Czy odszkodowanie wypłacone za opuszczenie lokalu mieszkalnego na podstawie ugody sądowej korzysta (...)

Czy odszkodowanie wypłacone za opuszczenie lokalu mieszkalnego na podstawie ugody sądowej korzysta ze zwolnienia przedmiotowego?

Zgodnie z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że od 1991 r. Podatnik wraz z rodziną zamieszkiwał w mieszkaniu zakładowym należącym do Sanatorium Uzdrowiskowego. Tytułem prawnym do zajmowanego lokalu mieszkalnego była umowa najmu zawarta z właścicielem tego lokalu na czas nieokreślony. W 1995 r. obiekt wraz terenem, na którym znajdowały się mieszkania zakładowe został sprzedany. Mimo, iż poprzedni właściciel nie rozwiązał z Podatnikiem umowy, nowy właściciel zawarł kolejną umowę najmu lokalu na czas nieokreślony. We wrześniu 2005 r. nieruchomość, w skład której wchodził zajmowany przez Podatnika lokal mieszkalny została sprzedana nowemu właścicielowi - Spółce z o.o. z siedzibą w K. Przy transakcji tej nie zostało uwzględnione prawo pierwszeństwa w zakupie zajmowanego przez Podatnika lokalu mieszkalnego, wynikające z ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa. W związku z nieuwzględnieniem prawa pierwszeństwa przy zakupie zajmowanego lokalu mieszkalnego Podatnik złożył pozew do Sądu Rejonowego w K o unieważnienie przetargu, na mocy którego właściciel nieruchomości pozbawił Podatnika możliwości zakupu na preferencyjnych warunkach zajmowanego lokalu. W dniu 9 listopada 2006 r. została zawarta ugoda sądowa, zgodnie z którą Podatnik zobowiązał się, do opuszczenia, opróżnienia i wydania zajmowanego lokalu mieszkalnego w terminie 30 dni od dnia wpływu na jego konto kwoty wynikającej z zawartej ugody, tj. kwoty 221.200,00 zł. Kwotę tę Podatnik otrzymał w listopadzie 2006 r. i przeznaczył w całości na zakup lokalu mieszkalnego, prace remontowe i zakup wyposażenia.

Uwzględniając powyższy stan faktyczny Podatnik stoi na stanowisku, że wypłacone na podstawie ugody sądowej odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kołobrzegu po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego stwierdza, że stanowisko Podatnika jest zgodne z prawem.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - zwanej dalej ?ustawą? - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W polskim prawie podatkowym obowiązuje więc zasada, że wszelkie świadczenia postawione do dyspozycji podatnika, które nie zostały wprost zwolnione od podatku dochodowego są uwzględniane przy ustalaniu podstawy opodatkowania.

Odszkodowanie jest świadczeniem, które ma na celu naprawienie szkody wyrządzonej poszkodowanemu.

W aspekcie podatkowym wypłata odszkodowania oznacza wystąpienie okoliczności, z którą przepisy ustawy wiążą powstanie obowiązku podatkowego. Zgodnie ze wskazaną wyżej zasadą powszechności opodatkowania, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody uzyskane w roku podatkowym ze wszystkich źródeł przychodów. Wyjątek stanowią w tym względzie dochody zwolnione od podatku oraz dochody, w stosunku do których ustawodawca zaniechał poboru podatku dochodowego. Wśród dochodów zwolnionych od podatku dochodowego ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wymienił inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

  • otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  • dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zakres zwolnienia wynikający z brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje więc tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na podstawie zawartej z właścicielem nieruchomości ugody sądowej Podatnik otrzymał kwotę pieniężną tytułem odszkodowania za opuszczenie, opróżnienie i rezygnację z przysługującego mu prawa pierwszeństwa w nabyciu zajmowanego lokalu mieszkalnego.

Wypłacona przez właściciela nieruchomości kwota pieniężna miała za zadanie zrekompensować Podatnikowi konieczność opuszczenia zajmowanego lokalu mieszkalnego i rezygnację z przysługującego mu prawa pierwokupu, a więc stanowi wynagrodzenie za poniesioną przez niego stratę.

Z powyższego wynika zatem, że Podatnik otrzymał odszkodowanie na podstawie ugody sądowej, co skutkuje tym, że odszkodowanie takie korzysta na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy ze zwolnienia przedmiotowego w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz brakiem obowiązku wykazywania uzyskanych z tego tytułu kwot w zeznaniu podatkowym.

Końcowo Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kołobrzegu informuje, że przedmiotowa interpretacja przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Interpretacja ta nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia (art. 14b § 1 i 2 Ordynacji podatkowej).


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika