Czy skorzystanie przez podatniczkę z prawa do odliczenia określonego w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy (...)
Czy skorzystanie przez podatniczkę z prawa do odliczenia określonego w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r.) oznacza, iż podatniczka nabyła prawo do ulg podatkowych z tytułu zakupu działki budowlanej i wydatków na budowę budynku mieszkalnego, na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2002 r.?
Wnosząca zapytanie przedstawiła stan faktyczny, z którego wynika, że podatniczka korzystała z odliczenia określonego w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przed 01.01.2002 r.) i po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania w styczniu 2004 r. otrzymała gromadzone środki, które przeznaczono na zakup działki budowlanej i rozpoczęcie budowy domu jednorodzinnego.
Na tle takich okoliczności faktycznych podatniczka formułuje stanowisko, że nabyła prawo do korzystania z ulg podatkowych z tytułu zakupu pod budowę budynku mieszkalnego i wydatków na budowę budynku mieszkalnego na zasadach obowiązujących przed 01.01.2002 r. tj. odliczenie od podatku.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Pyrzycach stwierdza, że stanowisko to jest nieprawidłowe.
Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące przepisy prawa podatkowego:
- art. 4 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U z 2001 r. Nr 134, poz. 1509 ze zm.),
- art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a, b, art. 27 a ust. 1 pkt 2, ust. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.),
- art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.).
Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska podatnika, uzasadnionej w sposób następujący:
Na podstawie art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r. odliczeniu od podatku podlegały poniesione w roku podatkowym wydatki na systematyczne gromadzenie oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.
Odrębne przepisy, w których zawarto zasady oszczędzania w kasie mieszkaniowej reguluje ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie ogólnych warunków umów o kredyt kontraktowy (Dz. U. Nr 68, poz. 330).
Na podstawie wyżej wymienionych przepisów, po upływie umownego okresu systematycznego oszczędzania, pieniądze zgromadzone w kasie mieszkaniowej mogą służyć zaspokojeniu potrzeb (celów) mieszkaniowych podatników. Ich zakres określony jest w art.8 ust.2 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, a należą do nich:
- Nabycie, budowa przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
- Uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
- Remont domu albo lokalu, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
- Spłata kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
- Nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.
Ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) została zlikwidowana tzw. duża ulga mieszkaniowa oraz ulga z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej, z zachowaniem tzw. praw nabytych.
Stosownie do postanowień art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 ze zm.) podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 01.01.2002 r. nabyli prawo do odliczenia od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed 01.01.2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłacanych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 01.01.2002 r., do upływu określonego przed dniem 01.01.2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.
Przepis ten upoważnia jedynie do kontynuacji odliczeń z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasach mieszkaniowych, natomiast nie skutkuje nabyciem praw do korzystania z odliczeń związanych z poniesieniem wydatków na inne cele mieszkaniowe, określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a -f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2002 r.
Zgodnie z brzmieniem art. 4 ust. 2 wyżej cytowanej ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, podatnikom, którzy w latach 1997-2001 nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a -f ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych wydatków na kontynuację danej inwestycji- poniesionych od dnia 01.01.2002 r. do dnia 31.12.2004 r.
Z cytowanego przepisu jednoznacznie wynika, że warunkiem uprawniającym do odliczenia od podatku wydatków na zakup gruntu pod budowę budynku mieszkalnego i budowę budynku mieszkalnego w 2004 r. jest kontynuacja nabytych ulg przed 01.01.2002 r.
Treść powyższych przepisów wskazuje, że oszczędzanie w kasie mieszkanioweji budowa budynku mieszkalnego, to dwie odrębne inwestycje mieszkaniowe, chociaż objęte są wspólnym limitem określonym dla tak zwanej dużej ulgi budowlanej ? art. 27a ust. 2 (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2002 r. Nabycie uprawnień do odliczania po 01.01.2002 r. wydatków objętych ulgą z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej nie wywołuje skutku w postaci nabycia uprawnień do odliczania wydatków z zakresu dużej ulgi budowlanej na zasadach obowiązujących do końca 2001 r. nawet w sytuacji, gdy zostaną one sfinansowane środkami wycofanymi z kasy mieszkaniowej.
Z możliwości odliczania od podatku wydatków z zakresu dużej ulgi mieszkaniowej można skorzystać w sytuacji gdy nabyto do nich prawo, tj. pierwsze wydatki poniesiono przed 01.01.2002 r. Zatem aby nabyć prawo do odliczania od podatku w 2004 r. wydatków związanych z zakupem działki budowlanej pod budowę domu jednorodzinnego, z budową budynku mieszkalnego, należało nakłady związane z tą inwestycją ponieść jeszcze w 2001 r.