Za zalanie lokalu sprawca odpowie na zasadach ogólnych
Zgodnie z art. 433 k.c., za szkodę wyrządzoną wyrzuceniem, wylaniem lub spadnięciem jakiegokolwiek przedmiotu z pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto pomieszczenie zajmuje, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą zajmujący pomieszczenie nie ponosi odpowiedzialności i której działaniu nie mógł zapobiec. Jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, a nie winy, której nie trzeba w tym przypadku wykazywać. Rzecznik Ubezpieczonych wniósł do Sądu Najwyższego wniosek o podjęcie uchwały rozstrzygającej zagadnienie, czy przepis art. 433 k.c. ma zastosowanie również do odpowiedzialności za szkodę polegającą na zalaniu lokalu niżej położonego z lokalu znajdującego się na wyższej kondygnacji. W odpowiedzi Sąd Najwyższy podjął uchwałę:
Przepis art. 433 k.c. nie ma zastosowania do odpowiedzialności za szkodę polegającą na zalaniu lokalu położonego niżej z lokalu znajdującego się na wyższej kondygnacji.
Sąd Najwyższy podkreślił, iż ww. pogląd jest ugruntowany w orzecznictwie. Chociaż w doktrynie prawniczej wyrażano krytykę wobec tego stanowiska, Sąd Najwyższy je utrzymał. Co prawda wykładnia językowa przepisu nie daje jednoznacznych rezultatów (przedstawiane są bowiem bardzo różne znaczenia słowa "wylanie"), ale Sąd Najwyższy odwołał się do wykładni historycznej i celowościowej. Przepis ten wywodzi się jeszcze z prawa rzymskiego. Miał na celu ochronę osób i rzeczy znajdujących się na zewnątrz budynku przed szkodą, jaką mogły wyrządzić spadające przedmioty lub wylewające się ciecze. Zdaniem Sądu Najwyższego wolą ustawodawcy, który pozostawił w kodeksie cywilnym art. 433 w niemal niezmienionym brzmieniu, pomimo realiów społecznych odmiennych od tych, jakie istniały w czasach rzymskich, było zachowanie tradycyjnego pojmowania tej instytucji. Pomimo zmian zachodzących współcześnie, aktualnym celem przepisu pozostaje ochrona bezpieczeństwa osób i rzeczy znajdujących się na zewnątrz budynku, skoro osoby te mają z reguły większe trudności w ustaleniu sprawcy szkody, a tym bardziej w wykazaniu jego winy. Sąd Najwyższy zaznaczył również, że odpowiedzialność na zasadzie ryzyka stanowi wyjątek od reguły, którą stanowi odpowiedzialność na zasadzie winy. Brak jest podstaw, by przepis art. 433 k.c. wykładać rozszerzająco, skoro zalanie lokalu znajdującego się poniżej obejmuje ogólny przepis art. 415 k.c.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2013 roku, sygn. akt III CZP 63/12, www.sn.pl
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?