Wnioskodawca zwrócił się z pytaniami odnoszącymi się do następujących kwestii:1) Opodatkowania (...)

Wnioskodawca zwrócił się z pytaniami odnoszącymi się do następujących kwestii:1) Opodatkowania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego w przypadku, gdy prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione przed 1.05.2004 r., a po 1.05.2004 r. dokonano aktualizacji opłat ze zmianą wartości nieruchomości.
2) Opodatkowania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego w przypadku, gdy prawo użytkowania wieczystego zostało potwierdzone decyzją deklaratoryjną Wojewody po 1.05.2004 r. grunt stał się przedmiotem użytkowania wieczystego z mocy samego prawa z dniem 5.12.1990 r.
3) Opodatkowania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego w przypadku, gdy grunt stał się przedmiotem użytkowania wieczystego z mocy samego prawa z dniem 5.12.1990 r., a prawo to zostało sprzedane po 1.05.2004 r. Czy nabywca będzie obciążony podatkiem VAT od opłat rocznych?

Działając na podstawie art. 14a § 1, § 3 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Leżajsku postanawia uznać stanowisko Wnioskodawcy w jego indywidualnej sprawie za prawidłowe w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku.

W dniu 21.02.2007 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Leżajsku wpłynął wniosek Starostwa w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Wnioskodawca zwrócił się z pytaniami odnoszącymi się do następujących kwestii:

Porady prawne

1) opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego w przypadku, gdy prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione przed 1.05.2004 r., a po 1.05.2004 r. dokonano aktualizacji opłat ze zmianą wartości nieruchomości,

2) opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego w przypadku, gdy prawo użytkowania wieczystego zostało potwierdzone decyzją deklaratoryjną Wojewody po 1.05.2004 r. grunt stał się przedmiotem użytkowania wieczystego z mocy samego prawa z dniem 5.12.1990 r.,

3) opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego w przypadku, gdy grunt stał się przedmiotem użytkowania wieczystego z mocy samego prawa z dniem 5.12.1990 r., a prawo to zostało sprzedane po 1.05.2004 r. Czy nabywca będzie obciążony podatkiem VAT od opłat rocznych?

W złożonym wniosku Podatnik informuje, w myśl postanowień art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (j. t. z 2004 r. Dz. U. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) ?zasobem nieruchomości Skarbu Państwa gospodarują z zastrzeżeniem art. 60 starostowie, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej?. Z kolei powiatowym zasobem nieruchomości gospodaruje Zarząd Powiatu (art. 25b ustawy o gospodarce nieruchomościami). Nieruchomości gruntowe z zasobu Skarbu Państwa czy zasoby powiatu oddawane są w użytkowanie wieczyste po zawarciu umowy w formie aktu notarialnego. Wojewoda decyzją deklaratoryjną co do gruntów w zarządzie spółek skarbu państwa oddaje grunt w użytkowanie wieczyste z mocy prawa z dniem 5.12.1990 r. Zgodnie z art. 71 ust. 1 cytowanej ustawy za nieruchomości gruntowe oddane w użytkowanie wieczyste pobiera się opłaty roczne, gdzie ustawowym terminem płatności opłat rocznych jest 31 marzec każdego roku. Wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej może być aktualizowana nie częściej niż raz w roku, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie.

Strona stoi na stanowisku, że zgodnie z uchwałą NSA z dnia 8.01.2007 r. oddanie użytkowania wieczystego nieruchomości jest dostawą towaru w związku z tym brak jest podstaw do opodatkowania opłat rocznych od umów ustanowionych i wpisanych do ksiąg wieczystych przed 1.05.2004 r. W przypadkach ustanowienia użytkowania wieczystego po 1.05.2004 r. opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego opodatkowane są podatkiem.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Leżajsku, po zapoznaniu się z przedstawionym stanem faktycznym, wyjaśnia:

Użytkowanie wieczyste stanowi prawo na rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela, czym w istotny sposób różni się od ograniczonych praw rzeczowych stanowiąc tym samym pośrednie ogniwo pomiędzy tymi prawami, a własnością. W doktrynie podkreśla się, że po wejściu w życie ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a także po zmianach przepisów K.c. dotyczących tego prawa, nabrało ono jeszcze bardziej ,,uniwersalnego? charakteru o treści bardziej jeszcze zbliżonej do prawa własności niż miało to miejsce wcześniej. Wyrazem tego jest z jednej strony rozszerzenie zarówno przedmiotu użytkowania wieczystego, jak i kręgu użytkowników wieczystych, a także uwolnienie zawarcia umowy o użytkowanie wieczyste ,,od całego bagażu czynności o charakterze administracyjnym? i przesądzenie w ten sposób jego cywilnoprawnego charakteru. W świetle art. 233 § 1 K.c. użytkownik wieczysty może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy K.c (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 K.c.) przemawiają za uznaniem, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel. Należy przy tym zwrócić uwagę, że definicja dostawy towaru zawarta w art. 7 ust. 1 ww. ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, w sposób celowy oderwana została od pojęcia przeniesienia własności w cywilistycznym tego słowa znaczeniu. Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Art. 5 (1) VI Dyrektywy Rady stanowiący, iż ,,dostawa towarów? oznacza przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel (odpowiednikiem tej regulacji na gruncie ustawy o VAT jest wprowadzenie do wyliczenia zawarte w art. 7 ust. 1), należy rozumieć szeroko, analizując przy klasyfikacji danego zdarzenia gospodarczego ekonomiczną istotę transakcji, a nie jej charakter prawny. Przyjęcie definicji dostawy towarów, ograniczonej wyłącznie do transakcji, na skutek których dochodzi do przeniesienia prawa własności, prowadziłoby do zawężenia zakresu opodatkowania podatkiem, względnie do uznania transakcji o charakterze bardzo zbliżonym do dostawy towarów za świadczenie usług. Z przedstawionego wyżej przepisu Dyrektywy wynika, że kładzie ona nacisk na faktyczne dysponowanie rzeczą, a nie na zbycie prawa własności.

Wobec powyższego, mając na uwadze szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru, zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT obejmuje grunty, należy opowiedzieć się za stanowiskiem, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy, a nie świadczenie usług, do którego odnosi się art. 8 ust. 1.

Konsekwencją stanowiska, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów będzie stwierdzenie, że w przypadku, gdy taka czynność nastąpiła przed dniem 1.

05.2004 r. (tj. przed tym dniem dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa) nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. W przypadku dostawy towarów zasadą jest bowiem, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru (art. 19 ust. 1 ustawy o VAT). W momencie zaś ustanowienia użytkowania wieczystego ta czynność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 8.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

Tym samym opłaty dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu nie mogą być objęte podatkiem od towarów i usług po wejściu w życie nowej ustawy. Opłaty te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, również w przypadku, gdy prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione przed 1.05.2004 r., a po 1.05.2004 r. dokonano aktualizacji opłat ze zmianą wartości nieruchomości.

Na opodatkowanie podatkiem VAT opłat rocznych nie wpływa także fakt sprzedaży prawa do użytkowania wieczystego. Nabywca tych praw nie będzie obciążony podatkiem VAT od opłat rocznych, gdyż zmiana użytkownika nie ma wpływu na opodatkowanie.

Podobnie jest w sytuacji, gdy grunt stał się przedmiotem użytkowania wieczystego z mocy samego prawa z dniem 5.12.1990 r., a prawo użytkowania wieczystego zostało potwierdzone decyzją deklaratoryjną Wojewody po 1.05.2004 r., tj. nie podlega ono opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


Referencje

I FPS 1/06, uchwała składu 7 sędziów NSA

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika