Uznanie opłat od czystych nośników za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług

Uznanie opłat od czystych nośników za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług


ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ


Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 poz. 749) Minister Finansów, wobec stwierdzenia nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPP1/443-162/10-4/AI, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, uznającej za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 11 lutego 2010 r. (data wpływu 15 lutego 2010 r.), w zakresie uznania opłat od czystych nośników za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, zmienia ww. interpretację indywidualną z urzędu, stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w ww. wniosku jest nieprawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 15 lutego 2010 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu został złożony ww. wniosek z dnia 11 lutego 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania opłat od czystych nośników za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych (dalej: ?Utwory?). Utwory podlegają ochronie prawnej zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. Nr 24, poz. 83, dalej: ?ustawa o prawie autorskim?).


Jako producentowi filmowemu, Wnioskodawcy przysługuje prawo do:

  • udziału w opłatach uiszczanych przez producentów i importerów magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników na podstawie art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o prawie autorskim (dalej: ?opłaty od czystych nośników?);
  • otrzymywania kwot pieniężnych z tytułu reemisji kablowej Utworów na podstawie art. 94 ust. 5 oraz art. 95(1) ust. 2 w związku z art. 21(1) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: ?kwoty z tytułu reemisji?).

Zgodnie z art. 20 oraz art. 21(1) ustawy o prawie autorskim, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji mogą być uzyskiwane przez Wnioskodawcę tylko za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. W związku z tym, w dniu 30 grudnia 2002 r. Wnioskodawca zawarł z taką organizacją, Stowarzyszeniem (dalej: X), umowę powierzenia do wykonywania praw autorskich i pokrewnych producenta utworu audiowizualnego (dalej: ?Umowa?).

X działa na podstawie decyzji Ministra Kultury z dnia 29 maja 1995 r., zgodnie z którą organizacja ta ma prawo do zbiorowego zarządzania zarówno prawami autorskimi do utworów audiowizualnych jak i prawami pokrewnymi do wideogramu m.in. na polach eksploatacji związanych z nadawaniem za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity oraz remitowanie. X jest jedyną organizacją zbiorowego zarządzania i ochrony praw autorskich do utworów audiowizualnych, co potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 maja 2009 r. sygn. akt II CSK 701/08.

Na podstawie Umowy, X pobiera od zobowiązanych podmiotów (np. producentów magnetowidów i nadawców kablowych) opłaty od czystych nośników i kwoty z tytułu reemisji, a następnie przekazuje je Wnioskodawcy, potrąciwszy wcześniej od nich koszty inkasa w wysokości 10% pobranych opłat oraz kwot. X potrąca również, od kwot pobranych z tytułu reemisji, składkę przekazywaną na cele społeczne organizacji producenckich w wysokości 5% tych kwot.

Wnioskodawca nie ma wpływu na wysokość otrzymywanych opłat od czystych nośników oraz kwot z tytułu reemisji. Wysokość należnych Wnioskodawcy (oraz innym uprawnionym podmiotom) opłat od czystych nośników jest ustalana, zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy o prawie autorskim, w oparciu o rozporządzenie ministra właściwego ds. kultury (w wysokości nie większej niż 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży np. magnetowidów oraz czystych nośników) i przekazywana, zgodnie z regulaminem X, w proporcji do nadań utworów u wybranych nadawców. W przypadku kwot otrzymywanych przez Wnioskodawcę z tytułu reemisji ich wysokość wynika z wewnętrznych regulaminów i umów zawieranych przez X i zależy, zasadniczo, od czasu trwania i średniej oglądalności utworów u wybranych nadawców.

Wnioskodawca nie zawiera bezpośrednio żadnych umów z nadawcami kablowymi czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników (np. magnetowidów), którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz X. Opłaty i kwoty te dokonywane są na rzecz Wnioskodawcy tylko na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim, zaś ich pobieraniem i przekazywaniem Wnioskodawcy zajmuje się X na podstawie Umowy.

Wnioskodawca otrzymuje wspomniane opłaty i kwoty również w związku z Utworami, co do których przekazał kontrahentom autorskie prawa majątkowe (np. w formie umowy licencyjnej lub umowy sprzedaży praw autorskich, za co otrzymał już od beneficjenta stosowne wynagrodzenie). Co więcej, w myśl art. 18 w związku z art. 20 ustawy o prawie autorskim, Wnioskodawca nie może się zrzec prawa do otrzymywania opłat, co oznacza, iż będą one pobierane od podmiotów zobowiązanych nawet wówczas, gdy nie wyrazi on woli ich otrzymywania. Zgodnie z regulaminem X, opłaty i kwoty należne podmiotom, które nie zgłosiły się do X, są nadal pobierane (np. od nadawców kablowych), a następnie redystrybuowane, po upływie 3 lat, pomiędzy pozostałych członków proporcjonalnie do otrzymanych przez nich wypłat.

Wnioskodawca posiada wydaną przez Urząd Statystyczny opinię z dnia 28 lipca 2009 r. uzupełnioną pismem GUS z dnia 20 października 2009 r., w których organ statystyczny klasyfikuje wykonywane na zlecenie usługi X zarządzania prawami autorskimi i dochodami z tego tytułu, z wyłączeniem praw do filmu, do grupowania PKWiU (z 1997 r.) 74.84.16-00.00 ?Usługi komercyjne pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane?. Natomiast usługi zarządzania prawami do filmów i nagrań na taśmach wideo, w opinii Urzędu Statystycznego, mieszczą się w zakresie grupowania 92.12.10-00.00 ?Usługi związane z dystrybucją filmów i nagrań wideo?.

Jednocześnie, w odpowiedzi na pytanie czy powierzanie w zarząd praw autorskich przez Wnioskodawcę stanowi świadczenie usług, GUS stwierdził, iż przedmiotem klasyfikowania wg PKWiU są czynności o charakterze usługowym i w związku z tym, opłaty przekazywane z tytułu retransmisji utworów oraz importu i produkcji czystych nośników nie stanowią kryterium klasyfikacyjnego wg zasad metodycznych PKWiU. W uzupełnieniu opinii, GUS stwierdził również, że powierzanie przez producenta utworów audiowizualnych praw autorskich nie jest odrębnie klasyfikowane i mieści się w zakresie podstawowej działalności producenta.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie:


Czy opłaty od czystych nośników, otrzymywane za pośrednictwem X od producentów i importerów tzw. czystych nośników stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenie za świadczone przez Wnioskodawcę usługi na rzecz X lub na rzecz producentów i importerów tzw. czystych nośników, w związku z czym, ciąży na nim obowiązek podatkowy w zakresie VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty od czystych nośników otrzymywane, za pośrednictwem X, od producentów i importerów tzw. czystych nośników nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za świadczone przez niego usługi ani na rzecz X, ani na rzecz producentów i importerów tzw. czystych nośników, w związku z czym, nie ciąży na nim obowiązek podatkowy w zakresie VAT.


1. Czynności podlegające opodatkowaniu VAT - warunki zaistnienia.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, opodatkowaniu VAT podlegają wszelkie przejawy aktywności gospodarczej, przez co realizowana jest zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w art. 1 ust. 2 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347/1 ze zm., dalej ?Dyrektywa VAT?).

Powyższe unormowania oznaczają, po pierwsze, iż aby doszło do świadczenia usług za wynagrodzeniem, najpierw musi w ogóle istnieć jakieś świadczenie (czynność, zachowanie), stanowiące przejaw aktywności gospodarczej. Po drugie, taka czynność lub zachowanie, nawet jeśli wiążą się z otrzymywaniem gratyfikacji pieniężnych, muszą dodatkowo spełniać szereg warunków, wynikających z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (?ETS?). W szczególności:

  1. musi istnieć stosunek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą, na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne;
  2. wynagrodzenie musi pozostawać w bezpośrednim związku z wykonywaną usługą;
  3. musi istnieć beneficjent usługi, którego można scharakteryzować jako konsumenta, tj. osobę na użytek i korzyść której wykonywane jest świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe wskazówki muszą być respektowane bezwzględnie i niezależnie od zapisów krajowych (np.

prawa cywilnego). Podatek od towarów i usług stanowi bowiem element wspólnego systemu VAT, który musi funkcjonować jednolicie w całej Unii Europejskiej. Jednocześnie, jak stwierdził ETS w orzeczeniu z dnia 8 lutego 1990 r. w sprawie Staatssecretaris van Financiën przeciwko Shipping and Forwarding Enterprise Safe BV (320/88): ?celowi temu (jednolitemu funkcjonowaniu systemu VAT) mogłaby zagrozić sytuacja, gdyby warunek zaistnienia czynności opodatkowanej różnił się w poszczególnych Państwach Członkowskich?.

Omawiany wyrok dotyczył uznania za opodatkowane przeniesienie prawa do korzystania z nieruchomości bez formalnego przeniesienia prawa własności (które miało mieć miejsce w przyszłości). ETS uznał, iż dla celów VAT istotne jest tylko przeniesienie prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Samo prawo własności w rozumieniu prawa cywilnego nie ma z tej perspektywy decydującego znaczenia. Zgodnie ze stanowiskiem ETS uzależnienie opodatkowania danej czynności od wymogów prawa cywilnego mogłoby doprowadzić do zróżnicowania przedmiotu opodatkowania w różnych państwach członkowskich w zależności od przyjętego systemu prawa cywilnego.


Ad. a) Związek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą

Zgodnie z pkt 14 orzeczenia ETS z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (sprawa C-16/93): ?(...) usługi są świadczone za wynagrodzeniem (...) i stąd podlegają opodatkowaniu, wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy?.

Powołany powyżej wyrok dotyczył muzyka grającego przy ulicy i zbierającego datki od przechodniów. Organy skarbowe uznały, że taka działalność podlega opodatkowaniu VAT. Jednak zdaniem ETS, aby mówić o świadczeniu usług za wynagrodzeniem, musi istnieć umowa wiążąca usługodawcę z usługobiorcą.

Jednocześnie, jak wynika z pkt 26 orzeczenia ETS z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie Kuwait Petroleum (GB) Ltd przeciwko Commissioners of Customs & Excise (C-48/97) powyższy warunek ma również zastosowanie do dostaw towarów za wynagrodzeniem.

Mając na uwadze powyższe, w rozpatrywanych sprawach ETS orzekł, iż nie może dochodzić do wykonania odpłatnej usługi (dostawy towarów) podlegającej opodatkowaniu VAT, jeśli kwota wynagrodzenia należna usługobiorcy (dostawy) nie wynika z zawartej z nim umowy, lecz z innych motywów lub przesłanek.

W sprawie, która dotyczy Wnioskodawcy, stanowi to istotny argument za stwierdzeniem, iż nie dochodzi do świadczenia przez niego usług, co dowodzi on poniżej.


Ad. b) Bezpośredni związek pomiędzy usługą a wynagrodzeniem

Jak wspomniano powyżej, warunkiem zaistnienia odpłatnego świadczenia usługi jest warunek bezpośredniego związku między usługą a wynagrodzeniem.

Jak wynika z pkt 11 i 12 orzeczenia ETS w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise (102/86): ?(...) aby usługa była opodatkowana (...) musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem?.

?(...) pojęcie świadczenia usług za wynagrodzeniem (...) zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem?.

Omawiany wyrok dotyczył organizacji publicznej zajmującej się rozwojem upraw owoców. Organizacja ta pobierała od hodowców obowiązkowe opłaty wynikające z przepisów. Kwoty te były następnie wykorzystywane dla celów reklamy i promocji owoców oraz poprawy jakości hodowanych owoców.

Zdaniem ETS, aby usługa mogła podlegać opodatkowaniu, musi istnieć bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść dla dostawcy towaru lub usługodawcy, pozostająca w bezpośrednim związku z wykonaną czynnością. W konsekwencji, w rozpatrywanej sprawie ETS stwierdził, iż obowiązkowe opłaty, wnoszone przez członków organizacji branżowej, nie stanowią wynagrodzenia za świadczone przez tą organizację usługi, gdyż (pkt 15 orzeczenia): ?opłaty, które są pobierane nie na mocy kontraktowej, lecz obowiązku ustawowego, są zawsze egzekwowalne (...) jako dług należny (...) niezależnie od tego, czy dana usługa przynosi zobowiązanemu korzyść?.


Ad. c) Istnienie beneficjenta usługi

Jak wynika z art. 1 ust. 2 Dyrektywy VAT, podatek VAT jest podatkiem konsumpcyjnym, czyli podatkiem obciążającym ostatecznego konsumenta, tj. osobę na użytek i korzyść której wykonywane jest świadczenie. Oznacza to, iż nałożenie VAT na daną czynność jest możliwe tylko w sytuacji, w której taki konsument istnieje. Dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty czynność ta nie będzie usługą. Co więcej, mając na uwadze fakt, iż VAT jest podatkiem pośrednim (tj. obciążającym konsumenta, lecz wpłacanym do budżetu państwa np. przez usługodawcę, który zawiera go w cenie swojej usługi) nie można również mówić o istnieniu usługi podlegającej opodatkowaniu w sytuacji, w której usługobiorca nie jest znany usługodawcy.

Powyższe tezy znajdują oparcie w orzeczeniach ETS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie Jurgen Mohr przeciwko Finanszamt Bad Segeberg (C-215/94) oraz 18 grudnia 1997 r. w sprawie Landboden-Agrardienste GmbH & Co. KG przeciwko Finanzamt Calau (C-384/95), w którym ETS stwierdził, iż nie można mówić o świadczeniu usług bez ustalenia usługobiorcy.


2. Nałożenie VAT na opłaty od czystych nośników oraz na kwoty z tytułu reemisji.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią wynagrodzenia za świadczone przez niego usługi. W szczególności, nie stanowią one odpłatności za produkowane przez Wnioskodawcę Utwory (gdyż odpłatność za nie dokonywana jest przez zleceniodawców na podstawie odrębnych umów - licencyjnych, sprzedaży praw autorskich etc.), ani za udzielenie przez Wnioskodawcę jakichkolwiek licencji czy praw (gdyż odpłatności za takie usługi również dokonuje się na bazie kontraktowej). W szczególności, pomiędzy wspomnianymi przejawami aktywności gospodarczej Wnioskodawcy (czyli produkcją filmową, udzielaniem licencji itp.) a rzeczonymi opłatami i kwotami nie jest spełniony żaden z warunków wymienionych w pkt 1 powyżej, pozwalających uznać te opłaty i kwoty za wynagrodzenie za świadczone przez niego usługi.

Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, nie można zidentyfikować jakiegokolwiek innego świadczenia, wykonywanego przez niego, z tytułu którego Wnioskodawcy należne byłyby jej opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane przez niego, za pośrednictwem X, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi świadczone przez niego. W konsekwencji, w związku z otrzymywaniem opłat i kwot na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia szczegółowe wyjaśnienie powyższego stanowiska w odniesieniu do opłat od czystych nośników.

Zdaniem Wnioskodawcy, pomiędzy jego aktywnością gospodarczą a opłatami od czystych nośników nie jest spełniony żaden z trzech warunków, wymienionych w pkt 1.

Po pierwsze, jak wynika z opisu sprawy, nie istnieje stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawcą a producentami i importerami magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników, na podstawie którego byłby on zobowiązany, w zamian za otrzymanie opłat od czystych nośników, do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz tych podmiotów, np. udzielenia licencji bądź wyprodukowania filmu.

Po drugie, nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez Wnioskodawcę w ramach jego działalności gospodarczej, a otrzymywanymi opłatami od czystych nośników.

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest bowiem produkcja filmowa i telewizyjna. Wysokość opłat od czystych nośników nie zależy od zakresu, sposobu czy wyników powodzenia działalności Wnioskodawcy, ale jest uzależniona od przychodów producentów i importerów określonych produktów, rozporządzeń właściwego ministra ds. kultury oraz regulaminu X. Co więcej, opłaty te będą egzekwowane niezależnie od tego, czy działalność Wnioskodawcy przynosi podmiotom zobowiązanym do ich wypłacania jakąkolwiek korzyść (podczas gdy, jak stwierdził ETS w cytowanej wyżej sprawie Apple and Pear Development Council, w takiej sytuacji nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem a wynagrodzeniem). Dodatkowo, rzeczowe opłaty będą pobierane nawet, jeśli Wnioskodawca nie będzie sobie tego życzyć (gdyż nie może się ich, zgodnie z prawem autorskim, zrzec) - w takiej sytuacji pobrane w odniesieniu do nadań Utworów opłaty od czystych nośników przypadną pozostałym członkom X.

Braku bezpośredniego związku pomiędzy usługami Wnioskodawcy a opłatami od czystych nośników dowodzi również fakt, iż Wnioskodawca nie otrzymywałby żadnych opłat od czystych nośników pomimo prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji, gdyby np. magnetowidy nie były już sprzedawane (bo zastąpiłby je przekaz internetowy).

Po trzecie, nie istnieje beneficjent usługi Wnioskodawcy, w zamian za którą otrzymywane miałyby być opłaty od czystych nośników. Takimi beneficjentami nie są w szczególności producenci i importerzy magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników, na których ciąży jedynie administracyjny obowiązek uiszczania opłat od czystych nośników. Opłaty te, de facto, mają bowiem charakter rekompensaty (odszkodowania) z tytułu masowego kopiowania i wykorzystania przedmiotów prawa autorskiego, których twórcą jest Wnioskodawca, nie mają zaś charakteru wynagrodzenia za usługi.

Opłaty te stanowią wreszcie wynagrodzenie należne Wnioskodawcy, które producenci i importerzy zobowiązani są wnosić z tytułu tego, że stwarzają warunki do przegrywania (zwielokrotniania) efektów jego pracy przez inne osoby. Wynagrodzenie to ma tym samym rekompensować zagrożenie dla majątkowych interesów Wnioskodawcy, będącego producentem utworów.

Wnioskodawca zwraca ponadto uwagę, iż brak możliwości traktowania opłat od czystych nośników jako wynagrodzenia stanowiącego podstawę opodatkowania VAT, znajduje oparcie również w niedawnym rozstrzygnięciu sporu pomiędzy Dyrektorem Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie a jedną z organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Zgodnie z treścią uzasadnienia orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: ?WSA?) w Warszawie, z dnia 9 września 2009 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 223/08): ?(...) Dyrektor Izby Skarbowej określił skarżącemu mniejsze zobowiązanie w podatku od towarów i usług za wymienione miesiące. Uwzględnił bowiem jeden z zarzutów postawionych w odwołaniu, dotyczący bezpodstawnego opodatkowania podatkiem od towarów i usług stosownych wpłat na rachunek [...] z tytułu sprzedaży tzw. czystych nośników przez ich producentów i importerów?.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż otrzymywane przez niego, za pośrednictwem X, opłaty od czystych nośników nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi świadczone przez niego. W konsekwencji, w związku z otrzymywaniem (tych) opłat tj. kwot, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje również oparcie w przywołanej opinii GUS. Zgodnie z tą opinią, czynności dokonywane przez Wnioskodawcę, takie jak powierzenie praw autorskich do wykonywania, nie są odrębnie klasyfikowane i mieszczą się w zakresie podstawowej działalności producenta.

Jednocześnie GUS stwierdził, że opłaty przekazywane do Wnioskodawcy z tytułu retransmisji utworów oraz czystych nośników nie stanowią kryterium klasyfikacyjnego wg zasad metodycznych PKWiU, ponieważ przedmiotem klasyfikowania wg PKWiU są czynności o charakterze usługowym.

Skoro zatem nie dochodzi do wykonania usługi, która mogłaby zostać sklasyfikowana w rozumieniu przepisów statystycznych, tym bardziej, nie dochodzi do świadczenia usług dla celów VAT (należy przy tym nadmienić, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o podatku VAT, usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych).

W celu uniknięcia wątpliwości, należy również zaznaczyć, że kwoty otrzymywane z tytułu opłaty od czystych nośników - mimo, że są otrzymywane jako efekt działalności twórczej Wnioskodawcy - nie mogą być uznane za komponent wynagrodzenia za jakiekolwiek przekazanie praw lub usługi wykonywane przez niego (np. usługi produkcji Utworów), gdyż opłaty te otrzymywane są od innych podmiotów niż podmioty, dla których takie prawa są zbywane lub świadczone są usługi. Tym samym, otrzymywane kwoty nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie VAT.


3. Interpretacja ustawy o podatku od towarów i usług przez pryzmat prawa Unii Europejskiej.

Na zakończenie Wnioskodawca podkreślił konieczność interpretacji ustawy o podatku od towarów i usług w świetle brzmienia i celu Dyrektywy VAT oraz orzecznictwa ETS w zakresie VAT. Bowiem zarówno Dyrektywa VAT jak i orzecznictwo ETS będą miały zasadnicze znaczenie dla prawidłowej wykładni przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, o których interpretację wnosi Wnioskodawca.

Ustawa o VAT implementuje do polskiego systemu prawnego prawo Unii Europejskiej w zakresie podatku od wartości dodanej (VAT). Prawo to obejmuje, przede wszystkim, Dyrektywę VAT, która z dniem 1 stycznia 2007 r. zastąpiła Szóstą Dyrektywę Rady 77/388/EEC z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, oraz orzecznictwo ETS.

Zgodnie z art. 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wcześniej art. 249 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską), dyrektywy wiążą państwa członkowskie, w tym Polskę, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiając jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Tym niemniej, zgodnie z pkt 26 orzeczenia ETS z dnia 14 lipca 1994 r. w sprawie Paola Faccini Dori przeciwko Recreb Srl. (C-91/92) stosując prawo krajowe oparte na dyrektywie, sąd krajowy ma obowiązek interpretować to prawo, tak dalece jak to tylko możliwe, w świetle brzmienia i celu dyrektywy tak, aby osiągnąć jej cel. Obowiązek interpretacji prawa krajowego w świetle brzmienia i celu dyrektywy ciąży nie tylko na sądach, lecz również, jak wynika z pkt 12 orzeczenia ETS z dnia 8 października 1987 r. w sprawie karnej przeciwko Kolpinghuis Nijmegen BV (80/86) na wszystkich organach krajowych państwa członkowskiego (takich jak np. Minister Finansów czy Dyrektor Izby Skarbowej). Dodatkowo, jak wynika z orzeczenia ETS z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie Fratelli Costanzo SpA przeciwko Comune di Milano (C-103/88) wszelkie organy krajowe (także inne niż sądy) mają również obowiązek stosować przepisy dyrektyw, w przypadku, gdy w sprzeczności z nimi stoją przepisy prawa krajowego.

Równorzędną wagę prawną, jak same dyrektywy, posiada orzecznictwo ETS mające status prawa precedensowego, które stanowi element prawa wtórnego Unii Europejskiej. Potwierdzeniem tego stanu rzeczy są liczne postępowania wszczynane przeciwko państwom członkowskim przez Komisję Europejską wskutek niewdrożenia orzeczeń ETS. Dla przykładu można wymienić orzeczenie ETS z dnia 15 października 2002 r. w sprawie Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec (C-427/98), będące efektem niezastosowania się Niemiec do orzeczenia ETS z dnia 24 października 1996 r. w sprawie Elida Gibbs Ltd przeciwko Comissioner of Customs and Excise (C-317/94) lub postępowanie przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej (naruszenie nr 2006/2216) wynikające z niewdrożenia orzeczenia ETS z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie De Danske Bilimportrer przeciwko Skatteministeriet (C-98/05).

Powyższe znajduje również oparcie w piśmie Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej skierowanym, przez Departament Administracji Podatkowej Ministerstwa Finansów, w dniu 11 stycznia 2008 r., do Dyrektorów Izb Skarbowych (sygn. AP13/8012/590/PZ/07/PDJC-65/07). Jak wynika z powyższego pisma, orzeczenia ETS mają znaczenie nie tylko dla postępowania przez sądem krajowym, który wniósł zapytanie prawne do ETS, lecz również innych spraw, które odnoszą się do podobnego problemu prawnego. Jednocześnie twierdzenia, jakoby orzeczenia ETS nie stanowiły źródeł prawa lub znajdowały zastosowanie tylko w sprawach o identycznym stanie faktycznym są z gruntu błędne.

Podsumowując, Dyrektywa VAT oraz orzecznictwo ETS stanowią wtórne prawo Unii Europejskiej, na których opiera się m.in. ustawa o podatku od towarów i usług i w świetle brzmienia i celu tego prawa ustawa o podatku od towarów i usług winna być interpretowana. Dokonując interpretacji przepisów VAT, o których mowa we wniosku, organy podatkowe powinny kierować się orzeczeniami wydanymi przez ETS.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie stanowiska zaprezentowanego przez niego.

W dniu 17 maja 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając, na podstawie przepisu § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), w imieniu Ministra Finansów ? wydał interpretację indywidualną, nr ILPP1/443-162/10-4/AI, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej interpretacji indywidualnej przywołał przepisy: art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn zm.) i odniósł ich treść do stanowiska przedstawionego przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji.

Ponadto w wydanej interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wskazał na przepisy art. 18, art. 20 ust. 1, ust. 3 i ust. 5, art. 21(1), art. 94 ust. 5 i art. 95(1) ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.), jak również art. 24 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 str. 1, z późn. zm.).

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż na podstawie przedstawionego zdarzenia przyszłego i obowiązujących przepisów prawa materialnego nie zostały spełnione warunki aby uznać otrzymywane przez Wnioskodawcę opłaty od czystych nośników jako wynagrodzenie za świadczenie usług. Wnioskodawca, zdaniem organu podatkowego, nie ma zawartych żadnych umów bezpośrednio z nadawcami kablowymi czy też z producentami i importerami tzw. czystych nośników (np. magnetowidów), którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz Stowarzyszenia. Opłaty i kwoty wypłacane są na rzecz Wnioskodawcy tylko na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zaś pobieraniem i przekazywaniem zajmuje się Stowarzyszenie na podstawie umowy.

Mając na uwadze całokształt Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do świadczenia usług na rzecz Stowarzyszenia, a otrzymywane za jego pośrednictwem opłaty od czystych nośników od ich producentów i importerów nie będą wynagrodzeniem za świadczenie na ich rzecz usług, w związku z czym nie ciąży na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT.


Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 14e § 1 ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

W wyniku przeprowadzonej analizy przedmiotowej sprawy stwierdzono, że interpretacja indywidualna z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPP1/443-162/10-4/AI, wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, jest nieprawidłowa, dlatego też uzasadnione jest dokonanie jej zmiany. Zdaniem Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Analiza treści art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje na bardzo szerokie pojęcie świadczenia usług obejmujące różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Ustawodawca w ww. przepisach ustawy o podatku od towarów i usług poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.


Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.), producenci i importerzy:

  1. magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń,
  2. kserokopiarek, skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych umożliwiających pozyskiwanie kopii całości lub części egzemplarza opublikowanego utworu,
  3. czystych nośników służących do utrwalania, w zakresie własnego użytku osobistego, utworów lub przedmiotów praw pokrewnych, przy użyciu urządzeń wymienionych w pkt 1 i 2

? są obowiązani do uiszczania, określonym zgodnie z ust. 5, organizacjom zbiorowego zarządzania, działającym na rzecz twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów i wideogramów oraz wydawców, opłat w wysokości nieprzekraczającej 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży tych urządzeń i nośników.

Na podstawie art. 20 ust. 2-4 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych kwoty uzyskane z tytułu opłat ze sprzedaży magnetofonów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników przypadają:

  1. 50 % - twórcom;
  2. 25 % - artystom wykonawcom;
  3. 25 % - producentom fonogramów.


Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników przypada:

  1. 35 % - twórcom;
  2. 25 % - artystom wykonawcom;
  3. 40 % - producentom wideogramów.


Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży urządzeń reprograficznych oraz związanych z nimi czystych nośników przypada:

  1. 50 % - twórcom;
  2. 50 % - wydawcom.

Stosownie zaś do ust. 5 art. 20 ww. ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego po zasięgnięciu opinii organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, stowarzyszeń twórców, artystów wykonawców, organizacji producentów fonogramów, producentów wideogramów oraz wydawców, jak również organizacji producentów lub importerów urządzeń i czystych nośników wymienionych w ust. 1, określa, w drodze rozporządzenia: kategorie urządzeń i nośników oraz wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, kierując się zdolnością urządzenia i nośnika do zwielokrotniania utworów, jak również ich przeznaczeniem do wykonywania innych funkcji niż zwielokrotnianie utworów, sposób pobierania i podziału opłat oraz organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi uprawnione do ich pobierania.

Zgodnie natomiast z § 3 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 2 czerwca 2003 r. w sprawie określenia kategorii urządzeń i nośników służących do utrwalania utworów oraz opłat od tych urządzeń i nośników z tytułu ich sprzedaży przez producentów i importerów (Dz. U. Nr 105, poz. 991, z późn. zm.) organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi uprawnionymi do pobierania opłat od urządzeń i nośników, o których mowa w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, są:

  1. Stowarzyszenie Filmowców Polskich ? na rzecz twórców,
  2. Związek Artystów Scen Polskich ZASP ? na rzecz artystów wykonawców,
  3. Związek Producentów Audio-Video ZAPV ? na rzecz producentów wideogramów.

Podmiot będący importerem urządzeń i nośników wymienionych w art. 20 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych ma ustawowy obowiązek uiścić organizacjom zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi opłatę do 3% kwoty z tytułu sprzedaży urządzeń i nośników.

Organizacje zarządzające prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi są uprawnione do pobrania opłaty należnej od producenta i importera czystych nośników służących do utrwalania utworów, w oparciu o przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Opłata zapłacona przez producenta lub importera organizacjom zarządzającym prawami autorskimi jest wynagrodzeniem za świadczenie usług producentowi lub importerowi czystych nośników służących do utrwalania utworów przez organizacje zarządzające prawami autorskimi w imieniu własnym na rzecz posiadacza prawa do danego utworu. Beneficjentami opłaty są twórcy, artyści wykonawcy i producenci wideogramów uznani przez ustawodawcę za posiadających prawa do utworu, uprawnieni do otrzymywania opłaty za przekazanie prawa do dokonywania z wykorzystaniem urządzeń reprograficznych i związanych z nimi czystych nośników na prywatny użytek reprodukcji danego utworu. Tak ukształtowane relacje łączące twórcę, organizację zarządzającą oraz producentów i importerów, od których należne są ww. opłaty pozwalają stwierdzić, że mamy do czynienia ze świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych.

Wnioskodawca otrzymuje na podstawie art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych część opłat uiszczanych przez producentów i importerów magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników oraz na podstawie art. 95(1) ust. 2 w związku z art. 21(1) ww. ustawy kwoty pieniężne z tytułu reemisji kablowej.

Wypłata powyższych opłat wynikających z przepisów ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych przekazywana jest przez Stowarzyszenie, podmiot upoważniony do pobierania opłat od producentów i importerów.

Otrzymywane opłaty przez Wnioskodawcę są powiązane z prowadzoną działalnością (produkcja przez niego filmów i seriali).

Wnioskodawca powierza Stowarzyszeniu, na mocy podpisanej umowy z dnia 30 grudnia 2002 r., swoje prawa do poboru opłat od producentów i importerów nośników z tytułu sprzedaży tych nośników. Zawarta umowa o powierzenie poboru opłaty przez Wnioskodawcę wynika z art. 20 ust. 1 pkt 3 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Stowarzyszenie pobiera od zobowiązanych podmiotów (np. producentów magnetowidów i nadawców kablowych) opłaty od czystych nośników, a następnie przekazuje je Wnioskodawcy, potrąciwszy wcześniej od nich koszty inkasa od pobranych opłat.

Wnioskodawca świadczy zatem na rzecz Stowarzyszenia usługę odpłatnego przekazania prawa do dokonywania na prywatny użytek reprodukcji danego utworu z wykorzystaniem czystych nośników.

W konsekwencji, w związku ze świadczeniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług ciąży na nim obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.


Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy zawartego we wniosku o wydanie interpretacji:


Ad. 1)

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, odpłatne świadczenie usług. Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w ocenie Ministra Finansów, pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem, producentami, importerami nośników będzie istniał stosunek prawny na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne. Podstawą do wzajemnych relacji jest zawarta umowa oraz ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która zobowiązuje Stowarzyszenie do pobierania na rzecz Wnioskodawcy opłat z tytułu produkcji lub importu czystych nośników.

Przedstawione przez Wnioskodawcę orzeczenia TS z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma oraz z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie C-48/97 Kuwait Petroleum (GB) Ltd przeciwko Commissioners of Customs & Excise nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie.

W przedstawionych orzeczeniach pomiędzy stronami nie było bowiem zawartej umowy ani innej podstawy prawnej, która łączyłaby strony.

Natomiast w przedmiotowej sprawie pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem wystąpi świadczenie wzajemne, przekazanie praw za opłatą, które dokonywane jest na podstawie postanowień umowy zawartej w dniu 30 grudnia 2002 r.

Wnioskodawcę, Stowarzyszenie oraz producentów i importerów nośników wiążą przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przepisy powyższej ustawy skierowane są do twórców, do których należy Wnioskodawca oraz do Stowarzyszenia, które pobiera opłaty od czystych nośników i przekaże je na rzecz Wnioskodawcy, uprzednio potrącając koszty inkasa.

Wyrok TS z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council również nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż w przywołanym orzeczeniu mowa jest o rocznych opłatach członkowskich wnoszonych przez członków na rzecz organizacji na pokrycie kosztów tej działalności (reklama, promocja i poprawa jakości określonych produktów rolnych). Korzyści wynikające z wnoszonych opłat dotyczą członków jedynie w sposób pośredni.

Natomiast w przypadku Wnioskodawcy otrzyma on opłaty przekazywane przez Stowarzyszenie za konkretne jego czynności wykonywane w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, a w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych.

Również przedstawione przez Wnioskodawcę orzeczenia TS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie C-215/94 Jurgen Mohr oraz z dnia 18 grudnia 1997 r. w sprawie C-384/95 Landbooden-Agrardienste GmbH & Co KG nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż w przedstawionym zdarzeniu przyszłym znane są strony dokonywanych transakcji.

Podsumowując, w analizowanym zdarzeniu przyszłym wystąpią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na podstawie zawartej umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem Wnioskodawca świadczy usługę odpłatnego przekazania prawa do dokonywania na prywatny użytek reprodukcji danego utworu z wykorzystaniem czystych nośników, a Stowarzyszenie pobiera od producentów i importerów nośników opłatę, którą następnie przekazuje Wnioskodawcy w ustalonej wysokości po potrąceniu inkasa.


Ad. 2)

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, pojęcie świadczenia usług jest bardzo szerokie, obejmuje bowiem różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto na podstawie przepisów art. 20 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych Stowarzyszenie zarządza powierzonymi przez Wnioskodawcę prawami do dokonywania na prywatny użytek reprodukcji danego utworu z wykorzystaniem czystych nośników. Powyżej wskazany przepis art. 20 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych kształtuje relacje łączące Wnioskodawcę (jako twórcę), Stowarzyszenie oraz producentów i importerów nośników.

Wnioskodawca, któremu należne są na podstawie ww. przepisu opłaty z tytułu sprzedaży nośników, powierzy swoje prawa wobec producenta i importera do żądania opłat z tytułu sprzedaży nośników Stowarzyszeniu celem ich realizacji. Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika wniosek, że Stowarzyszenie działając na rzecz Wnioskodawcy zobowiązane będzie do poboru w swoim imieniu i podziału uzyskanych opłat (pomniejszonych o koszty inkasa) oraz przekazania należnych kwot Wnioskodawcy jako autorsko uprawnionemu do ich uzyskania.

Tym samym wynagrodzeniem Wnioskodawcy będzie należna mu kwota pobranych opłat pomniejszona o koszty ich poboru.

Uregulowania w zakresie poboru opłat na rzecz Wnioskodawcy przez Stowarzyszenie powodują, iż pomiędzy tymi podmiotami dochodzi do bezpośredniego związku pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez Stowarzyszenie w ramach jego działalności gospodarczej a Wnioskodawcą, który otrzymuje opłaty od czystych nośników.

Wnioskodawca na mocy przepisów ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych posiada prawo do otrzymania od producentów i importerów opłat za czyste nośniki, Stowarzyszenie natomiast realizuje to prawo na rzecz Wnioskodawcy poprzez pobór i podział opłat od producentów i importerów nośników.

W związku z powyższym spełnione są warunki zaistnienia czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które Wnioskodawca przedstawił w pkt 1 swojego stanowiska.

Odnosząc się do przywołanego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 9 września 2009 r. sygn. akt VIII SA/Wa 223/08 oraz zacytowanego fragmentu uzasadnienia do wyroku należy zaznaczyć, iż decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, z której pochodzi zacytowany fragment rozstrzygnięcia została uchylona przedmiotowym wyrokiem z dnia 9 września 2009 r.


Ad. 3)

Ustawa o podatku od towarów i usług implementowała do polskiego systemu podatku od wartości dodanej przepisy Unii Europejskiej w szczególności przepisy Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1997 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EWG). Przy nowelizacjach ustawy o podatku od towarów i usług uwzględniane są zapadłe przed Trybunałem Sprawiedliwości UE orzeczenia w zakresie tego podatku.

Organy podatkowe kierują się przy podejmowaniu rozstrzygnięć orzeczeniami wydawanymi przez Trybunał Sprawiedliwości, o ile mają one zastosowanie w rozpatrywanych sprawach.

Biorąc pod uwagę całokształt sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa materialnego stanowisko Wnioskodawcy, iż opłaty od czystych nośników otrzymywane, za pośrednictwem Stowarzyszenia, od producentów i importerów czystych nośników nie stanowią, dla celów podatku od towarów i usług, wynagrodzenia za świadczone przez Wnioskodawcę usługi na rzecz Stowarzyszenia, w związku z czym nie ciąży na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie zauważa się, iż w niniejszej zmianie interpretacji nie oceniano skutków w podatku od towarów i usług relacji pomiędzy Stowarzyszeniem a producentami i importerami czystych nośników, gdyż Wnioskodawca nie jest w tym zakresie podmiotem uprawnionym do uzyskania interpretacji indywidualnej w rozumieniu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPP1/443-162/10-4/Al w zakresie uznania opłat od czystych nośników za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.


Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego mającego zastosowanie w dacie wydania zmienianej interpretacji indywidualnej.


Wnioskodawcy przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację zmieniającą interpretację indywidualną. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (art. 47 i 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Minister Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika