Czy nabycie 30.000 zł tytułem spłaty udziału spadkowego po zmarłym ojcu będzie rodziło obowiązek (...)
Czy nabycie 30.000 zł tytułem spłaty udziału spadkowego po zmarłym ojcu będzie rodziło obowiązek zapłaty wyższego podatku, w przypadku podwyższenia wartości rynkowej przedmiotu spadku?
W dniu 14.12.2006 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 roku Nr 8, poz. 60 z późn. zm., zwanej dalej ustawą - Ordynacja podatkowa), stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 ustawy-Ordynacja podatkowa, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
W roku 2003 r. zmarł ojciec wnioskodawcy. Przed Sądem Rejonowym toczy się postępowanie spadkowe, w którym wnioskodawca jest spadkobiercą. Na mocy ugody sądowej wnioskodawca ma otrzymać spłatę swojego udziału spadkowego w wys. 30.000 zł. Kwota 30.000 zł odpowiada przypadającemu Stronie udziałowi w majątku spadkowym. Pozostali spadkobiercy nabędą prawo współwłasności domu. Wnioskodawca obawia się, że urząd skarbowy może oszacować wartość domu wyżej niż uczynili to spadkobiercy i Podatnik będzie zmuszony zapłacić wyższy podatek od spadków i darowizn.
Mając na uwadze powyższe wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie powinien zapłacić wyższego podatku od spadków i darowizn, ponieważ zgodnie z treścią postanowienia sądu, Podatnik odziedziczy po ojcu kwotę 30.000 zł i ta kwota będzie stanowiła podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Ewentualnie wyższe oszacowanie wartości domu przez urząd skarbowy będzie dotyczyło spadkobierców, którzy nabędą prawo współwłasności domu i tylko oni będą zobowiązani do ewentualnej zapłaty wyższego podatku.
Stanowisko przedstawione przez stronę jest nieprawidłowe.
Wnioskodawca nabył prawo do spadku po swoim ojcu, który zmarł w 2003 r.
Zgodnie z przepisem art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn /tekst jedn. z 2004 r. Dz. U. Nr 142 poz. 1514 z późn. zm.- zwanej dalej ustawą o podatku od spadków i darowizn/, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej, tytułem: spadku, darowizny, zasiedzenia, nieodpłatnego zniesienia współwłasności, zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w postaci powołania do spadku albo w postaci zapisu.
W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia ? z chwilą przyjęcia spadku.
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwila sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia (art. 6 ust. 4 ustawy).
W myśl przepisu art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów /czysta wartość/, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli spadkobierca został obciążony obowiązkiem wykonania polecenia lub zapisu, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar spadku, o ile polecenie zostało wykonane.
Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy i praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju z dnia powstania obowiązku podatkowego - art. 8 ust. 1 i ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 8 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabywca nie podał wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych lub wartość podana przez nabywcę według oceny urzędu skarbowego nie odpowiada ich wartości rynkowej, urząd ten wezwie nabywcę do określenia wartości rzeczy i praw lub podwyższenia tej wartości w terminie nie krótszym niż 14 dni.
Z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego wynika, iż jest on spadkobiercą swojego ojca. W związku z powyższym organ podatkowy w oparciu o prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym ojcu Podatnika, ustali zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn dla wnioskodawcy na podstawie wyżej powołanych przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przedmiotem opodatkowania stanowić będzie nieruchomość nabyta w drodze spadku. Wnioskodawca stanie się podatnikiem podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia spadku po zmarłym ojcu.
Natomiast w przypadku zawarcia ugody sądowej dotyczącej działu spadku po zmarłym ojcu Podatnika ? czynność ta jako dalsze działanie spadkobierców, podlega odrębnym przepisom podatkowym tj. ustawie z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity z 2005 r.: Dz. U. Nr 41, poz. 399 z późn. zm., - zwanej dalej ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych).
W myśl art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w wymienionym artykule, w tym m. in. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody ? od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3 zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Należy zauważyć, iż na dzień wydania niniejszego postanowienia obowiązuje inny stan prawny z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych niż na dzień złożenia wniosku.
Na dzień złożenia wniosku na mocy przepisów art. 4 pkt 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży solidarnie na stronach czynności cywilnoprawnych.
Natomiast na dzień wydania niniejszego postanowienia zgodnie z art. 4 pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy ciąży przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności ? na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.
Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności.
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów - art. 6 ust.
2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.
Z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego wynika, iż na mocy ugody sądowej wnioskodawca ma otrzymać spłatę swojego udziału spadkowego. Pozostali spadkobiercy nabędą prawo współwłasności domu.
W związku z powyższym w oparciu o ww. przepisy ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity z 2005 r.: Dz. U. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) oraz art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629 z 2006 r.) w zależności od sytuacji, w której uprawomocni się orzeczenie sądu lub zostanie zawarta ugoda sądowa odmiennie rozstrzygnięty jest problem obowiązku podatkowego i zapłaty podatku.
Zatem jeżeli orzeczenie sądu o dziale spadku uprawomocni się lub zostanie zawarta ugoda do dnia 31 grudnia 2006 r. - obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na stronach czynności cywilnoprawnych. Natomiast jeżeli orzeczenie sądu o dziale spadku uprawomocni się lub zostanie zawarta ugoda sądowa po 1 stycznia 2007 r. - obowiązek podatkowy oraz zapłata podatku ciąży na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.
Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.
Jak stanowi art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla Wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.