Podatnik ma wątpliwości dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i (...)
Podatnik ma wątpliwości dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu poboru odsetek należnych w związku z udzieleniem w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pożyczki mieszkaniowej zarówno pracownikom jak i emerytom i rencistom, w sytuacji gdy odsetki potrącane zostają z wynagrodzenia pracownika, bądź też ich wpłata następuje na konto bankowe lub do kasy Podatnika oraz kwestii sposobu dokumentowania otrzymania przedmiotowych odsetek i konieczności ich wykazywania w deklaracji VAT-7 jako obrotu dotyczącego czynności zwolnionej od podatku.
POSTANOWIENIE
Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu stwierdza, że stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 09 lutego 2006 r., który do tut. organu wpłynął dnia 13 lutego 2006 r. o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu poboru odsetek należnych w związku z udzieleniem w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pożyczki mieszkaniowej zarówno pracownikom jak i emerytom i rencistom, w sytuacji gdy odsetki potrącane zostają z wynagrodzenia pracownika, bądź też ich wpłata następuje na konto bankowe lub do kasy Podatnika oraz kwestii sposobu dokumentowania otrzymania przedmiotowych odsetek i konieczności ich wykazywania w deklaracji VAT-7 jako obrotu dotyczącego czynności zwolnionej od podatku, jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13 lutego 2006 r. do Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Organ podatkowy pismem Nr PPII/443/70-71/102/IK/06 z dnia 20 marca 2006 r. wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Braki wniosku uzupełnione zostały pismem z dnia 28 marca 2006 r. (data wpływu do tut. organu 30 marca 2006 r.) oraz z dnia 04 maja 2006 r. (data wpływu do tut. organu 08 maja 2006 r.)
Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja Podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Z treści złożonego wniosku wynika, Podatnik zgodnie z treścią regulaminu gospodarowania środkami ZFŚS udziela zarówno pracownikom zatrudnionym, przebywającym na urlopie wychowawczym, jak i emerytom i rencistom na ich wniosek zwrotnej pomocy finansowej w postaci pożyczki. Pożyczka przeznaczona jest na konkretny cel mieszkaniowy, tj. na jednorazowe uzupełnienie wkładu na mieszkanie spółdzielcze, adaptację strychów i innych pomieszczeń na cele mieszkaniowe, jednorazowe uzupełnienie wkładu własnego na zakup, wykup bądź też zamianę lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, budowę lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub domu jednorodzinnego, remont i modernizację lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, na przystosowanie domu lub mieszkania dla potrzeb osób o ograniczonej sprawności fizycznej (niepełnosprawnych), wniesienia kaucji i opłat wymaganych przy uzyskaniu pierwszego samodzielnego mieszkania.
Oprocentowanie pożyczki wynosi 2% w skali roku i naliczane jest od momentu rozpoczęcia spłaty pożyczki.
Spłata następuje w okresach miesięcznych począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym wypłacono pożyczkę i może zostać rozłożona maksymalnie na 3 lata. Udzielenie pożyczki wymaga uzyskania poręczenia dwóch pracowników, zatrudnionych u Podatnika na czas nieokreślony.
Wpływy z oprocentowania przedmiotowej pożyczki, na podstawowe art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, zasilają środki funduszu.
Zgodnie z umową pożyczki, pracownicy zatrudnieni wyrażają zgodę na potrącenie spłacanej pożyczki oraz należnych od niej odsetek z otrzymywanego wynagrodzenia, natomiast emeryci, renciści oraz kobiety na urlopach wychowawczych mają wyznaczony termin płatności poszczególnych rat pożyczki i dokonują wpłat w kasie Podatnika, bądź też przekazują wpłaty na konto bankowe Podatnika.
W obydwu przypadkach odsetki od pożyczki uiszczane są przez pożyczkobiorcę w całej wysokości wraz z pierwszą ratą kapitału pożyczki.
Zdaniem Podatnika, w analizowanej sprawie, udzielenie pożyczki mieszkaniowej stanowi usługę finansową korzystającą ze zwolnienia, o którym mowa w treści załącznika Nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r., gdzie usługi finansowe wymieniono pod poz. Nr 3 sekcja J ex (65-67). Podatnik stoi na stanowisku, iż obowiązek podatkowy z tytułu poboru należnych odsetek potrącanych wraz ze spłatą pierwszej raty pożyczki powstaje w przypadku ich potrącenia z wynagrodzenia pracownika w momencie ich pobrania, natomiast w przypadku wpłaty pierwszej raty pożyczki na konto bankowe lub do kasy Podatnika, obowiązek podatkowy powstaje w terminie płatności pierwszej raty. Według Podatnika odsetki od udzielonej pożyczki należy wykazać w deklaracji VAT-7 jako obrót dotyczący czynności zwolnionej.
Podatnik uważa również, iż w myśl art. 106 ust. 4 ww. ustawy, podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy obwiązani są do wystawienia faktury VAT. Stąd też, Podatnik twierdzi, iż jeżeli pracownik nie zażąda wystawienia faktury, pobór należnych odsetek z tytułu udzielenia pożyczki udokumentowany będzie jako sprzedaż niefakturowana.
W ocenie Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu przedstawione przez Podatnika stanowisko w sprawie jest nieprawidłowe.
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w świetle regulacji art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż Podatnik udzielając w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pożyczek i to zarówno pracownikom zatrudnionym, jak i przebywającym na urlopie wychowawczym oraz emerytom i rencistom w zamian za co pobiera odsetki, wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 29 ust. 1 ww. ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.
Zatem, podstawę opodatkowania stanowi, w myśl cyt. art. 29 ust. 1 ustawy, kwota odsetek należnych pożyczkodawcy, nie stanowi jej natomiast kwota udzielonej pożyczki, bowiem nie jest ona w takim przypadku obrotem w rozumieniu tego przepisu.
W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, iż czynność polegająca na udzieleniu pożyczki w ramach ZFŚS, stanowi odpłatne świadczenie usługi wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Nie jest natomiast czynnością opodatkowaną, otrzymanie odsetek z tego tytułu. Czynnością podlegającą opodatkowaniu jest bowiem samo udzielenie takiej pożyczki. Od czynności podlegającej opodatkowaniu odróżnić należy podstawę opodatkowania. W przedmiotowej sprawie, mając na uwadze zapis art. 29 ust. 1 ww. ustawy, obrotem, a zatem i podstawą opodatkowania, z tytułu odpłatnie udzielonej pożyczki jest kwota należnych odsetek. Dlatego też, jak wskazano powyżej, czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest samo udzielenie pożyczki. Czynności tej nie stanowi natomiast pobór należnych z tego tytułu odsetek.
Tut. organ podatkowy stwierdza, zatem iż obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług może powstać wyłącznie z tytułu wykonania usługi, jaką w analizowanej sprawie jest udzielenie pożyczki ze środków ZFŚS. Obowiązek ten nie powstanie natomiast w związku z poborem odsetek należnych pożyczkodawcy z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi, i to niezależnie od sposobu ich uiszczenia, tj. niezależnie od tego, czy zostaną potrącone z wynagrodzenia pracownika, czy też wpłacone na konto bankowe, bądź też do kasy Podatnika. Przedmiotowe odsetki stanowią bowiem wyłącznie kwotę należną, otrzymaną w zamian za udzielenie pożyczki, a zatem podstawę opodatkowania.
Stosownie do treści art. 19 ust. 1 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Z ustępu Nr 4 art. 19 ustawy wynika natomiast, iż jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Biorąc pod uwagę powyższe wskazać należy, iż obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstanie wyłącznie z tytułu udzielenia pracownikom oprocentowanych pożyczek mieszkaniowych, które to świadczenie mieści się w zakresie odpłatnego świadczenia usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie dla samej usługi udzielenia pożyczki można wskazać na moment powstania obowiązku podatkowego, jakim jest postawienie środków finansowych do dyspozycji każdej z kategorii pożyczkobiorców. Momentu tego nie można jednak wskazać dla poboru należnych z tego tytułu odsetek, które stanowią wyłącznie podstawę opodatkowania w związku z udzieleniem pożyczki.
Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem zajętym przez Podatnika w kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu poboru należnych odsetek, ponieważ obowiązek ten niezależnie od sposobu wpłaty odsetek nie powstaje.
Ponadto w myśl regulacji art. 106 ust. 1 cyt. ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przy czym ustęp Nr 4 art. 106 stanowi, iż podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.
W analizowanej sprawie, Podatnik udzielając wskazanym osobom pożyczki ze środków ZFŚS nie ma obowiązku wystawienia faktury VAT. Pożyczki te udzielone zostają bowiem osobom fizycznym, nie prowadzącym działalności gospodarczej, a jak wynika z analizowanych przepisów, gdy sprzedaż dokonywana jest na rzecz osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej, nie żądającej z tego tytułu wystawienia faktury, podmiot świadczący usługę nie ma w takim przypadku obowiązku jej wystawiania.
Odnosząc się natomiast do kwestii wykazania w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 otrzymanych odsetek jako obrotu dotyczącego czynności zwolnionej od podatku, przytoczyć należy treść art. 43 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy, przy czym pod poz. Nr 3 tego załącznika, umieszczone zostały usługi pośrednictwa finansowego o symbolu PKWiU ex (65-67) należące do sekcji J.
Jeżeli zatem, udzielenie pożyczki mieszkaniowej oraz pobór z tego tytułu odsetek mieści się w sekcji J ex (65-67) PKWiU, a więc zawiera się we wskazanych w załączniku Nr 4 do ww. ustawy usługach pośrednictwa finansowego, wówczas usługa udzielenia oprocentowanych pożyczek w ramach ZFŚS podlegała będzie zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, natomiast obrót uzyskany z tego tytułu w postaci odsetek, powinien zostać wykazany w deklaracji VAT-7 jako obrót zwolniony od podatku od towarów i usług.
Przy czym należy wyraźnie podkreślić, iż organy podatkowe uprawnione są do udzielania wyjaśnień o zakresie i sposobie zastosowania przepisów prawa podatkowego, nie są natomiast właściwe w sprawach klasyfikowania do odpowiedniego grupowania PKWiU usług świadczonych przez Podatnika. To Podatnik powinien dokonać ich klasyfikacji, a w razie wątpliwości może zwrócić ię z zapytaniem odnośnie ich zaklasyfikowania do organu statystycznego. Uprawnionym do wydawania opinii interpretacyjnych w zakresie właściwego symbolu PKWiU jest Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi (ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź).
W myśl powyższego, organ podatkowy dokonując interpretacji przepisów prawa podatkowego opiera się wyłącznie na klasyfikacji dokonanej przez samego Podatnika lub też na klasyfikacji dokonanej przez organ statystyczny, jeżeli Podatnik wystąpił o jej dokonanie do tego organu.
W świetle powyższego przedstawione we wniosku stanowisko Podatnika w przedmiotowej sprawie jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu sporządzenia wniosku.
Jak stanowi art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub jej uchylenia.
Stronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia na niniejsze postanowienie do Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu w terminie 7 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie. Zażalenie podlega opłacie skarbowej.