Czy z tytułu wykonywania następujących czynności: zawarcia umowy pożyczki z podmiotem z kraju członkowskiego (...)

Czy z tytułu wykonywania następujących czynności: zawarcia umowy pożyczki z podmiotem z kraju członkowskiego UE, jej otrzymania, spłaty należności głównej oraz odsetek, powstaje po stronie podatnika obowiązek podatkowy w podatku VAT ?

Ze stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku wynika, że Spółka (pożyczkobiorca) w dniu 06.09.2005 r. zawarła umowę pożyczki z ... (pożyczkodawca). Przedmiotowa pożyczka wpłynęła na konto walutowe Jednostki w dniu 30.09.2005 r. Spłata pożyczki, zgodnie z zawartą umową, nastąpi w terminie do 10.09.2006 r., natomiast odsetki będą spłacane w 12 ratach, w terminach określonych w umowie.
Pytanie podatnika dotyczy obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu wykonywania opisanych powyżej czynności, tj. zawarcia umowy pożyczki, jej otrzymania, spłaty należności głównej oraz odsetek.
Spółka powołuje się na art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego wynika, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Jednostka uznaje więc, że czynność udzielenia pożyczki jest usługą, podlegającą co do zasady opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W poz. 3 powyższego załącznika wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J posiadające oznaczenie PKWiU 65-67. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Podatnikami są również, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku VAT, osoby prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju. Stosownie do art. 27 ust. 1 w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28. Zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz: podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania. W myśl art. 27 ust. 4 pkt 4 przepis ust 3 stosuje się do usług bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki. Podstawą opodatkowania, w myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art, 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Stosownie do art. 29 ust. 17 podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, zgodnie z art. 31 ust. 2 pkt 2 lub wartość usługi - na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa wartość celną importowanego towaru albo w przypadku gdy podatek został rozliczony przez usługodawcę.
Biorąc pod uwagę powyższe Jednostka stwierdza, że jest podatnikiem podatku VAT z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki jako usługobiorca usług świadczonych przez podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium kraju, natomiast nie powstanie obowiązek zapłaty podatku, gdyż jest to usługa zwolniona z podatku.

Porady prawne
Ze stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku wynika, że Spółka (pożyczkobiorca) w dniu 06.09.2005 r. zawarła umowę pożyczki z ... (pożyczkodawca). Przedmiotowa pożyczka wpłynęła na konto walutowe Jednostki w dniu 30.09.2005 r. Spłata pożyczki, zgodnie z zawartą umową, nastąpi w terminie do 10.09.2006 r., natomiast odsetki będą spłacane w 12 ratach, w terminach określonych w umowie.
Obowiązek podatkowy powstanie w momencie zapłaty poszczególnych odsetek, a podstawą opodatkowania będzie kwota zapłaconych odsetek.

Tut. organ uznaje stanowisko podatnika za prawidłowe.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W Rozdziale 3 Działu V powyższej ustawy w art. 27 i 28 zdefiniowano pojęcie miejsca świadczenia przy świadczeniu usług.
Pytanie Spółki dotyczy opodatkowania czynności wynikających z zawartej umowy pożyczki, jednakże do złożonego wniosku nie zostało dołączone pismo Urzędu Statystycznego w Łodzi o zaklasyfikowaniu świadczonej usługi do grupowania PKWiU. W celu określenia prawidłowych zasad opodatkowania nieodzownym jest właściwe zidentyfikowanie usługi i zakwalifikowanie jej do odpowiedniego PKWiU. Do właściwego zakwalifikowania usług zobowiązany jest podatnik, a jeżeli ma wątpliwości co do prawidłowości stosowania klasyfikacji winien zwrócić się do odpowiedniego organu udzielającego takich informacji, tj. Urzędu Statystycznego. Organy podatkowe nie posiadają bowiem uprawnień do dokonywania takich klasyfikacji i mogą udzielić informacji o stosowaniu właściwej stawki podatkowej w oparciu o klasyfikację podaną przez podatnika bądź organ statystyczny.
W przedstawionym stanowisku wnioskujący wskazuje, iż są to usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J posiadające oznaczenie PKWiU 65-67.
Zgodnie z art. 27 ust. 3 ustawy o podatku VAT w przypadku, gdy usługi, o których mowa w ust. 4 (m.in. usługi finansowe wymienione w art. 27 ust. 4 pkt 4) są świadczone na rzecz:
1. osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2. podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę
- miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.
Na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku usług określonych w art. 27 ust. 3 ustawy podatnikiem podatku od towarów i usług jest zawsze usługobiorca.
Zgodnie zaś z unormowaniem zawartym w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, przez import usług należy rozumieć świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.
Tak więc w przypadku, gdy udzielanie pożyczek między podmiotami niebędącymi bankami mieści się w grupie usług pośrednictwa finansowego sekcja J ex (65-67), z wyłączeniem:
1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20-00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
7.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku wynika, że Spółka (pożyczkobiorca) w dniu 06.09.2005 r. zawarła umowę pożyczki z ... (pożyczkodawca). Przedmiotowa pożyczka wpłynęła na konto walutowe Jednostki w dniu 30.09.2005 r. Spłata pożyczki, zgodnie z zawartą umową, nastąpi w terminie do 10.09.2006 r., natomiast odsetki będą spłacane w 12 ratach, w terminach określonych w umowie.
usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości,
- to zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Biorąc pod uwagę w/w przepisy, w przypadku gdy przedmiotowe usługi są usługami finansowymi, Spółka jest usługobiorcą (importerem) usługi finansowej, zwolnionej z podatku VAT.
Podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w przypadku udzielenia pożyczki pieniężnej jest kwota otrzymanych odsetek od udzielonej pożyczki lub odsetek niezapłaconych, których termin zapłaty upłynął. Natomiast sama kwota udzielonej pożyczki nie stanowi obrotu w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z pkt 4 umowy pożyczki odsetki będą płatne w 12 ratach, 10 dnia miesiąca począwszy od miesiąca października 2005 r. do miesiąca września 2006 r.
Jeżeli więc chodzi o powstanie obowiązku podatkowego, to w myśl przepisu art. 19 ust. 19 przepis ust. 1, 4, 5, 11, 13 pkt 1 lit. b i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz ust. 14-16 ustawy o podatku VAT, stosuje się odpowiednio do importu usług. Stosownie do przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Natomiast przepis art. 19 ust. 4 w/w ustawy stanowi, że jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. W myśl art. 19 ust. 5 ustawy o VAT przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi.
Na podstawie przepisu art. 19 ust. 11 jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w tej części.
Tak więc co do zasady obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19 ust. 19 w związku z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku VAT.
Jeżeli jednak Spółka zapłaci ratę odsetek przed datą wynikającą z zawartej umowy, to obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z przepisem art. 19 ust. 11 w związku z ust. 19 tego artykułu.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika