1) Jakie są zasady opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie kraju (...)
1) Jakie są zasady opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie kraju i w Austrii?
2) W jaki sposób należy deklarować dochód uzyskiwany z pracy najemnej wykonywanej w Austrii w zeznaniu podatkowym składanym w Polsce?
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż prowadzi Pan działalność gospodarczą świadcząc usługi w zakresie doradztwa technicznego, naprawy i obsługi sprzętu oraz wykonywania kosztorysów budowlanych. Siedziba firmy znajduje się w miejscu zamieszkania podatnika w X.
Usługi wykonywane są na terenie Polski oraz Austrii. Przychody uzyskiwane przez Pana z działalności gospodarczej opodatkowane są według zasad ogólnych. Zarówno przed 01.05.2004 r. jak i po tej dacie prowadzi Pan tą samą dokumentację księgową (podatkową księgę przychodów i rozchodów) stosując ten sam sposób rozliczania się w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Pana pytanie dotyczy miejsca i sposobu deklarowania i opodatkowania dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie naszego kraju i Austrii oraz konieczności dodatkowego deklarowania dochodów z pracy najemnej przy ewentualnym zatrudnieniu za granicą.
Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Przepis powyższy, zgodnie z art. 4a w/w ustawy, stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodów i majątku (Dz.U. z 1975 r., Nr 24, poz. 129), zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.
Z powyższego wynika więc, że jeżeli polski przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą również w Austrii, to opłaca tam podatek tylko w przypadku, gdy działalność tę wykonuje przy utrzymywaniu w tym państwie zakładu. Jeżeli natomiast działalność prowadzona na terenie Austrii nie jest wykonywana poprzez utrzymywany tam zakład, wszystkie zdarzenia gospodarcze (zaistniałe zarówno w Polsce jak i w Austrii) powinny być ewidencjonowane i opodatkowane według polskich przepisów prawnych. W przypadku osób prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, przepisy określające zasady ich prowadzenia zawarte są w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475).
W związku z tym, iż z przedłożonych dokumentów wynika, że nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w Austrii w formie zorganizowanego tam zakładu, całość dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.
W myśl art. 45 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym według ustalonego wzoru w terminie do 30 kwietnia następnego roku. W przypadku podatników uzyskujących przychody z działalności gospodarczej obowiązującym formularzem zeznania podatkowego jest druk PIT-36.
Ponadto, stosownie do art. 44 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej obowiązani są bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f. Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, w wysokości należnej za listopad uiszcza się w terminie do 20 grudnia. W terminach płatności zaliczek za miesiące od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym deklaracje według ustalonego wzoru o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku, stosownie do art. 44 ust. 6 w/w ustawy. Obowiązującym formularzem deklaracji jest druk PIT-5.
W przypadku zatrudnienia za granicą i otrzymywania w związku z tym wynagrodzenia z zagranicy, decydujące znaczenie przy określeniu obowiązku deklarowania dochodów w Polsce mają postanowienia dwustronnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z państwem, w którym uzyskiwane są wynagrodzenia.
W powołanej wyżej umowie zawartej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii w art. 15 ust. 1 przyjęto rozwiązanie, że pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą być opodatkowane tylko w tym państwie, chyba że wykonuje pracę w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, wówczas osiągnięte za nią wynagrodzenia mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Z powyższego wynika, iż osoba mieszkająca w Polsce, która jest zatrudniona w Austrii, podlega z tego tytułu opodatkowaniu w państwie, w którym pracuje. Jako metodę eliminacji podwójnego opodatkowania przyjęto metodę wyłączenia z progresją, co wynika z treści art. 23 ust. 1 umowy zawartej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii, w myśl którego, osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie osiąga przychody lub posiada majątek, a te przychody albo ten majątek według tej umowy mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, wówczas pierwsze Państwo - z zastrzeżeniem postanowień ustępu 2 - wyłączy te przychody albo ten majątek spod opodatkowania; Państwo to może jednak przy ustalaniu podatku od pozostałego dochodu albo pozostałego majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która zostałaby zastosowana, gdyby odnośne przychody albo odnośny majątek nie zostały wyłączone spod opodatkowania. A zatem dochód z tytułu wynagrodzenia ze stosunku pracy uzyskany w Austrii jest wyłączony z podstawy opodatkowania. Jednakże do opodatkowania dochodu uzyskanego w Polsce należy zastosować stawkę podatkową właściwą dla kwoty łącznego dochodu podatnika, zgodnie z art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym w przypadku, gdy oprócz dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej opodatkowanych w Polsce, uzyskiwał Pan będzie dochód z wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w Austrii, dochód ten winien być uwzględniony przy rozliczeniu podatku należnego w Polsce w zeznaniu rocznym złożonym na formularzu PIT-36 w celu ustalenia stopy procentowej, według której należy opodatkować dochód uzyskany w Polsce.