Podatnik zwraca się z zapytaniem czy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących (...)

Podatnik zwraca się z zapytaniem czy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup usług budowlanych związanych z budową drogi gminnej, oraz czy nieodpłatne przekazanie drogi do majątku gminy jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Zdaniem Podatnika ma on prawo do odliczenia podatku z faktur dokumentujących poniesione koszty budowy drogi, a czynność przekazania drogi do majątku Gminy porównać należy do czynności wniesienia aportu do spółki i uznać za niepodlegającą opodatkowaniu lub zwolnioną z podatku od towarów i usług.

Stan faktyczny w sprawie:

W wyniku zawartej umowy z gminą Podatnik pełniąc rolę inwestora zastępczego współfinansował budowę drogi dojazdowej do własnej nieruchomości wraz z kanalizacją sanitarną, deszczową oraz wodociągiem. Inwestycja powstała w większości na gruncie stanowiącym własność gminy oraz częściowo na gruncie stanowiącym własność Zapytującego.

Zgodnie z umową po wybudowaniu całości drogi stanie się ona własnością gminy. Przekazanie drogi na majątek gminy nastąpi w terminie 2 m-cy po przejęciu do eksploatacji przez poszczególnych użytkowników.

Realizując budowę drogi Podatnik po otrzymaniu faktur VAT wystawionych przez podwykonawców refakturował część wydatków na gminę oraz inny podmiot będący właścicielem działki w obrębie budowanej drogi.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Przy ocenie skutków dla celów podatku od towarów i usług, w związku z dokonywanymi rozliczeniami z tytułu budowy drogi gminnej i jej przekazania wraz z infrastrukturą wodociągową i sanitarno ?kanalizacyjną Gminie należy wskazać, iż czynności te mogą być przeprowadzone z wykorzystaniem różnego rodzaju instytucji Kodeksu cywilnego i przybrać formę: sprzedaży, zamiany, darowizny lub nieodpłatnego przekazania nie będącego darowizną w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego.

Stosownie do treści art. 888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Warunkiem uznania określonego świadczenia za darowiznę jest łączne spełnienie trzech przesłanek: świadczenie musi być bezpłatne, dobrowolne a przysporzenie w majątku obdarowanego musi nastąpić kosztem majątku darczyńcy.

W świetle powyższego ? biorąc pod uwagę treść załączonej do zapytania umowy ? czynność nieodpłatnego przekazania inwestycji drogowej Gminie nie stanowi darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z brzmieniem art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 z późn. zmianami) opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jak również czynności enumeratywnie wymienione w ust. 3 tego artykułu tj.:

  • świadczenie usług oraz przekazanie lub zużycie towarów na potrzeby reprezentacji albo reklamy,
  • przekazanie przez podatnika towarów oraz świadczenia usług na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników,
  • zamiany towarów, zamiany usług oraz zamiany usługi na towar i towaru na usługę,
  • wydanie towarów lub świadczenia usług w zamian za wierzytelności,
  • wydania towarów lub świadczenia usług w miejsce świadczenia pieniężnego,
  • dostarczenia produktów rolnych na podstawie umowy kontraktacji,
  • darowizna towarów nie wymienionych w pkt 2,
  • świadczenia usług, o których mowa w ust. 1, bez pobrania należności,
  • wydania towarów lub świadczenia usług w zamian za czynności nie podlegające opodatkowaniu,
  • towarów, o których mowa w art. 6a.

Artykuł 2 ustawy VAT zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę nieodpłatne przekazanie inwestycji drogowej gminie w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie natomiast z treścią art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Skoro zatem czynność nieodpłatnego przekazania drogi nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług a już na etapie ponoszenia wydatków wiadomym był ich cel ? czynność niepodlegająca opodatkowaniu ? Podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturach związanych z przedmiotową inwestycją drogową. Czynność nieodpłatnego przekazania drogi gminnej nie może być bowiem zaliczona przez Podatnika do sprzedaży opodatkowanej, tj. do sprzedaży, z którą związane jest prawo do odliczeń i zwrotów podatku VAT.

Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2000r., sygn. Akt III RN 191/99, w którym uznano, iż: ?Podatnik nie może skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, jeśli dokonuje sprzedaży niepodlegającej opodatkowaniu, tj. jeśli nieodpłatnie przekazuje odcinek linii energetycznej, budowanej w ramach wspólnej inwestycji z Zakładem Energetycznym, na rzecz tego Zakładu. Podatnik może bowiem zmniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego, związaną wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną?.

Reasumując, w przedstawionym stanie faktycznym przekazanie drogi do majątku Gminy nie jest darowizną, a jako czynność nie wymieniona w art. 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W takim przypadku Podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup usług budowlanych i towarów związanych z tą inwestycją.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika