Czy koszty związane z dodatkową emisją akcji dla uprawnionych pracowników (opłaty notarialne i sądowe, (...)
Czy koszty związane z dodatkową emisją akcji dla uprawnionych pracowników (opłaty notarialne i sądowe, usługi prawne i doradcze, koszty sporządzenia druku i dystrybucji prospektu emisyjnego, opłaty giełdowe, koszty oferowania papierów wartościowych, itp.) mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w myśl przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), uwzględniając brzmienie art. 36 ust. 2b ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694) ?
Czy koszty związane z dodatkową emisją akcji dla uprawnionych pracowników (w postaci opłat notarialnych i sądowych, usług prawnych i doradczych, kosztów sporządzenia, druku i dystrybucji prospektu emisyjnego, opłat giełdowych, kosztów oferowania papierów wartościowych, itp.) stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) w związku z art. 36 ust. 2b ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694) ?
- wyjaśnia co następuje:
Zgodnie z obowiązującym do dnia 31.12.2002 r. przepisem art. 16b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop) podatnik miał możliwość zakwalifikowania do wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji podatkowej, kosztów organizacji poniesionych przy założeniu spółki akcyjnej lub późniejszym jej rozszerzeniu. Kosztami tymi były koszty poniesione na:
a) utworzenie spółki, które nie służyły nabyciu rzeczy, a w szczególności na doradztwo oraz na opłaty notarialne, skarbowe i sądowe,
b) wyposażenie spółki w kapitał akcyjny lub późniejsze jego podwyższenie; w szczególności do kosztów tych zaliczało się opłaty notarialne, skarbowe, sądowe, giełdowe, opłaty ponoszone w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznymi papierami wartościowymi, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzania, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji, koszty oferowania papierów wartościowych.
Z przytoczonego brzmienia przepisu dotyczącego zasad amortyzacji wartości uznawanych za ?niematerialne i prawne' wynikało, że wymienione w nich koszty organizacyjne zostały normatywnie powiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą, to jest bez konieczności odrębnego wykazywania, iż miały związek z tą działalnością.
Od 01.01.2003r. (w związku z art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz. U. Nr 141, poz. 1179) koszty organizacji poniesione przez spółkę akcyjną przy jej założeniu lub późniejszym rozszerzeniu nie stanowią już wartości niematerialnej i prawnej podlegającej amortyzacji podatkowej. Jedynie podatnicy, którzy ponieśli przedmiotowe koszty przed dniem 01.01.2003 r. zachowują nabyte prawo do rozliczenia tych kosztów w sposób przewidziany w art. 2 ust. 2 wyżej cyt. ustawy o zmianie ustawy o pdop. Dokonana w powyższym zakresie nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oznacza, że od 01.01.2003 r. zakwalifikowanie poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów zależy od oceny charakteru danego wydatku w oparciu o przepis art. 15 ust. 1 updop, zgodnie z którym za koszty uzyskania przychodów uważa się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Emisja nowych akcji i ich objęcie przez dotychczasowych lub nowych akcjonariuszy za wkłady pieniężne lub aporty ma na celu dostarczenie nowych środków finansowych ?z zewnątrz', niezbędnych dla funkcjonowania podatnika i utrzymania jego bytu prawnego. Powyższe skutkuje podwyższeniem kapitału akcyjnego spółki. W myśl art. 12 ust. 4 pkt 4 updop - do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (...).
Skoro zatem, przychód na powiększenie kapitału zakładowego nie stanowi przychodu dla celów podatkowych, to z mocy art. 7 ust. 3 pkt 3 updop, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.Z kolei, zgodnie z art. 36 ust. 2b wyżej cyt. ustawy o rachunkowości - koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spółki akcyjnej lub podwyższeniu kapitału zakładowego, zmniejszają kapitał zapasowy spółki do wysokości nadwyżki wartości emisji nad wartością nominalną akcji, a pozostałą ich część zalicza się do kosztów finansowych.
Tak więc, mając na uwadze dokonaną nowelizację przepisów podatku dochodowego od osób prawnych, w celu dostosowania tych przepisów do rozwiązań przyjętych w ustawie o rachunkowości należy stwierdzić, że od 2003 r. koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spółki akcyjnej lub podwyższaniu kapitału zakładowego będą zmniejszały kapitał zapasowy spółki do wysokości nadwyżki wartości emisji nad wartością nominalną akcji (tzw. ?agio'), a pozostała ich część będzie zaliczona do kosztów finansowych nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów. Natomiast w przypadku, gdy nie wystąpi tzw. ?agio', koszty emisji akcji w całości będą zaliczone do kosztów finansowych Spółki nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów.