Roszczenie zwrotne poręczyciela po spłacie długu

Pytanie:

"Ojciec jako żyrant pożyczki spłacił zadłużenie za swojego kolegę w całości, który rzekomo nigdzie nie pracuje. Od komornika dostał jedynie zaświadczenie, na którym widnieje kwota uregulowanej należności, bez podania danych osoby za którą była ona spłacona. W jaki sposób może on dochodzić zwrotu swoich pieniędzy? Jakie dokumenty powinien jeszcze posiadać? Gdzie je ewentualnie uzyskać oraz jak dalej postępować? Czy jeżeli ten kolega nie wykazuje nigdzie dochodów, to czy istnieje możliwość, aby ten dług spłacił za niego ktoś inny (nadmieniam ze oprócz ojca był jeszcze inny żyrant, ale on nie zapłacił ani grosza)."

Odpowiedź prawnika: Roszczenie zwrotne poręczyciela po spłacie długu

Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż kolega Pani/Pana ojca zaciągnął jakieś zobowiązanie. Żyrant to potoczna nazwa poręczyciela. Z opisu wynika, iż Pani/Pana ojciec i jakaś osoba trzecia Y byli takimi poręczycielami. Poręczenie to z punktu widzenia przepisów prawa cywilnego umowa.

Istotne jest to, iż niespełnienie świadczenia przez dłużnika niesie ryzyko dla poręczyciela lub poręczycieli. Tak więc zobowiązanie poręczyciela (czyli Pani/Pana ojca oraz tej osoby Y) stało się wymagalne (czyli wierzyciel mógł od nich żądać spłaty długu) z chwilą wymagalności długu głównego, tj. z chwilą opóźnienia się dłużnika głównego ze spełnieniem świadczenia.

Przyjmuje się, iż poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny. Odpowiedzialność poręczyciela natomiast jak dłużnika solidarnego polega na tym, że z chwilą, gdy dług główny staje się wymagalny, wierzyciel może według swego wyboru żądać całości lub części świadczenia od dłużnika głównego i poręczyciela łącznie lub od każdego z nich z osobna, przy czym aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela obaj dłużnicy pozostają zobowiązani. Innymi słowy wierzyciel – kimkolwiek by nie był – miał prawo w momencie, gdy odzyskał swojej należności od dłużnika zażądać jej od któregokolwiek z opisanych trzech Panów. W opisanym przypadku najwidoczniej wybrał Pani/Pana ojca. Jednak od momentu, w którym Pani/Pana ojciec spłacił ów dług ma on tzw. roszczenie zwrotne.  Bowiem zaspokojenie wierzyciela przez poręczyciela zwalnia dłużnika głównego z zobowiązania wobec wierzyciela. Od tej chwili poręczyciel wstępuje z mocy ustawy w prawa zaspokojonego wierzyciela do wysokości spełnionego świadczenia, innymi słowy to on (Pani/Pana ojciec) ma teraz prawo żądania spełnienia długu na swoją rzecz. Może więc żądać od dłużnika głównego wszystkiego, co sam świadczył wierzycielowi z tytułu długu głównego.

Co niezwykle istotne to to, iż zasada odpowiedzialności poręczyciela jako dłużnika solidarnego odnosi się także do przypadku, gdy poręczenie zostało udzielone przez kilka osób (jak w przypadku opisanym w przedstawionym stanie faktycznym). Zobowiązanie każdego z poręczycieli wobec wierzyciela jest niezależne od zobowiązań innych poręczycieli.

Również zwolnienie przez wierzyciela jednego poręczyciela z zobowiązania nie ma wpływu na zobowiązania pozostałych poręczycieli. Co do zasady również stosunki pomiędzy poręczycielami są takie, jak pomiędzy dłużnikami solidarnymi. Poręczycielowi, który zaspokoił wierzyciela, przysługuje w stosunku do pozostałych poręczycieli prawo regresu według zasad określonych w przepisach o solidarności, innymi słowy teraz Pani/Pana ojciec może żądać spełnienia długu na swoją rzecz zarówno od pierwotnego dłużnika, jak i od drugiego poręczyciela (tu Pana Y). Prawo to przysługuje poręczycielowi niezależnie od roszczenia w stosunku do dłużnika głównego z tytułu wstąpienia na miejsce zaspokojonego wierzyciela i nawet może być dochodzone łącznie z tym roszczeniem. Pani/Pana ojciec powinien w pierwszej kolejności zażądać od pierwotnego dłużnika i od drugiego poręczyciela spełnienia świadczenia, które on sam spełnił. W opisanej sytuacji być może właściwszym byłoby wystąpienie o powyższe do drugiego z poręczycieli – Pana Y. To jednak może ocenić realnie tylko Pani/Pana ojciec na podstawie szczegółowych okoliczności sprawy, które są mu wiadome.

W braku dobrowolnego uiszczenia należności powinien ojciec Pani/Pana udać się do sądu w celu uzyskania tytułu egzekucyjnego i opatrzenia go klauzulą wykonalności po czym stanie się tytułem wykonawczym. Ten z kolei wraz z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego stanowić będzie dla komornika podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w celu zaspokojenia należności Pani/Pana ojca. Proszę przy tym pamiętać, iż egzekucja nie musi odbywać się tylko i wyłącznie z wynagrodzenia za pracę. Pani/Pana ojciec będzie mógł wnioskować o przeprowadzenie jej z ruchomości albo nieruchomości, albo rachunku bankowego (możliwe jest też złożenie wniosku o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego z wynagrodzenia za pracę a w braku odpowiednich środków z ruchomości).

O tym jak uzyskać tytuł egzekucyjny i następnie tytuł wykonawczy w artykule „Tytuł wykonawczy - twoja podstawa do wszczęcia egzekucji”.

Wspomniane w pytaniu zaświadczenie od komornika stanowić będzie dowód na okoliczność istnienia wierzytelności oraz tego, że przysługuje ona teraz Pani/Pana ojcu. Być może, iż najszybszym sposobem uzyskania tytułu wykonawczego byłoby przeprowadzenie postępowania nakazowego.


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Marek Kuder 2020-05-18 15:39:01

    Zaciągnąłem kredyt w Banku, po kilku miesiącach stracilem pracę i nie miałem jak spłacać kredytu. Ów kredyt spłacił żyrant. Po spłaceniu go wystąpił o zwrot spłaconego kredytu. Zacząłem spłacać bo podjałem prace, dowiedziałem się ze ta osoba której spłacam kredyt zmarła. Co w takiej chwili mam robic, czy spłacać dalej czy wystapic o zamkniecie przez komornika tej spłaty. Proszę o pomoc w tej sprawie.

  • Sabina 2012-02-20 13:09:14

    Ojciec jako jedyny poręczyciel spłacił dług kredytobiorcy,bo ten zmarł.Otrzymał od komornika zaświadczenie o całkowitej spłacie. Po roku ciężkiej choroby mój ojciec również zmarł. Czy jako córka dziedzicząca po ojcu mogę wystąpic o nakaz wydania klauzuli, i żądac spłaty od małżonka zmarłego kredytobiorcy,oraz jego dwóch dorosłych pracujących synów.


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika