Kolejne podwyżki dla nauczycieli

13.12.2018

Od stycznia kolejne podwyżki dla nauczycieli

Już od 1 stycznia 2019 roku pensje nauczycieli wzrosną o kolejne 5%. To druga transza wprowadzanych od kwietnia bieżącego roku podwyżek wynagrodzeń nauczycieli. W sumie od 1 kwietnia 2018 r. do 1 stycznia 2019 r. roku pensje nauczycieli wzrosną o 10,35%, a docelowo - o 15,8%. Poprawa zarobków kadry pedagogicznej to jeden z priorytetów działań Ministerstwa Edukacji Narodowej.

MEN przypomniało, że w budżecie państwa zostały zapewnione dodatkowe środki na sfinansowanie podwyżki wynagrodzeń – w 2018 roku to ok. 1,2 mld zł. W projekcie ustawy budżetowej na 2019 r. zaplanowano na ten cel dodatkowo ok. 2,8 mld zł. Warto dodać, że w 2017 roku, po raz pierwszy od 2012 r. zostały zwaloryzowane wynagrodzenia nauczycieli, przeznaczono na to kwotę 418 mln zł.

Minister Edukacji Narodowej wykazuje szczególną troskę o jak najlepsze warunki prowadzenia otwartego i efektywnego dialogu z przedstawicielami reprezentatywnych oświatowych związków zawodowych. Warunki pracy nauczycieli oraz ich wynagrodzenie są priorytetem działań podejmowanych przez MEN.

Związki zawodowe to ważny partner ministerstwa w kreowaniu krajowej, lokalnej polityki oświatowej, a także w zakresie wprowadzania rozwiązań w jednostkach systemu oświaty. Minister Edukacji Narodowej zadbała o to, aby postulowane od lat apele o wzmocnienie roli związków zawodowych w szkole zostały zrealizowane. Ma to konkretne odzwierciedlenie w przepisach oświatowych.

Oto konkretne rozwiązania...

Resort edukacji chwali się, że wprowadził obowiązek dla samorządów opiniowania arkuszy organizacji pracy szkół przez związki zawodowe. Uwzględnił udział związków zawodowych w procedurach kadrowych związanych z przekazywaniem przez JST małej szkoły do prowadzenia innemu podmiotowi. Wzmocnił reprezentatywne nauczycielskie związki zawodowe w komisji konkursowej na dyrektora szkoły. Wprowadził obowiązek (JST) zasięgania opinii reprezentatywnych związków zawodowych w zakresie dostosowywania sieci szkół do nowego ustroju szkolonego (ustalanie sieci, obwodów szkół, przekształcanie i włączanie gimnazjów do szkół innego typu) – opiniowanie dotyczy zarówno uchwały w sprawie dostosowania sieci szkół, jak i jej nowelizacji.

System finansowania oświaty w tym wynagrodzeń nauczycieli wymaga zmiany.Podzielamy ten postulat strony związkowej, że obecny system finansowania zadań oświatowych wymaga zmian. Także system wynagradzania nauczycieli należy zmodernizować i stworzyć z niego prawdziwy mechanizm motywacyjny, zachęcający do pracy w szkole najlepszych nauczycieli. MEN jest gotowy do pracy nad modyfikacją zasad finansowania oświaty oraz wynagrodzeń nauczycieli. Pierwsze projekty były omawiane podczas wcześniejszego etapu prac Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty. Na wniosek organizacji samorządowych powyższe kwestie pozostawiliśmy do uregulowania w późniejszym terminie. W uzgodnieniu z Ministrem Finansów, kolejne szczegółowe analizy kierunku modyfikacji są zaplanowane do dalszych prac Zespołu. Liczymy na propozycje systemowych rozwiązań w tym zakresie ze strony przedstawicieli związków zawodowych.

Mamy więcej etatów nauczycieli po reformie. MEN zahamował zwolnienia.

W pierwszym roku wdrażania reformy edukacji o 17 768 wzrosła liczba etatów nauczycieli w publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach oraz placówkach. W tym roku szkolnym liczba ta wzrosła o 10 207. W sumie liczba etatów nauczycieli w publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach oraz placówkach w czasie dwóch lat wprowadzania reformy edukacji zwiększyła się o 27 975. Przypomnijmy, że w 2017 roku o prawie 12 000 (11 976,8) wzrosła liczba etatów nauczycieli zatrudnionych na podstawie ustawy – Karta Nauczyciela. W tym roku ta liczba zwiększyła się o 9 615.

MEN wprowadził dodatek za wyróżniającą pracę – „500+”. Od września 2020 roku zacznie obowiązywać dodatek za wyróżniającą pracę. Docelowo będzie wynosił około 500 zł miesięcznie, a otrzymają go nauczyciele z najwyższym stopniem awansu zawodowego, legitymujący się oceną wyróżniającą.

Zarówno zaplanowane podwyżki, jak i dodatek „500+” w istotny sposób wpłyną na poprawę sytuacji finansowej nauczycieli w najbliższych latach.

MEN doprowadził do likwidacji tzw. godzin karcianych, czyli ustawowego obowiązku realizowania przez nauczycieli tzw. godzin karcianych, tj. zlecania im realizowania nieodpłatnych zajęć w ramach nieewidencjonowanego czasu pracy.

Urlop dla poratowania zdrowia. Od 1 stycznia br. funkcjonują zmodyfikowane przepisy dotyczące udzielania nauczycielom urlopu dla poratowania zdrowia. Polegają one na ściślejszym powiązaniu tego urlopu ze środowiskiem pracy oraz umocowanie lekarza medycyny pracy jako orzekającego o potrzebie udzielenia urlopu. Monitorujemy funkcjonowanie tego przepisu. Nie mamy zgłoszeń o utrudnieniach czy nieprawidłowościach. Chcemy, by każdy nauczyciel miał jak najlepszą opiekę lekarską.

Wsłuchując się w opinię przedstawicieli związków zawodowych działających w oświacie, uchylony został przepis dotyczący ustalania przez dyrektorów szkół i organy sprawujące nadzór pedagogiczny regulaminów określających wskaźniki oceny pracy nauczycieli i dyrektorów szkół, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz uwzględniające specyfikę pracy w danej szkole.

W związku z tym od 1 stycznia 2019 r. nie będzie już regulaminów określających wskaźniki oceny pracy nauczycieli. Wszystkie kwestie związane z dokonywaniem oceny pracy nauczycieli będą regulowane w ustawie – Karta Nauczyciela oraz w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli. zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz.U. poz. 1133).

MEN przewiduje, że w okresie przejściowym regulaminy będą stosowane do postępowań w sprawie dokonania oceny pracy wszczętych po 31 sierpnia 2018 r. i niezakończonych przed 1 stycznia 2019 r. oraz postępowań w sprawie dokonania oceny pracy nauczycieli, którzy w okresie od 1 września 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. zakończyli staż na kolejny stopień awansu zawodowego.

Ocena pracy będzie ustalana wyłącznie w oparciu o kryteria oceny pracy określone dla danego stopnia awansu zawodowego (nie będzie już wskaźników oceny pracy).

Ministerstwo Edukacji Narodowej zapewnia też, że warunki pracy nauczycieli, ich wynagrodzenie, a także awans zawodowy są priorytetem Ministra Edukacji Narodowej. Liczy na dialog ze środowiskiem nauczycielskim dla rozwoju polskiej oświaty. Bez nauczycieli nie będzie to możliwe.

Szkoła w drugim roku wdrożonej reformy edukacji - dane z Systemu Informacji Oświatowej

Rok szkolny 2018/2019 to większa liczba nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych, a także więcej etatów. Wzrosła też liczba przedszkoli i przedszkolaków – tak wynika z danych przekazanych przez dyrektorów do Systemu Informacji Oświatowej. Oznacza to, że sprawdziły się pozytywne prognozy Ministerstwa Edukacji Narodowej odnośnie wpływu reformy edukacji na stan zatrudnienia nauczycieli.

Nauczyciele

O 10 207 w porównaniu do ubiegłego roku wzrosła liczba etatów nauczycieli w publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach oraz placówkach. W roku szkolnym 2017/2018 było 691 366 etatów, zaś w bieżącym roku szkolnym jest ich 701 573. To o 10 207 etatów więcej. Wzrosła również liczba nauczycieli, która obecnie wynosi702 293, czyli o 7 326 więcej niż rok wcześniej.

W przedszkolach, szkołach i placówkach samorządowych liczba etatów nauczycieli wzrosła o 9 154 i wynosi obecnie 587 936.

Z danych SIO wynika również, że o 9 615 wzrosła liczba etatów nauczycieli zatrudnionych na podstawie ustawy – Karta Nauczyciela. Ogółem jest ich 605 171,8 co oznacza wzrosto 1,6% w porównaniu z rokiem szkolnym 2017/2018.

Największy wzrost etatów o 2,6 proc. odnotowano w województwie mazowieckim (o 2 770). Na Mazowszu mamy ogółem 110 047 etatów nauczycieli. W województwiepodkarpackim nastąpił wzrost o 2,4 proc. (698,5), wielkopolskim – o 2,1 proc. (863), małopolskim – o 2,0 proc. (1210).

Z uprawnień emerytalnych skorzystało 1,54 proc. nauczycieli (9 114) zatrudnionych na podstawie ustawy - Karta Nauczyciela. W porównaniu z ubiegłym rokiem szkolnym różnica ta wynosi 0,44 p. proc. W roku szkolnym 2017/2018 na emeryturę odeszło 1,10 proc. nauczycieli (6 566). Z tytułu uprawnień do świadczeń kompensacyjnych skorzystało0,54 proc. (3 194) nauczycieli. W ubiegłym roku było to 0,44 proc. (2 632). Nauczyciele, z którymi rozwiązano stosunek pracy z innych przyczyn, np. organizacyjnych, w roku szkolnym 2017/2018 stanowili 0,96 proc., a w roku szkolnym 2018/2019 – 1,19 proc. Pokazuje to, że reforma oświaty nie spowodowała istotnego zwiększenia liczby nauczycieli, z którymi rozwiązano stosunek pracy.

Przedszkola

W roku szkolnym 2018/2019 jest 1 392 481 dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego, to o 31 298 więcej w stosunku do roku ubiegłego. Wzrosła również liczba przedszkoli do 12 519. Mamy ich więcej o 373 niż w roku szkolnym 2017/2018. Ogółem wszystkich placówek (przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej, punktów przedszkolnych, zespołów wychowania przedszkolnego) jest w tym roku szkolnym 22 132.

O 2,67 p. proc wzrósł odsetek dzieci w wieku 3-5 lat w edukacji przedszkolnej i wynosi obecnie 87,34%. O 4,2 p. proc. wzrósł odsetek 3-latków w wychowaniu przedszkolnym, wynosząc ogółem 77,8% wszystkich dzieci w wieku 3 lat. 4-latków jest o 2,6 p. proc. więcej w placówkach (ogółem 89,3 proc.), zaś 5-latków – więcej o 1,5 p. proc., co oznacza ich odsetek na poziomie 94,9 p. proc. W miastach do różnego typu placówek uczęszcza 93,20 proc. przedszkolaków w wieku od 3 do 5 lat. To wzrost w stosunku do roku ubiegłego o 1,65 p. proc. Na wsi do placówek wychowania przedszkolnego chodzi79,12 proc. dzieci i jest to więcej o 3,91 p. proc. niż rok wcześniej.

Co jest istotne, obecnie Polska jest stawiana przez Komisję Europejską jako przykład kraju o największych postępach w rozwoju edukacji przedszkolnej. W dalszej kolejności wymieniane są Cypr, Czechy i Litwa.

6-latki w I klasach szkół podstawowych

Rodzice 95,9 proc. 6-latków zdecydowali, że ich dzieci pozostaną w wychowaniu przedszkolnym. Tylko 3,3 proc. dzieci w wieku 6 lat rozpoczęło edukację w I klasie szkoły podstawowej. Populacja dzieci 6-letnich według danych GUS wynosi 389 532, z czego w I klasie szkoły podstawowej uczy się jedynie 12 890 uczniów.

Gimnazja

W ubiegłym roku szkolnym w systemie oświaty funkcjonowało 1 941 gimnazjów. W roku szkolnym 2018/2019 jest 1 678 gimnazjów, z czego 785 samodzielnych, a 893 w zespołach. Ponadto mamy 5 781 szkół, w których działają oddziały gimnazjalne – klasa III, tj. szkół, do których gimnazja zostały włączone lub przekształcone.

W prawie oświatowym przewidziano kilka rozwiązań wygaszania gimnazjów. Samorządy mogą przekształcić je w inny typ szkoły lub włączyć do innego typu szkoły. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (art. 129) określa szczegółowe warunki i terminy przekształceń. Ostatecznie, ten typ szkoły wygaśnie w roku 2019.

W roku szkolnym 2016/2017 było 7 630 gimnazjów w systemie oświaty, co oznacza, że 97,8% budynków gimnazjów zostało wykorzystanych i nie zostały one zlikwidowane.

Szkoły ogółem

W roku szkolnym 2018/2019 w Polsce do 26 304 szkół dla dzieci, młodzieży i dorosłych uczęszcza 4 903 114 uczniów i słuchaczy.

Do 14 431 szkół podstawowych chodzi 3 043 197 uczniów (w tym 376 606 uczniów VIIIklasy):

do 1 678 gimnazjów i oddziałów gimnazjalnych – 354 701 uczniów (klasa III),
do 3 488 liceów ogólnokształcących – 601 539 uczniów,
do zasadniczej szkoły zawodowej – 46 510 uczniów (klasa III),
do 1 575 branżowych szkół I stopnia – 99 602 uczniów.
w 1 877 technikach uczy się 505 443 uczniów.

Dodatkowo mamy 1 925 szkół policealnych, do których uczęszcza 215 105 słuchaczy.Natomiast do 522 szkół specjalnych przysposabiających do pracy chodzi 10 541 słuchaczy.

System Informacji Oświatowej (SIO) to baza danych, w której gromadzone są informacje o wszystkich szkołach i placówkach oświatowych w Polsce, w tym dane o wszystkich uczniach i nauczycielach. Jest to najbardziej wiarygodne źródło danych o oświacie, gdyż dane do systemu przekazują bezpośrednio dyrektorzy wszystkich szkół i placówek oświatowych w Polsce. Więcej informacji o SIO na www.sio.men.gov.pl.

Zob. Prezentacja - drugi rok wdrażanej reformy edukacji - dane z Systemu Informacji Oświatowej