Czy kwotę opłaconej składki z tytułu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zarządu (...)

? ryzyka budowlane,

? opóźnienia rozpoczęcia eksploatacji autostrady (utraty przychodów z tego tytułu),

? wystąpienia strat na skutek uszkodzenia obiektów autostradowych,

? odpowiedzialności cywilnej z tytułu eksploatacji autostrady,

? odpowiedzialności cywilnej pracowników,

? odpowiedzialności cywilnej członków władz i kadry kierowniczej (przy minimalnej granicy odpowiedzialności wynoszącej 5 mln Euro).

Przedstawienie obowiązujących polis, obejmujących wyżej wymienione ryzyka było jednym z warunków niezbędnych i koniecznych do uruchomienia transz kredytu głównego, będącego jednym z trzech podstawowych źródeł finansowania obcego dla projektu, bez którego realizacja inwestycji nie doszłaby do skutku. Wymogi dotyczące tego rodzaju zabezpieczeń są normalną praktyką bankową w ramach finansowania długoterminowych projektów infrastrukturalnych.

Jednocześnie, przedstawiając stan faktyczny, Wnioskująca wskazuje, iż podobne ustalenia w zakresie ubezpieczeń zawiera umowa koncesyjna na budowę i eksploatację autostrady płatnej na odcinkach Świecko ? Poznań, Poznań ? Konin zawarta pomiędzy Ministrem Transportu i Gospodarki Morskiej Rzeczpospolitej Polskiej i Spółką.

W celu spełnienia zobowiązań nałożonych ww. umowami Wnioskująca wykupiła polisę ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu i innych osób pełniących eksponowane stanowiska w Spółce. Roczna składka z tytułu tego ubezpieczenia za okres 30.10.2006 ? 29.10.2007 wynosi 42.750 Euro. Składka ta jest określona ryczałtowo i obejmuje ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej osób pełniących w tym okresie funkcje członków zarządu i funkcje kierownicze. Jest to polisa bezimienna. Obecnie w skład zarządu Spółki wchodzą prezes i trzej wiceprezesi. Zgodnie ze statutem Spółki zarząd składa się z jednej lub wielu osób powoływanych do pełnienia tej funkcji przez radę nadzorczą. Rada nadzorcza może w dowolnym czasie, również w czasie trwania ochrony ubezpieczeniowej, odwołać członków zarządu.

Wnioskująca wskazuje, iż przyjmuje dla celów polisy, że osoby sprawujące funkcje kierownicze to dyrektor techniczny i dyrektor finansowy. Dyrektorów mianuje zarząd, który może również, wedle swojego uznania, odwołać osoby sprawujące funkcje kierownicze z pełnionych funkcji i powołać w to miejsce nowy personel.

W związku ze stanem faktycznym opisanym powyżej, Wnioskodawca zwraca się z zapytaniem, czy kwotę opłaconej składki z tytułu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zarządu i osób pełniących funkcje kierownicze, którą opłaca Spółka, należy zakwalifikować jako nieodpłatne świadczenie stanowiące przychód ubezpieczonych członków zarządu Spółki i osób pełniących funkcje kierownicze, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ?

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszona przez Spółkę składka na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej zarządu nie stanowi nieodpłatnego świadczenia powiększającego przychody osób objętych ubezpieczeniem, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Opłacone przez Wnioskującą składki za bezimienną polisę ubezpieczeniową nie mogą być przypisane osobom z imienia i nazwiska, ponieważ nie jest wiadomym z góry, kto w danym okresie ubezpieczeniowym będzie sprawował funkcje kierownicze i zarządcze w Spółce. Również, zmianie ulec może w dowolnym czasie objętym ubezpieczeniem liczba osób zajmujących ww. stanowiska.

Spółka nadmienia, iż pomimo objęcia ubezpieczeniem członków zarządu i kierowników ? zawarcie umowy ubezpieczenia OC służy przede wszystkim ochronie interesów samej firmy. Zatem, nie następuje faktyczne przysporzenie majątkowe na rzecz ubezpieczonych. Trudno też byłoby przyporządkować wysokość przychodu tytułem ubezpieczenia imiennie do osoby, ponieważ:

? składka jest zryczałtowana nie wyszczególniająca ilości osób ubezpieczonych ani pełnionych przez nich funkcji,

? w trakcie trwania ochrony ubezpieczeniowej może nastąpić zmiana w organach Spółki.

Zawarcie umowy ubezpieczenia, obejmującego osoby na stanowiskach kierowniczych, nie zależy bezpośrednio od decyzji Wnioskującej. Wynika ono z treści umowy kredytowej, stanowiącej jeden z warunków udzielenia przez bank pożyczki. Z tego względu nie można uznać, iż ubezpieczenie OC wykupywane jest prywatnie dla osoby członka zarządu. Stanowi ono wydatek Spółki na ewentualne zabezpieczenie szkód wyrządzonych przez zarząd Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowość ww. podejścia, polegającego na niedoliczeniu wartości świadczeń z tytułu ubezpieczenia OC do przychodów członków zarządu z uwagi na bezimienny (grupowy) sposób rozliczania oraz zryczałtowany charakter składki znajduje ? zdaniem Spółki ? odzwierciedlenie w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wydanych, analogicznych interpretacjach władz skarbowych, np. Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu z dnia 15 czerwca 2004r. oraz Urzędu Skarbowego w Jaworze z dnia 23 marca 2004r.

W związku z powyższym, doliczenie do przychodów pracowników wartości składki ubezpieczenia w sytuacji braku jej imiennej alokacji nie znajduje uzasadnienia, ze względu na fakt, iż wysokość składki nie zależy od liczby osób pełniących funkcje kierownicze, objętych ubezpieczeniem.

Ustosunkowując się do przedstawionej powyżej kwestii Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu stwierdza, co następuje.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 11 ust. 2a ustawy podatkowej wskazuje, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

? jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia ? według cen stosowanych wobec innych odbiorców (art. 11 ust. 2a pkt 1 ustawy),

? jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione ? według cen zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2),

? jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku ? według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku (art. 11 ust. 2a pkt 3),

? w pozostałych przypadkach ? na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia (art. 12 ust. 2a pkt 4).

Z uwagi na brak w przepisach podatkowych definicji pojęcia ?nieodpłatnego świadczenia?, należy zastosować wykładnię językową. Za ?nieodpłatne świadczenia? uznać należy wszelkie świadczenia ?nie wymagające opłaty; takie, za które się nie płaci, bezpłatne? (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa, 2003). W związku z powyższym, należy przyjąć, iż nieodpłatnym świadczeniem jest każde zdarzenie, którego następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy.

Zatem, nieodpłatne świadczenie obejmuje nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu (działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby ? art. 353 Kodeksu cywilnego), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Wskazać w tym miejscu należy, iż zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Stosownie zaś do art. 822 § 1 ww. ustawy, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka opłaca składki z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków zarządu i osób pełniących funkcje kierownicze na ewentualne zabezpieczenie szkód wyrządzonych przez zarząd Spółki i osoby pełniące stanowiska kierownicze. Składki na ubezpieczenie Wnioskodawca opłaca sam, w sposób ryczałtowy bez uwzględnienia przyporządkowania składki z imienia i nazwiska członków zarządu i osób pełniących kierownicze stanowiska. Zatem, sposób rozliczenia składki jest bezimienny (grupowy) oraz charakter składki jest ryczałtowy.

W opinii organu podatkowego, ubezpieczenie członków zarządu od odpowiedzialności cywilnej zapewnia im ochronę przed finansowymi konsekwencjami obowiązku naprawienia szkody powstałej w majątku Spółki z powodu uchybień w wykonywaniu przez nich funkcji zarządczych. W takiej sytuacji, korzyścią majątkową dla członka zarządu bądź osób zajmujących kierownicze stanowiska w Spółce jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej, w postaci wyłączenia odpowiedzialności, przy jednoczesnym nieponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony, albowiem ciężar uiszczania składek ubezpieczeniowych spoczywa wyłącznie na Wnioskodawcy.

Jednocześnie, tutejszy organ podatkowy pragnie wskazać, iż nie podziela poglądu Wnioskującej, iż w związku z faktem, że opłacona polisa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest polisą bezimienną (grupową) i ma charakter ryczałtowy, nie można określić z imienia i nazwiska osoby, która jest objęta ubezpieczeniem OC.

W przekonaniu organu podatkowego każdorazowo można ustalić, która konkretnie osoba fizyczna jest objęta ubezpieczeniem OC, biorąc pod uwagę wysokość składki oraz okres ubezpieczenia.

Zatem, wysokość przychodu jako nieodpłatnego świadczenia można przypisać każdorazowo konkretnej osobie, czy będzie to członek zarządu, czy osoba pełniąca funkcję kierowniczą Spółki. Kierując się bowiem wysokością składki oraz okresem ubezpieczenia każdorazowo można ustalić wysokość przychodu przypadającego na konkretną osobę członka zarządu.

W tym stanie rzeczy należy uznać, iż osoby, których przedmiotowe ubezpieczenie dotyczy, uzyskują przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia, należy określić w oparciu o przepis art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie, na podstawie cen zakupu usługi ubezpieczeniowej, tj. w wysokości przypadającej na daną osobę części składki ubezpieczeniowej, opłacanej przez Wnioskodawcę.

Mając na względzie okoliczności faktyczne sprawy oraz przywołane regulacje ustawy podatkowej, należało orzec, jak w sentencji niniejszego postanowienia.

Jednocześnie, organ podatkowy wskazuje, iż w przedmiotowej interpretacji ustosunkowuje się wyłącznie do argumentacji i stanu faktycznego zawartych w piśmie Wnioskodawcy. Regulacje art. 14a?14d ustawy Ordynacja podatkowa nie przewidują bowiem prowadzenia postępowania dowodowego w sprawach o interpretację przepisów prawa podatkowego. Przedmiotowa interpretacja, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego, przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.