Odpowiedzialność nabywcy nieruchomości zabudowanej upadłego sprzedawanej przez syndyka z wolnej ręki (...)

10.5.2005

Odpowiedzialność nabywcy nieruchomości zabudowanej upadłego sprzedawanej przez syndyka z wolnej ręki w trybie art. 118 i ze skutkami określonymi w art. 120 Prawa upadłościowego.

Zgodnie z art. 120 § 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 24 października 1934 r. - Prawo upadłościowe (tekst jedn. Dz. U. 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.) mającym zastosowanie w sprawach, w których ogłoszono upadłość przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 28.02.2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535) - a z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie - nabywca nieruchomości sprzedanej z wolnej ręki, odpowiada za należności podatkowe z nieruchomości stosownie do przepisów podatkowych, a mianowicie przepisów wymienionych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Odpowiedzialność dotyczy zaległości podatkowych w podatkach - w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa - jak i opłatach oraz niepodatkowych należności budżetowych, pod warunkiem, że są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zakres odpowiedzialności nabywcy nieruchomości reguluje w szczególności przepis art. 112 ww. ustawy, z którego wynika, że nabywca odpowiada za zaległości podatkowe zbywcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, całym swoim majątkiem teraźniejszym i przyszłym, w sposób solidarny. Odpowiedzialność nabywcy ograniczona jest jednak do wartości nabytego mienia, choćby wysokość zaległości podatkowych zbywcy znacznie przekraczała tę wartość.

W świetle wskazanych uregulowań prawnych organ II instancji nie podziela poglądu wnioskodawcy, że odpowiedzialność nabywcy nieruchomości ograniczona jest tylko i wyłącznie do należności podatkowych z nieruchomości, w postaci zaległości z tytułu podatku od nieruchomości. Zdaniem organu taki sposób interpretacji prowadziłby do niczym nieuzasadnionego uprzywilejowania tylko jednej należności, jaką jest podatek od nieruchomości, kosztem innych należności powstałych w toku prowadzonej działalności.

Odnosząc się do rozważań wnioskodawcy dowodzących, że przyjęcie za poprawną interpretacji Naczelnika Urzędu Skarbowego spowodowałoby, że prowadzenie postępowań upadłościowych, a szczególnie sprzedaż w ich trakcie nieruchomości upadłych dłużników utraciłoby swój sens, a osiągnięcie celu postępowania stałoby się niemożliwe - organ odwoławczy zauważa, że w przypadku podmiotu w stanie upadłości zasadnicze znaczenie ma fakt, czy i w jakim stopniu podział funduszy z masy upadłości zaspokoi roszczenia wierzycieli. Jeśli środki pochodzące z masy upadłości pokryją wierzytelności, wówczas zobowiązanie podatkowe wygaśnie poprzez zapłatę, natomiast w sytuacji, gdy postępowanie upadłościowe zostanie zakończone, a wierzytelności Skarbu Państwa nie zostaną zaspokojone, to dopiero wówczas zaistnieją przesłanki do wszczęcia procedury odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe upadłego. Dopóki organ podatkowy nie orzeknie w drodze decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej, nabywca nie będzie odpowiedzialny za zaległości podatkowe zbywcy. W przypadku wydania decyzji, o której mowa wyżej, nabywca majątku nie jest pozbawiony prawa ubiegania się o odroczenie terminu płatności tej zaległości, rozłożenie jej na raty, a nawet dowodząc ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego o jej umorzenie.