Jak wygląda wzorzec staranności zawodowej adwokata
W dniu 14 marca 2012 roku Sąd Najwyższy rozpoznał skargę kasacyjną w sprawie z powództwa spółki z o.o. przeciwko adwokatowi o odszkodowanie z tytułu nieprawidłowego wypełnienia przez pozwaną weksla. Kluczową kwestią w sprawie była należyta staranność zawodowa adwokata. Sąd drugiej instancji zasądził odszkodowanie od pozwanej, a Sąd Najwyższy ostatecznie skargę kasacyjną oddalił. Stwierdził przy tym, że:
Wzorzec należytej staranności zawodowej adwokata (art. 355 § 2 k.c.) obejmuje jego profesjonalizm w sprawach, których prowadzenia się podejmuje. Staranność zawodowa adwokata może być uznana za niemieszczącą się w tym wzorcu tylko wtedy, gdy sporządzona przez niego opinia lub sposób postępowania w sprawie są oczywiście sprzeczne z przepisami mającymi zastosowanie albo z powszechnie aprobowanymi poglądami doktryny lub ustalonym orzecznictwem, znanym przed podjęciem czynności.
Warto poza tezą uchwały przytoczyć również kilka stwierdzeń z uzasadnienia. Sąd Najwyższy przypomniał, że odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanej wynikała z nienależytego wykonania łączącej ją z powódką umowy o zastępstwo procesowe. Jako pełnomocnik powódki pozwana nie mogła ponosić odpowiedzialności odszkodowawczej w każdej sytuacji, w której negatywnie zostały ocenione podjęte przez nią decyzje i to nie tylko ze względu na kwestie związku przyczynowego między postępowaniem pełnomocnika a szkodą (art. 361 § 1 k.c.), lecz przede wszystkim dlatego, że pełnomocnik strony nie ponosi wobec mocodawcy odpowiedzialności za przegranie sprawy sądowej, a w szczególności za to, że obrane przez niego konstrukcje prawne nie zostały przyjęte przez sąd. Nie można mu również zarzucić wybrania określonej koncepcji prawnej prowadzenia sprawy swojego mocodawcy, jeżeli dopiero w trakcie trwania postępowania sądowego lub po jego zakończeniu koncepcja ta, wcześniej możliwa do obrony, została uznana w orzecznictwie lub w doktrynie za wadliwą, a pogląd taki został zaakceptowany i się ugruntował. Postępowanie pełnomocnika należy więc oceniać według stanu orzecznictwa i nauki prawa w czasie podejmowania przez niego decyzji materialnych i procesowych.
Dalej Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat wzorca staranności wymaganej od adwokata, powołując się na wyrok z dnia 16 czerwca 2010 roku, sygn. akt I CSK 481/09. Profesjonalizm adwokata ma się objawiać w dbałości o prowadzenie sprawy z wykorzystaniem wszystkich dopuszczalnych prawem możliwości zapewniających mocodawcy uzyskanie przez niego korzystnego rozstrzygnięcia. Staranność taka zakłada znajomość prawa i aktualnych kierunków jego wykładni, w tym podejmowanie czynności procesowych, uwzględniających występujące rozbieżności poglądów, informowanie mocodawcy o podejmowanych czynnościach i ich skutkach prawnych, a także związanym z nim ryzykiem.
Sąd Najwyższy zauważył, że należyta staranność osoby zawodowo wykonującej zobowiązanie to staranność rozumiana jako przeciętnie wymagana. Co do zasady więc adwokat nie musi legitymować się wiedzą (umiejętnościami) ponad średni poziom wśród adwokatów, nie ma zatem wykazywać dla zachowania należytej staranności, że ma wiedzę i umiejętności wybitne, ale jest nieodzowne, aby wykazał posiadanie kompetencji zawodowych w sprawach, których prowadzenia się podejmuje. Adwokat powinien się podejmować się sporządzania opinii i reprezentowania strony w zakresie takich dziedzin prawa, które dobrze zna od strony normatywnej, teoretycznej i zastosowania w praktyce, zwłaszcza przez orzecznictwo, a także z uwzględnieniem doświadczenia zawodowego i życiowego.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2012 roku, sygn. akt I CSK 330/11, OSNC 2012/9, poz. 109
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?