Zakładowa, czy międzyzakładowa organizacja związkowa? - opinia prawna
Stan faktyczny
Organizacja związkowa zrzesza członków - będących pracownikami trzech różnych pracodawców: 33 pracowników jednego, 45 pracowników drugiego i 3 (w tym Przewodniczący komisji zakładowej) trzeciego pracodawcy. Jak w stosunku do tej organizacji rozumieć nowy art.25(1).1 ustawy o związkach zawodowych? Czy status i uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują tej organizacji w stosunku do każdego z tych trzech pracodawców czy tylko do dwóch pierwszych?
Opinia prawna
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że mamy do czynienia z międzyzakładową organizacją związkową, o której mowa w art. 34 ustawy o związkach zawodowych (UZZ). Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002r. (I PKN 790/00 OSNAP 2002/19/9):
„Międzyzakładową organizacją związkową w rozumieniu art. 34 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 854 ze zmianami) jest tylko taka struktura NSZZ "Solidarność", która zakresem swego działania obejmuje całe przedsiębiorstwa co najmniej dwóch pracodawców według art. 3 KP”.
A zatem stosuje się do niej przepisy art. 251 - 331 UZZ.
Art. 251 ust. 1 pkt 1 UZZ stanowi, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że organizacja zrzesza członków, będących pracownikami trzech różnych pracodawców: kolejno 33, 45 i 3 (w tym przewodniczący komisji zakładowej).
Przesłanka z art. 251 ust. 1 pkt 1 UZZ (co najmniej 10 członków będących pracownikami) spełniona jest zatem jedynie w odniesieniu do dwóch pierwszych pracodawców. Tylko u nich powyższej organizacji związkowej (NSZZ Solidarność) przysługują uprawnienia zakładowej organizacji związkowej. Natomiast uprawnienia takie nie przysługują jej u trzeciego z pracodawców. Nie ma tu żadnego znaczenia fakt, iż jeden z członków tej organizacji, będący pracownikiem tego pracodawcy jest jednocześnie przewodniczącym komisji zakładowej. Art. 251 ust. 1 pkt 1 UZZ posługuje się bowiem ogólnym sformułowaniem co najmniej 10 członków będących pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji.
Warto również zwrócić uwagę na to, że art. 251 UZZ mówi jedynie o uprawnieniach zakładowej organizacji związkowej. Nie wspomina zaś o statusie zakładowej organizacji związkowej. Status ten bowiem z oczywistych względów może przysługiwać jedynie organizacji, która spełnia przesłanki wymagane do powstania zakładowej organizacji związkowej (10 członków).
Należy też podkreślić, że przepisy art. 251 - 331 (dotyczące zakładowej organizacji związkowej) stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę o ile art. 34 ust. 2 oraz art. 341 (i 342 od 1 lipca 2003r.) UZZ nie stanowi inaczej. Te ostatnie przepisy są bowiem regulacją szczególną w odniesieniu do przepisów normujących status i uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?