Fałszywe zeznania a wiarygodność zeznań świadka

Odpowiedź prawnika: Fałszywe zeznania a wiarygodność zeznań świadka

Przyrzeczenie prawdomówności świadka jest instytucją postępowania karnego. Jej zadaniem jest motywowanie świadka do składania zeznań zgodnych z prawdą. Przyrzeczenie, które polega na złożeniu przez świadka zapewnienia, że będzie on składał zeznania odpowiadające prawdzie może być złożone tylko wobec sądu lub sędziego wyznaczonego.

Złożenie przyrzeczenia prawdomówności jest obowiązkiem świadka. Wyjątek stanowią osoby wskazane w art. 189 kpk, od których w postępowaniu dowodowym przed sądem nie odbiera się przyrzeczenia. Są to:

• osoby, które nie ukończyły 17 lat,
• osoby w stosunku do których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że z powodu zaburzeń psychicznych nie zdają sobie należycie sprawy ze znaczenia przyrzeczenia,
• świadek podejrzany o popełnienie przestępstwa będącego przedmiotem postępowania lub pozostającego w ścisłym związku z czynem stanowiącym przedmiot postępowania albo gdy za to przestępstwo został skazany,
• świadek, który był prawomocnie skazany za fałszywe zeznania lub oskarżenia. 

Rezygnacja z przyjęcia przyrzeczenia od osoby skazanej za składanie fałszywych zeznań dyktowana jest obawą, iż odebranie od tej osoby zeznania niekoniecznie będą odpowiadały prawdzie, skoro już raz osoba ta nie dochowała podobnego przyrzeczenia lub zignorowała pouczenie o odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Jednakże pamiętać należy, iż zeznania takiej osoby mimo braku przyrzeczenia nie stanowią z tego powodu gorszego dowodu. Podlegają one – podobnie jak pozostałe dowody zebrane w sprawie – swobodnej ocenie sądu.

Sąd analizując zeznania takiego świadka kierować się będzie zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.  Dlatego o wiarygodności lub niewiarygodności tego dowodu decydować będzie ujawniony w toku rozprawy głównej  całokształt okoliczności sprawy.