Czy jako biegły sądowy jest zobowiązany do płacenia podatku VAT od otrzymywanych sporadycznie zleceń (...)

Podatnik jest biegłym sądowym z zakresu rozliczeń czasu pracy. Podatnik pyta czy jako biegły sądowy z ww. zakresu jest zobowiązany do płacenia podatku VAT od otrzymywanych sporadycznie zleceń Sądu polegających na wykonywaniu rozliczeń czasu pracy i wyliczania wynagrodzenia za pracę. Podatnik prowadzi działalność gospodarczą i jest płatnikiem podatku VAT.

Jednocześnie Podatnik stoi na stanowisku, że jest 'nietypowym biegłym', gdyż nie wykonuje żadnych ekspertyz, nie jest także rzeczoznawcą i jako 'nietypowy' biegły sądowy nie podlega obowiązkowi płacenia podatku VAT od wynagrodzenia otrzymanego za rozliczenia czasu pracy.

Po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego, oraz obowiązującego stanu prawnego Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu wyjaśnia co następuje.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy, np. sądu nie jest kryterium do uznania, że świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny.

W świetle art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176, ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Zatem oceny zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych na zlecenie sądów, należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tych osób za podatników podatku od towarów i usług.

Aby czynności osoby fizycznej nie były uznane za samodzielną działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy muszą być spełnione łącznie warunki wymienione w ust. 3 pkt 3 art. 15 m.in. odpowiedzialność zlecającego wykonanie czynności. Opinia wydana przez biegłego sądowego jest dowodem w postępowaniu sądowym. Sąd dopuszczając w toku postępowania dowód w postaci opinii biegłego, odwołuje się do autorytetu i jego specjalistycznej wiedzy. Za wydaną przez biegłego sądowego opinię tj. wyliczenie wynagrodzenia za pracę oraz sporządzenie części opisowej, sąd nie bierze odpowiedzialności. Sąd odpowiada za wydany wyrok. Niespełnienie warunku w zakresie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności powoduje, że czynności te w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług są uznane za samodzielną działalność gospodarczą, a osoby fizyczne ? w tym biegli sądowi wykonujący czynności na zlecenie sądu ? są podatnikami podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Należy zatem stwierdzić, że czynności wykonywane na zlecenie sądu lub innych organów administracji publicznej przez biegłych sądowych nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności wobec osób trzecich. Tym samym wykonywane przez Pana jako biegłego sądowego czynności polegające na opracowywaniu opinii z zakresu rachunkowości i kontroli ksiąg, polegających na wyliczeniu wynagrodzenia za pracę na zlecenie sądu, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Podstawowa stawka podatku VAT w myśl art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług wynosi 22 %, z zastrzeżeniem ust. 2-12, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże biegli występujący w sprawach sądowych lub administracyjnych mają co do zasady możliwość korzystania ze zwolnienia opisanego w art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług w myśl którego zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro .Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jak wynika z danych będących w posiadaniu tut. organu podatkowego prowadzi Pan działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem zarejestrowany Podatnik dla potrzeb podatku od towarów i usług 'podatnik VAT czynny' (jak ma miejsce w przedmiotowej sprawie) nie może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym wykonując czynności biegłego sądowego na zlecenie sądu nie może Pan korzystać ze zwolnienia podmiotowego na podstawie ww. przepisów ustawy VAT.

Obowiązek podatkowy z tyt. świadczenia usług biegłych sądowych na zlecenie sądów do 31 maja 2005r. powstawał według zasad określonych art. 19 ust. 1 lub 4 ustawy o VAT. Od 1 czerwca 2005r. ? na podstawie § 3 pkt 2 zmienionego rozporządzenia z 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 95, poz. 797 ze zm.) obowiązek podatkowy z tyt. wykonywania ww. usług powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

Wysokość przyznanego przez sąd wynagrodzenia zawiera podatek VAT ? jest kwotą brutto.

W świetle powyższego stanowisko przedstawione we wniosku w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności świadczonych przez biegłego na zlecenie Sądu jest nieprawidłowe.

Jednocześnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż przedmiotowa informacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i w stanie prawnym obowiązującym na dzień zaistnienia omawianego zdarzenia.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje również, iż interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika , płatnika lub inkasenta , wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej ? do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 236 § 1 i art. 236 § 2 pkt 1 oraz art. 239 w związku z art. 223 § 1 powołanej ustawy Ordynacja podatkowa, na niniejsze postanowienie służy zażalenie, które wnosi się do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, za pośrednictwem tut. organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego postanowienia.