Podatnik wnosi o odpowiedź na następujące pytania: 1) czy ma obowiązek ponownie dokonać zgłoszenia (...)

Od dnia 01.02.2004 r. P.................................... wraz z mężem wydzierżawia osobie fizycznej, na cele prowadzonej przez tę osobę działalności gospodarczej, nieruchomość niemieszkalną będącą przedmiotem wspólności małżeńskiej. W umowie cywilnoprawnej stanowiącej podstawę dzierżawy nieruchomości, podatnik oraz jego małżonek wspólnie występują jako strona wydzierżawiająca. Z tytułu dzierżawy otrzymują miesięcznie kwotę 1400,00 zł. Małżonek podatnika nigdy nie prowadził działalności gospodarczej w związku z czym nie był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego podatnik wnosi o odpowiedź na następujące pytania

1. czy ma obowiązek ponownie dokonać zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R ,
2. czy ma obowiązek dokonać korekty złożonych deklaracji uwzględniając dochód z dzierżawy w równej części , tj. 700 zł,
3. czy ze względu na obrót jaki osiągnie w roku 2004, wyrażający się kwotą 7700,00 zł., małżonek podatnika jest zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów i usług,
4. czy jest możliwość składania jednej deklaracji PIT-5 uwzględniając całość dochodu ze względu na wspólność majątkową.

Stanowisko podatnika.

Podatnik twierdzi, iż może być zwolniony z podatku VAT.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Opolu, po przeanalizowaniu przedstawionego w treści zapytania stanu faktycznego stwierdza co następuje.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. Nr 54, poz. 535 ) ? zwana dalej ustawą ? definiuje podatnika w art. 15, art. 16 i art. 17. W myśl powołanych przepisów podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, , bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, obejmującą wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Ponadto podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, niewykonujące samodzielnie działalności gospodarczej, jeżeli dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu, w przypadku gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy, a także osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:

1. na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną;
2. uprawnione do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami;
3. dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
4. będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju;
5. nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju, z zastrzeżeniem art. 135?138;
6. obowiązane do zapłaty podatku na podstawie art.

   42 ust. 8 lub ust. 10.

W świetle przedstawionej wyżej definicji małżonkowie, nawet jeżeli dokonują wspólnie czynności podlegającej opodatkowaniu i wykorzystują do tego składniki majątkowe stanowiące przedmiot wspólności ustawowej, nie posiadają jako małżeństwo zdolności podatkowej, tzn. jako małżeństwo nie są odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Małżeństwo nie należy bowiem ani do kategorii osób prawnych ani jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, nie jest też osobą fizyczną. Zdolność podatkowa, tj. przymiot bycia podatnikiem, przysługuje natomiast każdemu z małżonków jako odrębnej osobie fizycznej. O tym natomiast czy, ze względu na dokonaną konkretną czynność podlegającą opodatkowaniu i wykorzystującą przedmiot stanowiący składnik majątku wspólnego, jako podatnik wystąpi tylko jeden z małżonków czy też każdy z małżonków równocześnie decyduje treść tej czynności, a przede wszystkim to czy jako strona czynności wystąpił jeden małżonek czy obydwoje łącznie.

Wydzierżawianie nieruchomości o charakterze niemieszkalnym jest odpłatnym świadczeniem usług na terytorium kraju, czyli czynnością podlegającą opodatkowaniu określoną w art. 5 ustawy, dla której stawka podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%.

Z przedstawionego w treści zapytania stanu faktycznego wynika, że jako strona wydzierżawiająca nieruchomość występują wspólnie podatnik i jego małżonek. Okoliczność powyższa oznacza, że podlegającej opodatkowaniu czynności, polegającej na świadczeniu usługi w zakresie dzierżawy nieruchomości, dokonuje każdy z małżonków w takim zakresie w jakim zgodnie z przepisami dotyczącymi wspólności majątkowej małżeńskiej przysługuje mu prawo do zarządzania i korzystania z majątku wspólnego. Ponieważ zgodnie z regulującym ustrój wspólności majątkowej małżeńskie przepisem art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ?oboje małżonkowie mają równy udział w majątku wspólnym? przyjąć należy, iż w omawianej sprawie każdy z małżonków występuje jako odrębny podatnik świadczący usługę w postaci dzierżawy nieruchomości o charakterze niemieszkalnym i każdy uzyskuje w związku z tym obrót stanowiący połowę kwoty należnej z tytułu czynszu.

Małżonek podatnika nie prowadził działalności gospodarczej i nie był podatnikiem podatku od towarów i usług, a przewidywana przez niego wartość sprzedaży z tytułu dzierżawy osiągnie łącznie 7 700,00 zł. Zatem ma do niego zastosowanie przepis art. 113 ust. 9 i 10 ustawy, w myśl którego podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art.5 w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8 (w omawianej sprawie kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro ). Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1 lub w ust. 8, zwolnienie określone w ust. 9 traci moc z momentem przekroczenia kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8. Opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad wartość określoną w zdaniu poprzednim, a obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej wartości.

W świetle przywołanego wyżej przepisu, małżonek podatnika będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podmiotowego i nie będzie miał obowiązku rejestrować się jako podatnik podatku od towarów i usług, chyba że faktyczna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży przekroczy w ciągu roku podatkowego kwotę zwolnienia.

Natomiast w przypadku P.................................. sytuacja taka nie będzie miała miejsca albowiem była ona czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w okresie od 01.04.2002 r. do 01.02.2004 r, , a zatem przez okres krótszy niż 3 lata. Ma w związku z tym do niej zastosowanie przepis art. 113 ust. 11 ustawy stanowiący, że podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może dopiero po upływie 3 lat, licząc od końca miesiąca, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1. Omawiany przepis zgodnie z ar.168 ust.2 ustawy ma zastosowanie również do podatników, którzy utracili prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnowali z tego zwolnienia zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 08.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym ( Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zmianami ), która utraciła moc z dniem 30 kwietnia 2004r. Wobec powyższego P....................................... winna ponownie dokonać zgłoszenia rejestracyjnego jako podatnik podatku od towarów i usług oraz dokonać obliczeń podatku należnego od sprzedaży i wykazać ten podatek w deklaracjach za właściwe okresy.

Regulacja prawna powołana wyżej w zakresie omawianego, objętego zapytaniem przypadku, jest analogiczna do tej jaka istniała pod rządami uchylonej z dniem 30 kwietnia 2004 r. ustawy z dnia 08.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym ( Dz.U. Nr 11, poz.50 ze zmianami ). Prawa i obowiązki podatnika i jego małżonka w związku ze wspólnym wynajmowaniem nieruchomości objętej wspólnością małżeńską, w świetle art. 5 i art. 14 ust. 6,7 i 7a uchylonej ustawy, kształtowały się analogicznie jak w stanie prawnym obowiązującym od dnia 01.05 .2004 r.

Odnośnie natomiast pytania zawartego w punkcie czwartym ? tut. organ podatkowy informuje, iż zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.2001 r. o podatku od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 2000 r. , Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychody z udziału w spółce nie będącej osoba prawną, ze wspólnej własności, wspólnego posiadania, (...) każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w zysku (...). Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 3 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasady o których mowa w ust. 1 i 2 mają również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 (tj. najem, podnajem, dzierżawa) przychody ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich. Oświadczenie, o którym mowa należy złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do 20-ego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został otrzymany, ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt. 6 , pierwszy w roku podatkowym przychód ze wspólnej własności lub wspólnego użytkowania rzeczy zgodnie z art. 8 ust. 4 wymienionej ustawy. Wybór zasady opodatkowania całości dochodu przez jednego z małżonków wyrażony w oświadczeniu, o którym mowa w ust.3, obowiązuje przy zapłacie zaliczek i składaniu deklaracji za cały dany rok podatkowy, oraz składaniu zeznania o wysokości osiągniętego dochodu, chyba że w wyniku rozwodu lub orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków , na którym nie ciążył obowiązek zapłaty zaliczek i składania deklaracji. Zatem, jeżeli podatnik złoży we wskazanym wyżej terminie wymienione oświadczenie, może składać jedną deklarację PIT-5 z całości uzyskanych przychodów.