarzutu przedawnienia. Przedawnienie roszczeń związanych z prowadzoną działalnością reguluje art. 118 Kodeksu cywilnego i wynosi trzy lata, natomiast przepisem szczególnym wyłączający stosowanie art. 188 Kodeksu jest art. 554 tej ustawy stanowiący, że roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności sprzedawcy przedawniają się z upływem dwóch lat. Umarzanie i przedawnienie zobowiązań wywołuje określone skutki w podatku dochodowym. Co do zasady jest ono przysporzeniem majątkowym stanowiącym przychód dla celów podatkowych. Spółka jako dłużnik osiągnie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy , który stanowi, iż przychodem jest wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań. Ustawa podatku dochodowego od osób prawnych nie wskazuje na inne sposoby spisania zobowiązań.Oceny charakteru spisanych zobowiązań dokonać musi sam podatnik gdyż to na nim w ostateczności spoczywa ciężar dowodu tego faktu, skoro wywodzi z niego określone skutki prawne.Sposób księgowania i prezentacji korekty dot. lat ubiegłych w księgach rachunkowych Spółki określają przepisy ustawy o rachunkowości, które nie mają charakteru podatkowego. Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych oraz przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Natomiast zgodnie z art. 3 pkt 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, ustawami podatkowymi - są ustawy dotyczące podatków, opłat oraz nieopodatkowanych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich. Z powyższego wynika, iż przedmiotem interpretacji udzielonej przez naczelnika urzędu skarbowego mogą być jedynie przepisy ogólnego prawa podatkowego oraz szczególnego, materialnego prawa podatkowego dotyczącego podatków, dla których właściwym jest naczelnik urzędu skarbowego. Tym samym tut. organ podatkowy nie jest właściwy do wydania interpretacji w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.), a co za tym idzie sposobu ujęcia zdarzenia w księgach rachunkowych Spółki.