Kiedy można stwierdzić chorobę zawodową - opinia prawna
Stan faktyczny
Podejrzewam u siebie chorobę skóry, której powstanie ma najprawdopodobniej związek z pracą którą wykonuje (pracuję przy smarach). Jaka jest procedura otrzymywania ewentualnego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej. Do kogo się z tym zwrócić?
Opinia prawna
Zgłaszanie podejrzenia choroby zawodowej
Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej oraz jej rozpoznanie może nastąpić u pracownika lub byłego pracownika w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym lub po zakończeniu pracy w takim narażeniu, nie później jednak niż w okresie, który został określony w wykazie chorób zawodowych załącznika do rozporządzenia Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz.U. z 2002 r. Nr 132 poz. 1115). W wypadku chorób skóry, okres w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia narażenia zawodowego wynosi, w zależności od rodzaju choroby, od 1 miesiąca do 5 lat).
Kto dokonuje zgłoszenia choroby zawodowej?
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej u pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową, dokonuje:
-
pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową;
-
lekarz, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie choroby zawodowej u pracownika.
Ale zgłoszenia takiego może również dokonać pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną; lekarz stomatolog, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie wystąpienia u pacjenta choroby zawodowej; lekarz weterynarii, który podczas wykonywania zawodu stwierdził u pracownika mającego kontakt z chorymi zwierzętami objawy mogące nasuwać podejrzenie choroby zawodowej.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:
-
właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu;
-
właściwemu inspektorowi pracy,
których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy w przypadku, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej dokonuje się na formularzu określonym w przepisach w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób, a w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika - dodatkowo w formie telefonicznej. Jeżeli zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej dokonuje lekarz lub lekarz stomatolog, zgłoszenie to następuje przez przesłanie kopii skierowania na badania w celu rozpoznania choroby zawodowej.
Świadczenia z tytułu choroby zawodowej
Pracownikowi, który zachorował na chorobę zawodową określoną w wykazie chorób zawodowych (wśród których znajdują się m.in. choroby następujące choroby skóry):
-
alergiczne kontaktowe zapalenie skóry,
-
kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia,
-
trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze,
-
drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych,
-
grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt,
-
pokrzywka kontaktowa,
-
toksyczne zapalenie skóry z przebarwieniem wywołane przez smary lub oleje,
-
liszaj płaski kontaktowy wywołany odczynnikami stosowanymi w fotografii barwnej,
-
fotodermatozy zawodowe,
-
rozległe szpecące odbarwienia lub przebarwienia skóry albo inkrustacja skóry cząstkami ciał obcych) i doznał wskutek tego uszczerbku na zdrowiu przysługują określone ustawowo świadczenia.
Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:
-
zasiłek chorobowy - dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
-
świadczenie rehabilitacyjne - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy;
-
zasiłek wyrównawczy - dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
-
jednorazowe odszkodowanie - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
-
jednorazowe odszkodowanie - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
-
renta z tytułu niezdolności do pracy - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
-
renta szkoleniowa - dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
-
renta rodzinna - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
-
dodatek do renty rodzinnej - dla sieroty zupełnej;
-
dodatek pielęgnacyjny;
-
pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.
Przy ustalaniu prawa do świadczeń wymienionych w pkt 1-3, podstawy wymiaru i ich wysokości, a także przy ich wypłacie, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Odszkodowanie to przysługuje również w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty, który był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego.
Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
Stwierdzenie choroby zawodowej warunkiem przyznania świadczenia
Świadczenia te przyznaje się na wniosek pracownika. Warunkiem przyznania świadczenia jest stwierdzenie choroby zawodowej.
Organy właściwe do rozpoznawania chorób zawodowych, o których była mowa wyżej, po dokonaniu oceny stanu zdrowia badanego przesyłają orzeczenie lekarskie w sprawie choroby zawodowej wraz z posiadaną niezbędną dokumentacją państwowemu terenowemu inspektorowi sanitarnemu. Kopię orzeczenia przesyła się m.in. zainteresowanemu pracownikowi. Pracownik, który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej, może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez właściwy instytut naukowo-badawczy resortu zdrowia i opieki społecznej, a w odniesieniu do chorób zakaźnych i inwazyjnych - również przez akademię medyczną. Wniosek, o ponowne badanie składa się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej, która dokonywała ustaleń w sprawie rozpoznania choroby zawodowej.
Na podstawie orzeczenia, organu właściwego do rozpoznawania chorób zawodowych oraz wyników dochodzenia epidemiologicznego właściwy ze względu na siedzibę zakładu pracy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzję o braku podstaw do jej stwierdzenia.
Właściwy inspektor sanitarny przesyła decyzję te decyzję zainteresowanym czyli m. in. pracownikowi i zakładowi pracy, w którym pracownik był ostatnio narażony na działanie czynnika wywołującego rozpoznaną chorobę zawodową. Decyzja organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej w przedmiocie istnienia lub nieistnienia choroby zawodowej podlega zaskarżeniu do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Ewentualne spory o te świadczenia z tytułu choroby zawodowej przysługujące od zakładów pracy rozpatrują organy właściwe do rozstrzygania sporów ze stosunku pracy czyli sądy pracy. Ale decyzja Inspektora Sanitarnego stwierdzająca chorobę zawodową lub brak podstaw do jej stwierdzenia, nie wiąże sądu powszechnego rozpoznającego sprawę o świadczenie z tytułu choroby zawodowej.
Kontroli sądu podlegają również orzeczenia komisji lekarskich do spraw inwalidztwa i zatrudnienia stwierdzające stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu i jego związek z chorobą zawodową.
Opinia zostałą sporządzona w oparciu o:
-
Ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami),
-
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. 2002 r., Nr 199, poz. 1673 ze zmianami),
-
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz.U. 2002 r., Nr 132, poz. 1115),
-
Uchwałę Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 czerwca 1994 r. (II PZP 4/94),
-
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 grudnia 2000 r. (III AUa 50/2000),
-
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 1982 r.(II SA 888/81).
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?