Ochrona praw autorskich nie uzasadnia ujawniania danych osobowych

Trybunał wypowiedział się w przedmiocie ochrony praw własności intelektualnej w społeczeństwie informacyjnym. Wiele dyrektyw wspólnotowych ma bowiem na celu zapewnienie przez państwa członkowskie, w szczególności w społeczeństwie informacyjnym, skutecznej ochrony praw własności intelektualnej, a zwłaszcza praw autorskich. Taka ochrona nie może jednak naruszać wymogów związanych z ochroną danych osobowych. Ponadto, dyrektywy dotyczące ochrony danych osobowychstwarzają państwom członkowskim możliwość ustanowienia wyjątków od obowiązku zagwarantowania poufności danych o ruchu.

Wniosek o orzeczenie wstępne do ETS został przedstawiony w ramach sporu między niemającym celu zarobkowego stowarzyszeniem Productores de Música de España (Promusicae) (zwanym dalej „Promusicae”) a Telefónicą de España SAU (zwaną dalej „Telefónicą”) dotyczącego odmowy przez tę ostatnią udostępnienia na rzecz Promusicae, działającego na rachunek grupowanych przez nie właścicieli praw własności intelektualnej, danych osobowych dotyczących używania Internetu za pomocą połączenia dostarczonego przez Telefónicę. Promusicae jest hiszpańskim stowarzyszeniem, niemającym celu zarobkowego, grupującym producentów i wydawców nagrań muzycznych oraz opracowań audiowizualnych. Zwróciła się ona do sądu hiszpańskiego, aby ten nakazał Telefónice ujawnienie tożsamości i adresu niektórych osób, na rzecz których ta ostatnia świadczy usługi w zakresie dostępu do Internetu i których adres IP oraz data i godzina połączenia są znane. Zdaniem Promusicae, osoby te korzystały z programu wymiany plików (tak zwanego peer to peer - P2P) o nazwie KaZaA i umożliwiały w ramach udostępnionych folderów swoich komputerów osobistych dostęp do nagrań, do których majątkowe prawa autorskie należą do członków Promusicae. Zażądała ona więc przedstawienia tych informacji w celu wszczęcia postępowania cywilnego przeciwko tym osobom. Telefónica utrzymywała zaś, że zgodnie z ustawodawstwem hiszpańskimprzekazanie żądanych przez Promusicae danych jest dozwolone tylko w ramach dochodzenia karnego lub w celu ochrony bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej.

Porady prawne

Sąd hiszpański zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z pytaniem, czy w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw autorskich prawo wspólnotowe zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia obowiązku przekazania danych osobowych w ramach postępowania cywilnego.

Trybunał (wielka izba) orzekł, co następuje:

W sytuacji takiej jak będąca przedmiotem postępowania przed sądem krajowym dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym), 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej oraz 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) nie zobowiązują państw członkowskich do ustanowienia obowiązku przekazania danych osobowych w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw autorskich w ramach postępowania cywilnego. Jednakże prawo wspólnotowe wymaga, by przy transpozycji tych dyrektyw oparły się one na takiej wykładni tych dyrektyw, która pozwoli na zapewnienie odpowiedniej równowagi między poszczególnymi prawami podstawowymi chronionymi przez wspólnotowy porządek prawny. Następnie przy przyjmowaniu środków mających na celu transpozycję tych dyrektyw, władze i sądy państw członkowskich są zobowiązane nie tylko dokonywać wykładni ich prawa krajowego w sposób zgodny ze wspomnianymi dyrektywami, lecz również nie opierać się na takiej wykładni tych dyrektyw, która pozostawałby w konflikcie z wspomnianymi prawami podstawowymi lub z innymi ogólnymi zasadami prawa wspólnotowego, takimi jak zasada proporcjonalności.

Trybunał wskazał przy tym, iż wśród dozwolonych przez dyrektywy dotyczące ochrony danych osobowych wyjątków znajdują się środki konieczne dla zabezpieczenia praw i wolności innych osób. Ponieważ dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej nie określa, jakich praw i wolności ten wyjątek dotyczy, należy ją interpretować jako wyraz woli prawodawcy wspólnotowego, by z jej zakresu stosowania nie wykluczać ochrony prawa własności ani sytuacji, w których autorzy usiłują uzyskać taką ochronę na drodze postępowania cywilnego. A zatem nie wyklucza ona, by państwa członkowskie mogły przewidzieć obowiązek ujawnienia danych osobowych w ramach postępowania cywilnego. Dyrektywa ta nie zobowiązuje jednak państw członkowskich do przewidzenia takiego obowiązku.

Jeżeli chodzi o dyrektywy z zakresu własności intelektualnej, ETS uznał, że również one nie zobowiązują państw członkowskich do ustanowienia, w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw autorskich, obowiązku przekazania danych osobowych w ramach postępowania cywilnego.

Z powyższych względów Trybunał przyjął, iż niniejszy wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym porusza kwestię konieczności pogodzenia wymogów związanych z ochroną poszczególnych praw podstawowych, a mianowicie, z jednej strony, prawa do poszanowania życia prywatnego i z drugiej strony, prawa do ochrony własności i prawa do skutecznego środka prawnego. W tym zaś względzie, zdaniem ETS, przy transpozycji dyrektyw z zakresu własności intelektualnej i ochrony danych osobowych na państwach członkowskich spoczywa obowiązek oparcia się na takiej wykładni tych dyrektyw, która pozwoli na zapewnienie odpowiedniej równowagi między poszczególnymi prawami podstawowymi chronionymi przez wspólnotowy porządek prawny. Ponadto, przy przyjmowaniu środków mających na celu transpozycję tych dyrektyw, władze i sądy państw członkowskich są zobowiązane nie tylko dokonywać wykładni ich prawa krajowego w sposób zgodny ze wspomnianymi dyrektywami, ale także czuwać, by nie opierać się na takiej wykładni tych dyrektyw, która pozostawałby w konflikcie z wspomnianymi prawami podstawowymi czy z innymi ogólnymi zasadami prawa wspólnotowego, takimi jak zasada proporcjonalności.

A zatem prawo wspólnotowe nie nakłada na państwa członkowskie obowiązku ujawnienia danych osobowych w ramach postępowania cywilnego w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw autorskich.

Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie C-275/06 - Productores de Música de España (Promusicae) przeciwko Telefónica de España SAU (Hiszpania); http://curia.europa.eu


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika