Czy poniesione wydatki na przygotowanie budynku mieszkalnego do zamieszkania można odliczyć w ramach (...)

Wnoszący zapytanie przedstawili stan faktyczny z którego wynika, iż małżonkowie w 2003 roku nabyli nieruchomość w stanie surowym i ponieśli wydatki na przygotowanie nieruchomości do zamieszkania. Podatnicy oświadczyli, że nabyty budynek był pustostanem prawdopodobnie od 1992 roku i jako niezamieszkały uległ zniszczeniu i dewastacji. W ramach wykonanych robót budowlanych wymieniono tynki, wykonano wylewki poziomujące pod panele, zamontowano w budynku instalację wodno ? kanalizacyjną, centralnego ogrzewania i instalację elektryczną oraz wymieniono dach (papę zastąpiono płytą bitumiczną).

Z aktu notarialnego dołączonego do wniosku wynika, że podatnicy nabyli nieruchomość z rozpoczętą budową domu jednorodzinnego wolnostojącego w stanie surowym otwartym.

Podatnicy zgłosili następującą wątpliwość - czy poniesione wydatki na przygotowanie budynku do zamieszkania mogą odliczyć w ramach ulgi remontowej?

Na tle takich okoliczności podatnicy formułują stanowisko, że ponosząc wydatki na przystosowanie budynku do zamieszkania mają prawo do obniżenia podatku dochodowego. W ocenie podatników koszty wykończenia budynku jak i mieszkania, obejmują te same prace wykończeniowe i dlatego też zarówno podatnicy zakupujący mieszkanie w stanie surowym, jak i podatnicy zakupujący dom w stanie surowym, powinni mieć takie samo prawo do obniżenia podatku dochodowego.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Choszcznie stwierdza, że stanowisko podatników w przedstawionych okolicznościach faktycznych jest częściowo prawidłowe.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie normy prawa podatkowego zawarte w przepisach art. 27 a ust. 1 pkt 1, ust. 6, pkt 1, ust. 7 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Zgodnie z art. 27 a ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, podatek dochodowy od osób fizycznych, podlegających w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, obliczony zgodnie z art. 27 ustawy i obniżony zgodnie z art. 27 b ustawy o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2 ? 15, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na remont i modernizację - zajmowanego na podstawie tytułu prawnego ? budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej, utworzonych na podstawie odrębnych przepisów.

Ponadto przedmiotowe wydatki :
1. Mieszczą się w zakresie rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 grudnia 1996 r. w sprawie określenia rodzaju wydatków na remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego (Dz.U. Nr 156, poz. 788), o które zmniejsza się podatek dochodowy,
2. Zostały udokumentowane fakturą wystawioną wyłącznie przez podatnika podatku od towarów i usług, nie korzystającego ze zwolnienia od tego podatku, lub dowodem odprawy celnej - art. 27a ust. 6 pkt 1 cytowanej ustawy,
3. Nie zostały odliczone od ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, chyba, że zwrócone wydatki zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu - art. 27 a ust. 7 pkt 1 cytowanej ustawy,
4. Dotyczą budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - art. 27 a ust. 7 pkt 2 ustawy.

O ile przytoczone powyżej warunki zostaną spełnione łącznie, podatnikowi przysługuje prawo do odliczeń od podatku. Ustawodawca nie uzależnił prawa do omawianej ulgi od innych, niż powyżej wymienionych warunków. Oznacza to, że poniesione przez podatnika wydatki - w tym również związane z nowo wybudowanym budynkiem mieszkalnym lub lokalem mieszkalnym w takim budynku, zajmowanymi przez podatnika na podstawie tytułu prawnego mogą być odliczone w ramach ulgi remontowo - modernizacyjnej, jeżeli tylko spełnione zostaną wyżej omówione warunki.

Zgodnie z powołanym powyżej rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa wykaz robót zaliczanych do remontu i modernizacji budynku mieszkalnego obejmuje swym zakresem również wykonanie nowych elementów w budynku np. posadzek, tynków, wymiana dachu, urządzeń dotyczących instalacji sanitarnych.

Podkreślić należy, iż za tytuł prawny do budynku uważa się m.in.:
1. Własność,
2. Umowę użyczenia,
3. Umowę najmu lub dzierżawy,
4. Inny stosunek zobowiązaniowy, z którego wynika prawo podatnika do korzystania z budynku mieszkalnego.

Z przepisów tych należy wyprowadzić wniosek, że ustawodawca uzależnił prawo do korzystania z ulgi mieszkaniowej od posiadania tytułu prawnego do lokalu lub budynku mieszkalnego. Poniesione przez małżonków wydatki podlegałyby odliczeniu, gdyby podatnicy posiadali tytuł prawny do budynku mieszkalnego.

W przedmiotowej sprawie z dołączonego do wniosku aktu notarialnego wynika, iż:
• podatnicy warunkowo nabyli nieruchomość, na której znajduje się rozpoczęta budowa domu jednorodzinnego wolnostojącego w stanie surowym otwartym,
• w dniu sprzedaży gmina posiadała prawo pierwokupu,
• sprzedający zobowiązali się wraz z zawarciem umowy przeniesienia własności do wyrażenia zgody na przeniesienie na rzecz kupujących decyzji o pozwoleniu na budowę domu na gruncie będącej przedmiotem umowy.

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podaje materialnoprawnej definicji użytego w tych przepisach określenia ?budynku?, oznacza to, iż zakres i treść tego pojęcia należy definiować w oparciu o przepisy prawa budowlanego. W szczególności należy uwzględnić przepis art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126, ze zm.), które definiują pojęcia ?budowy? oraz ?budynku?. Ustawa ta określa pojęcie ?budynku? jako obiektu budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielonym z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (art. 3 pkt 2 prawa budowlanego). Pod pojęciem obiektu budowlanego w świetle art. 3 pkt 1 prawa budowlanego należy rozumieć budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Przez ?budowę? należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego (art. 3 pkt 6 cytowanej ustawy).

Odpowiedź na pytanie, czy dana nieruchomość jest zabudowana czy nie, znajduje się w art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, ze zm.). Istotny jest tu stopień zaawansowania robót budowlanych. Ustawodawca za zakończenie zabudowy uznał wybudowanie budynku w stanie surowym zamkniętym. W przypadku wybudowania budynku wstanie surowym zamkniętym i sprzedaży takiej nieruchomości prawo pierwokupu gminie nie przysługuje.

Z powyższego wynika, iż co prawda podatnicy ponieśli wydatki na budowę budynku mieszkalnego, ale w świetle powyżej przytoczonych przepisów podatnicy nie nabyli budynku, gdyż sprzedający nie wybudowali budynku, a gmina miała prawo pierwokupu. Zatem podatnicy nie posiadali tytułu prawnego do budynku mieszkalnego.

W przepisie art. 3 pkt 8 prawa budowlanego zdefiniowano pojęcie ?remontu?. Pod tym pojęciem należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym Nie można remontować czegoś co tak naprawdę nie powstało.

Poniesione przez małżonków wydatki podlegałyby odliczeniu, gdyby podatnicy posiadali tytuł prawny do budynku mieszkalnego.Tak więc możliwość odliczenia wydatków ?na wykończenie? nowo wybudowanego budynku w ramach ulgi remontowej, podatnicy nabyli dopiero z chwilą zakończenia budowy.

W sytuacji, gdy podatnicy posiadają dowody wskazujących na to, iż na zakupionym gruncie znajdował się budynek w stanie surowym zamkniętym, tj. pokryty dachem, wyposażony w instalacje i urządzenia techniczne nabyli Państwo prawo do skorzystania z ulgi remontowej w związku ze zakresem prac budowlanych wskazanych we wniosku. Trudno jest zgodzić się z twierdzeniem podatników, iż skoro koszty wykończenia mieszkania, jak i domu jednorodzinnego obejmują te same prace wykończeniowe związane z przygotowaniem do zasiedlenia, to zarówno osoby zakupujące mieszkanie jak i dom w stanie surowym, powinny mieć takie samo prawo do obniżenia podatku dochodowego.

W zawartych umowach przez osoby nabywające lokal mieszkalny od spółdzielni mieszkaniowej lub od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej znajdują się klauzule, na podstawie których spółdzielnia zobowiązuje się udostępnić członkowi spółdzielczy lokal mieszkalny bezpośrednio po jego wybudowaniu, a przed ustanowieniem odrębnej własności. Tak zawarta umowa stanowi tytuł prawny o którym mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem stan faktyczny takich osób różni się od podatników nabywających nieruchomość z rozpoczętą budową.

rudno jest zgodzić się z twierdzeniem podatników, iż skoro koszty wykończenia mieszkania, jak i domu jednorodzinnego obejmują te same prace wykończeniowe związane z przygotowaniem do zasiedlenia, to zarówno osoby zakupujące mieszkanie jak i dom w stanie surowym, powinny mieć takie samo prawo do obniżenia podatku dochodowego. W zawartych umowach przez osoby nabywające lokal mieszkalny od spółdzielni mieszkaniowej lub od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej znajdują się klauzule, na podstawie których spółdzielnia zobowiązuje się udostępnić członkowi spółdzielczy lokal mieszkalny bezpośrednio po jego wybudowaniu, a przed ustanowieniem odrębnej własności. Tak zawarta umowa stanowi tytuł prawny o którym mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem stan faktyczny takich osób różni się od podatników nabywających nieruchomość z rozpoczętą budową.

W świetle powyższego, podatnicy nabywają prawo do odliczania poniesionych wydatków na wykończenie budynku od momentu zawiadomienia właściwego organu o zakończeniu budowy obiektu budowlanego.