Czy spółka powinna dokonać korekty odliczonego podatku naliczonego z tytułu budowy szkoły w związku (...)
Czy spółka powinna dokonać korekty odliczonego podatku naliczonego z tytułu budowy szkoły w związku z przekazaniem (darowizną) obiektów tej szkoły na rzecz samorządu terytorialnego, a następnie likwidacją spółki?
Kwestia podatku naliczonego, o który obniżono podatek należny przy zakupach dotyczących prowadzonej inwestycji, która następnie zostanie przekazana w formie darowizny może przedstawiać się na dwa sposoby.
Jeżeli przedmiot darowizny jest związany ze sprzedażą opodatkowaną to czynność darowizny pozostaje bez wpływu na wcześniejsze odliczenia podatku naliczonego, dokonane w trybie art. 19 i 20 ustawy z dnia 08.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.). Jeśli przedmiotem darowizny są środki trwałe, których nabycie i użytkowanie, nawet krótkotrwałe, miało związek ze sprzedażą opodatkowaną, to nie ma obowiązku dokonywania korekty podatku naliczonego odliczonego przy zakupie składników majątku. Fakt, że z chwilą darowizny składniki majątku trwałego staną się przedmiotem czynności zwolnionej od podatku od towarów i usług, nie powoduje konieczności korygowania rozliczeń podatkowych związanych z podatkiem naliczonym przy zakupie, jeśli podatnik jest w stanie wykazać, że ich nabycie było niezbędne do wykonywania czynności opodatkowanych oraz że były one wykorzystywane dla celów tych czynności przynajmniej przez pewien czas.
Inaczej kwestia przedstawia się w odniesieniu do będących przedmiotem darowizny środków obrotowych, a także środków trwałych i rozpoczętych inwestycji, które nie były użytkowane przez nabywcę, a więc nie służyły sprzedaży opodatkowanej. W takiej sytuacji brak związku przyczynowo skutkowego pomiędzy zakupem, a sprzedażą opodatkowaną powoduje konieczność skorygowania podatku naliczonego, rozliczonego w miesiącach zakupu tych środków i ponoszenia nakładów inwestycyjnych.
Obowiązek ten wynika z art. 19 ust. 1 ww. ustawy, który wyraźnie odróżnia towary związane ze sprzedażą opodatkowaną i towary związane ze sprzedażą zwolnioną. W myśl tego przepisu podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, związanych ze sprzedażą opodatkowaną ? zatem nie może zmniejszyć podatku należnego o podatek naliczony związany ze sprzedażą zwolnioną. To warunkowe prawo, o którym mowa wyżej wynika również z art. 20 ust. 2 cyt. ustawy, który podkreśla, że podatnik może zmniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego związaną ze sprzedażą opodatkowaną.
Biorąc powyższe pod uwagę, Spółka odliczając podatek naliczony z tytułu prowadzonej inwestycji, którą następnie w części oddała do eksploatacji, czyli prowadziła sprzedaż opodatkowaną (wynajem), w momencie dokonania darowizny tej części inwestycji na rzecz samorządu terytorialnego, która to czynność jest zwolniona od podatku od towarów i usług, nie ma obowiązku korygowania odliczonego podatku naliczonego. Poniesione wydatki stanowiły koszty inwestycyjne, a oddana do eksploatacji część inwestycji stała się zdatnym do użytku środkiem trwałym podlegającym amortyzacji.
Jednakże należy pamiętać, że na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Świadczenie darowizny jest bezpłatne tylko wtedy, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Zatem czynnością 'darmą', a więc nieodpłatną, jest taka czynność, w której jedna ze stron dokonuje na rzecz drugiej strony przysporzenia, nie otrzymując w zamian korzyści majątkowej, stanowiącej ekwiwalent tego przysporzenia. Dlatego też wątpliwości budzi fakt, czy przekazanie inwestycji przez spółkę na rzecz Gminy Miejskiej, podczas gdy to właśnie Gmina Miejska zobowiązała się do spłacania kredytu zaciągniętego przez tę spółkę na przedmiotową inwestycję, jest faktycznie darowizną w rozumieniu ww. przepisów kodeksu cywilnego. Brak jest tu bowiem warunku bezpłatnego świadczenia, o którym mowa wyżej.
Natomiast w przypadku zaniechania inwestycji, która miała służyć czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, podatnik zobowiązany jest do dokonania korekty odliczonego wcześniej podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z zaniechaną inwestycją, gdyż poniesione wydatki nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Skoro nie stanowią kosztów uzyskania przychodów to zastosowanie będzie miał art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim, związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.
Korekta podatku naliczonego winna być dokonana w rozliczeniu za miesiąc, w którym nastąpiło zaniechanie inwestycji.