Czy można zaskarżyć niewykonane postanowienie o zatrzymaniu?

Prokurator zarządzeniem nakazał zatrzymać i doprowadzić podejrzanego do szpitala, celem przeprowadzenia badań sądowo-psychiatrycznych. Nakaz ten nie został faktycznie wykonany, ale podejrzany złożył zażalenie na ww. zarządzenie. Sąd rejonowy, rozpoznając zażalenie, powziął wątpliwość, którą zawarł w pytaniu prawnym do Sądu Najwyższego: Czy osobie podejrzanej, o której mowa w art. 247 § 1 k.p.k., przysługuje zażalenie do sądu na zarządzenie prokuratora o zatrzymaniu i przymusowym doprowadzeniu w sytuacji, gdy do faktycznego zatrzymania osoby nie doszło? Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w sprawie, ale w uzasadnieniu swego postanowienia wskazał, że:

Porady prawne
  1. art. 247 § 1 k.p.k. (o którego wykładnię zwrócił się Sąd Rejonowy) normuje sytuację związaną z zatrzymaniem osoby podejrzanej, a więc takiej, której nie przedstawiono jeszcze zarzutu popełnienia czynu zabronionego. Analogiczną sytuację podejrzanego – osoby, której taki zarzut już postawiono – reguluje art. 75 § 2 k.p.k. (stosowany z uwzględnieniem zasady wyrażonej w art. 71 § 3 k.p.k.)
  2. decyzja o zatrzymaniu i doprowadzeniu podejrzanego, podejmowana przez prokuratora na podstawie art. 75 § 2 k.p.k. (tak jak decyzja o zatrzymaniu oskarżonego wydawana przez sąd), podejmowana powinna być w formie postanowienia

    ; Sąd Najwyższy zaznaczył, iż skoro przepis art. 75 § 3 k.p.k. wskazuje wprost, że w postępowaniu sądowym, w stosunku do oskarżonego, czynność tę podejmuje sąd w formie postanowienia, nie istnieją żadne dobre racje, dla których tej samej czynności, na podstawie tego samego przepisu, w postępowaniu przygotowawczym w stosunku do podejrzanego, nie należałoby dokonywać również za pomocą postanowienia.
  3. na takie postanowienie prokuratora przysługuje zażalenie;

    Sąd Najwyższy zauważył, że w przypadku odpowiedniego stosowania art. 246 k.p.k. dla potrzeb instytucji z art. 75 k.p.k. ustawodawca w § 3 tego przepisu odsyła właśnie do sformułowanego tam prawa do złożenia zażalenia na zatrzymanie, wskazując podstawy tej skargi oraz organ właściwy do jej rozpoznania. Skoro zaś zatrzymanie i sprowadzenie podejrzanego następuje na podstawie postanowienia, zażalenie przysługuje właśnie na to postanowienie, nie zaś na sam fakt zatrzymania. Sąd Najwyższy zastrzegł jednak, że możliwość zaskarżenia takiego postanowienia, nie rodzi po stronie prokuratora (czy sądu) obowiązku doręczenia go podejrzanemu (oskarżonemu). Byłaby to forma uprzedzenia o planowanym zatrzymaniu i sprowadzeniu, co w dużej mierze niweczyłoby sens funkcjonowania całej instytucji. Doręczenie może nastąpić wraz z dokonaniem tej czynności.
  4. w przypadku, gdy zatrzymanie nie zostało faktycznie dokonane, zażalenie takie może zostać złożone tylko na postanowienie jeszcze wykonalne (przed upływem konkretnej daty, wskazanej jako termin zatrzymania), później staje się bowiem bezprzedmiotowe;

    Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że nie ma możliwości dokonania zatrzymania na podstawie tego zarządzenia w innym, późniejszym terminie. W takiej zaś sytuacji, złożony i przyjęty środek odwoławczy, sąd powinien pozostawić bez rozpoznania.

 Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2012 roku, sygn. akt I KZP 14/12, www.sn.pl


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika