1. Czy prace wykonywane osobiście na podstawie umów zlecenia i o dzieło przez osoby fizyczne będące (...)

31.5.2004

1. Czy prace wykonywane osobiście na podstawie umów zlecenia i o dzieło przez osoby fizyczne będące przedsiębiorcami są zwolnione lub nie podlegają podatkowi VAT, jeśli czynności te wykonywane są poza działalnością gospodarczą? 2. Czy w przedmiotowej sprawie ma znaczenie fakt, że małżonkowie prowadzący działalność w ramach jednego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (firma obojga imion) rozliczają się odrębnie dla celów podatku dochodowego, zaś dla celów VAT zarejestrowanym podatnikiem jest żona? 3. Czy mają obowiązek prowadzić odpowiednie ewidencje dla celów VAT w zakresie wspomnianych umów?

Z przedstawionego stanu faktycznego wyrażonego w Państwa piśmie wynika, iż prowadzą Państwo przedsiębiorstwo jako tzw. firmę obojga imion ? w ramach jednego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, rozliczając się odrębnie dla celów podatku dochodowego, zaś dla celów podatku od towarów i usług zarejestrowanym podatnikiem jest żona. Jak stanowi wpis do ewidencji działalności gospodarczej przedmiotem działalności firmy jest produkcja części do maszyn i handel. Od czasu do czasu wykonują Państwo prace na rzecz innych podmiotów na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Czynności te nie mają żadnego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą ? dotyczą usług informatycznych, sekretarskich, porządkowych. W ramach wspomnianych umów zlecenia i o dzieło istnieją więzy tworzące stosunek prawny pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą dotyczące: warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Ponadto wynagrodzenie jest niezależne od osiągniętych wyników, ryzyko wykonania umowy obciąża zleceniodawcę, ma on prawo wglądu w wykonywane czynności i może wydawać zalecenia.

Ad 1. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednak według art. 15 ust. 3 pkt 3 za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. W art. 13 pkt 8 lit. a) wspomnianej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione są przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, jednak z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.

Tak więc opisane przez Państwa czynności wykonywane na podstawie umowy zlecenia bądź umowy o dzieło jako spełniające warunki zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad 2. Jako że czynności będące przedmiotem zapytania nie podlegają podatkowi VAT, fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez małżonków jako firma obojga imion nie ma w przedmiotowej sprawie znaczenia.

Ad 3. Ponieważ zgodnie z art. 109 ust. 1 i 3 ustawy ewidencję dla celów VAT obowiązani są prowadzić podatnicy, a na mocy art. 15 ust. 3 pkt 3 z tytułu opisanych wyżej czynności nie są Państwo podatnikami podatku od towarów i usług, więc nie ma też obowiązku prowadzenia ewidencji dotyczącej wspomnianych wyżej umów zlecenia i o dzieło.