Czy przeprowadzenie przymusowego wykupu akcji zgodnie z art. 418 k.s.h., jest czynnością podlegającą (...)

25.5.2004

Czy przeprowadzenie przymusowego wykupu akcji zgodnie z art. 418 k.s.h., jest czynnością podlegającą obowiązkowi zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zgodnie z art. 418 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) walne zgromadzenie może powziąć uchwałę o przymusowym wykupie akcji akcjonariuszy reprezentujących mniej niż 5% kapitału zakładowego. W przypadku realizacji tego uprawnienia wykup akcji następuje po cenie notowanej na rynku regulowanym (jeżeli akcje nie są notowane na rynku regulowanym, po cenie ustalonej przez biegłego wybranego przez walne zgromadzenie) za pośrednictwem zarządu. W świetle art. 417 § 3 k.s.h. zarząd powinien dokonać wykupu akcji na rachunek akcjonariuszy pozostających w spółce w terminie miesiąca od upływu terminu złożenia akcji, o którym mowa w art. 416 § 4 k.s.h., jednakże nie wcześniej niż po wpłaceniu ceny wykupu.

Do opisanego stanu faktycznego ma zastosowanie norma prawa podatkowego zawarta w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959, ze zm.), bowiem przymusowy wykup akcji stanowi szczególny typ umowy sprzedaży praw majątkowych i wobec tego podlega temu podatkowi.

W myśl generalnej zasady ustanowionej w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Uwzględniając powołane przepisy k.s.h., w rozpatrywanym przypadku obowiązek ten powstaje z chwilą wykupu akcji przez zarząd, tzn. w momencie zapłaty ceny akcjonariuszom mniejszościowym.

Na podstawie bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności art. 5 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1, każdy wspólnik mniejszościowy i spółka stanowi parę dłużników związanych węzłem solidarnej odpowiedzialności za zapłatę podatku z tytułu wykupu jego akcji i powinien wraz ze spółką złożyć jedną (wspólną) deklarację PCC-1 we właściwym urzędzie skarbowym.