Czy podatnik prowadzący księgi rachunkowe z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej może (...)

Czy podatnik prowadzący księgi rachunkowe z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej może być jednocześnie rolnikiem ryczałtowym dla dostaw w zakresie działalności rolniczej?

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, dla której z uwagi na wielkość obrotu obowiązany jest prowadzić księgi rachunkowe.

Podatnik zamierza rozpocząć prowadzenie działalności rolniczej w swoim gospodarstwie rolnym w zakresie hodowli zwierząt - koni.

Z uwagi na fakt, iż na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej dokonywana przez rolnika ryczałtowego jest zwolniona z podatku od towarów i usług i z uwagi na definicję rolnika ryczałtowego zawartą w art. 2 pkt 19 ustawy o VAT Podatnik ma wątpliwości, czy spełnia wymów ustawowy do uznania go za rolnika ryczałtowego.

Porady prawne

Przedstawiając własne stanowisko w przedmiotowej sprawie Podatnik wyraża pogląd, iż prowadzenie ksiąg rachunkowych związanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą powoduje, iż nie może być rolnikiem ryczałtowym w działalności rolniczej, a tym samym jest rolnikiem rozliczającym dostawy produktów rolnych na zasadach ogólnych określonych w ustawie o podatku od towarów i usług.

W odpowiedzi na powyższy wniosek Naczelnik Urzędu Skarbowego w wydanym postanowieniu z dnia 05 sierpnia 2005 r. stwierdził, iż stanowisko Podatnika przedstawione w jego wniosku jest prawidłowe.

W uzasadnieniu w/w postanowienia Naczelnik Urzędu Skarbowego potwierdził, iż status rolnika ryczałtowego posiada tylko rolnik, który nie jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz nie zrezygnował z przysługującego mu zwolnienia z podatku od towarów i usług. Ponieważ Podatnik prowadzi księgi rachunkowe, to skutkiem powyższego jest to, iż dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych w w/w ustawie.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po weryfikacji przedmiotowego postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdza co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 w/w ustawy zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 3 ustawy rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem:

  1. dokonania w poprzednim roku podatkowym dostawy produktów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych o wartości przekraczającej 20.000 zł oraz
  2. dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i 2, oraz
  3. prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 19 w/w ustawy o VAT pod pojęciem rolnik ryczałtowy - rozumie się przez to rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Z przywołanej definicji rolnika ryczałtowego - w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku - wynika, iż zastrzeżenie dot. nieprowadzenia ksiąg rachunkowych przez rolnika dotyczy wyłącznie działalności rolniczej, z którą wiąże się zwolnienie przedmiotowe w podatku od towarów i usług a nie całokształtu jego działalności. Gdyby intencją ustawodawcy było obostrzenie tego warunku i rozszerzenie warunku na całokształt działalności, to ustawodawca użyłby w definicji określenia 'z wyjątkiem podatnika' a nie jak użył 'z wyjątkiem rolnika'.

Jak wynika z uwarunkowań zawartych w cyt. przepisie art. 43 ust. 3 ustawy o VAT rezygnacja ze statusu rolnika ryczałtowego nie jest wcale łatwa. Rolnik chcąc zrezygnować ze statusu rolnika ryczałtowego u którego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od towarów i usług musi spełnić szereg warunków a przede wszystkim dokonać w roku poprzedzającym dostawy produktów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych o wartości co najmniej 20.000 zł. A zatem ze statusu rolnika ryczałtowego nie może skorzystać już rolnik dokonujący dostaw produktów rolnych na niewielką skalę.

W przedstawionym stanie faktycznym Podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług. Z racji tej działalności z uwagi na osiągany obrót zobowiązany jest na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Oprócz pozarolniczej działalności gospodarczej Podatnik posiada gospodarstwo rolne, w którym zamierza prowadzić chów zwierząt.

Gdyby więc przyjąć stanowisko Podatnika, wyrażone w jego wniosku z dnia 23 maja 2005 r. i interpretację przepisów ustawy o VAT dokonaną przez Organ podatkowy I Instancji w postanowieniu z dnia 05 sierpnia 2005 r. - to już najmniejsza dostawa produktów rolnych, np. przysłowiowego kilograma marchewki podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług a przecież jak wynika z przywołanych przepisów ustawy o VAT ustawodawcy wcale nie o to chodziło. Wręcz przeciwnie, ustawodawca obostrzył warunki do rezygnacji ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego w podatku od towarów i usługi i opodatkowania podatkiem VAT dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Jak wynika bowiem z przywołanych przepisów, dopiero po spełnieniu warunków określonych w przepisach art. 43 ust. 3 i 4 ustawy o VAT Podatnik może zrezygnować ze statusu rolnika ryczałtowego i dopiero wtedy dokonywana przez niego dostawa produktów rolnych z jego własnej działalności rolniczej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych określonych w w/w ustawie.

W świetle powyższego, w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku rozstrzygnięcie zawarte w przedmiotowym postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego jest sprzeczne z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. Takie działanie obliguje Dyrektora Izby Skarbowej do podjęcia rozstrzygnięcia w oparciu o art. 14b § 5 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie bowiem z art. 14b § 2 w/w ustawy interpretacja o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona w drodze decyzji, tj. w trybie określonym w § 5. W myśl art. 14b § 5 pkt 2 cyt. ustawy organ odwoławczy z urzędu w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także, jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

Przedstawiając powyższe Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku orzekł jak w sentencji decyzji.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika