Mieszkania mają być bardziej dostępne

Będzie łatwiej tworzyć gminny zasób mieszkaniowy

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę wprowadzającą pakiet zmian ułatwiających tworzenie gminnego zasobu mieszkaniowego. Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw realizuje Narodowy Program Mieszkaniowy. Wprowadzi zmiany w zasadach realizacji programu wsparcia budownictwa kierowanego do najmniej zamożnych, w tym nowych form wspierających gminy w rozwoju budownictwa społecznego czynszowego z Funduszu Dopłat w Banku Gospodarstwa Krajowego. W ten sposób znacznie poprawi dostępność mieszkań czynszowych.

- "Do tej pory w tym segmencie udało się zrealizować ok. 6 tys. mieszkań, a kolejnych 7,5 tys. znajduje się w trakcie realizacji. Przyjęta z inicjatywy rządu ustawa o wsparciu dla samorządów realizujących inwestycje mieszkaniowe umożliwi przeznaczenie do 2025 r. na ten cel kwoty 6,2 mld zł, co pozwoli na zbudowanie 177 tys. nowych mieszkań komunalnych" – mówi wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń.

Nowelizacja ma na celu poprawę dostępności mieszkań, poprzez:

  • wprowadzenie zmian w zasadach realizacji programów wsparcia z Funduszu Dopłat w Banku Gospodarstwa Krajowego budownictwa kierowanego do najmniej zamożnych, w tym nowych form wspierających gminy w rozwoju budownictwa społecznego czynszowego;
  • zmianę zasad finansowania i aplikowania o środki bezzwrotnego wsparcia z Funduszu Dopłat, co ma zwiększyć efektywność ponoszenia wydatków budżetu państwa przy jednoczesnym zapewnieniu objęcia finansowaniem wszystkich uzasadnionych społecznie, technicznie i finansowo projektów inwestycyjnych; 
  • zapewnienie odpowiedniego standardu lokali powstających w ramach społecznego budownictwa czynszowego; 
  • wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą efektywnie gospodarować przez gminy istniejącym zasobem mieszkaniowym, z uwzględnieniem przeznaczania mieszkań czynszowych o najniższych czynszach dla osób i rodzin wymagających w szczególnym stopniu pomocy mieszkaniowej.

Nowelizacja zmienia procedury przekazywania środków budżetowych na finansowanie programu, likwiduje obowiązek wydzielania zasobu lokali socjalnych i pojęcie „lokal socjalny”, wprowadza umowy socjalne. Lokatorzy mieszkań komunalnych o niskich zasobach finansowych będą mogli uzyskać dofinansowanie z gmin, nie będzie konieczności przenoszenia ich do tzw. mieszkań socjalnych.

Najem socjalny

Ustawa wprowadza zmiany dotyczące zasad wsparcia samorządów w tworzeniu zasobu mieszkań na wynajem. Umożliwią one gminom ubieganie się o dofinansowanie tworzenia nowych lokali mieszkalnych bez dotychczasowego warunku wydzielenia z gminnego zasobu odpowiedniej liczby lokali socjalnych. Ustawa modyfikuje zasady wsparcia samorządów w tworzeniu zasobu mieszkań na wynajem. Gminy będą mogły wynająć lub podnająć każdy lokal spełniający wymogi ustawowe w ramach tzw. najmu socjalnego, czyli umowy najmu lokalu nadającego się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, którego powierzchnia pokoi przypadająca na członka gospodarstwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m2, a w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego 10 m2, przy czym lokal ten może być o obniżonym standardzie.

Nowe możliwości finansowania inwestycji mieszkaniowych

Zgodnie z ustawą, możliwe będzie bezzwrotne finansowe wsparcie udzielane gminom i związkom międzygminnym współuczestniczącym w tworzeniu lokali przez innego inwestora. Finansowym wsparciem objęte mają być także remonty lub przebudowy noclegowni oraz schronisk dla bezdomnych oraz przedsięwzięcia, w wyniku których powstaną ogrzewalnie. Umożliwiono jednoczesne finansowanie tych samych przedsięwzięć ze środków Unii Europejskiej i udzielanie im wsparcia na podstawie znowelizowanych przepisów ustawy. Inwestor będzie mógł skorzystać z tego rozwiązania pod warunkiem, że wsparcie nie obejmie tych samych kosztów przedsięwzięcia, jakie finansowane są już ze środków unijnych.

Bezzwrotne wsparcie finansowe będzie mogło być udzielane na tworzenie lokali mieszkalnych na wynajem. Przeznaczone one będą dla osób uzyskujących dochody zbyt niskie, by zaspokajać potrzeby mieszkaniowe w warunkach komercyjnych, a zarazem zbyt wysokie, aby ubiegać się o lokal komunalny.

Ustawa stanowi, że najemcy mieszkań komunalnych będą zobowiązani do składania deklaracji o dochodach i majątku. Jeżeli ich nie złożą, gmina będzie mogła podwyższyć ich czynsz do 8%. Ma to pozwolić gminom na prowadzenie rozważnej polityki mieszkaniowej, ułatwić wykorzystanie środków wspierających i tworzenie mieszkaniowego zasobu gminy, a także wprowadzić najem socjalny. Gminy będą mogły wynająć lub podnająć w ramach najmu socjalnego każdy lokal spełniający wymogi ustawowe, co powinno zmniejszyć niedobór lokali socjalnych. Nowelizacja przewiduje ponadto, że gminy otrzymają 6 mld zł w latach 2019‒25 jako wsparcie tworzenia m.in. lokali socjalnych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych.

Kiedy najemca złoży deklarację o wysokości dochodów po terminie, ponowne ustalenie wysokości czynszu następować będzie na takich samych zasadach, jakie obowiązują w wypadku deklaracji złożonych terminowo. 

Beneficjent wsparcia będzie miał obowiązek przedłożenia rozliczenia faktycznie poniesionych kosztów przedsięwzięcia i od dnia złożenia rozliczenia tych kosztów będzie liczony termin 15 lat, przed upływem którego zawarta umowa nie może zostać zmieniona ani rozwiązana.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 maja 2018 r. z wyjątkiem art. 1 pkt 15, w zakresie art. 12 ust. 2, oraz pkt 16 i 19, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Przepisy te dotyczą terminu przekazywania środków z budżetu państwa do funduszu dopłat oraz sprawozdań składanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego odpowiednim ministrom z wysokości przekazanych środków finansowych na realizację wsparcia budownictwa mieszkaniowego oraz finansowym wsparciu możliwym do udzielenia w związku z rozpatrywanymi przez Bank wnioskami, a także określenia standardów odnoszących się do przestrzennego kształtowania budynku i jego otoczenia, technologii wykonania i wyposażenia technicznego budynku oraz lokalizacji przedsięwzięcia. Zmiany dotyczące ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, ustawy. – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o dodatkach mieszkaniowych wejdą w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.

Dzięki senackiej poprawce przewidziano ochronę najemców mieszkających w gminnych lokalach w dniu wejścia w życie ustawy przed ryzykiem wypowiedzenia im umowy najmu z powodu zajmowania zbyt dużego lokalu w stosunku do liczby mieszkańców.

 


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika