Informacje o lokalizacji dzwoniącego z komórki na numer alarmowy 112 mają być dostępne służbom ratunkowym

Zarzuty Komisji Europejskiej

W dniu 15 grudnia 2006 r. (znak: SG-Greffe (2006)D/2007989; zał. K(2006)6136) przekazane zostały Polsce zarzuty formalne na mocy art. 226 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, odnośnie do nie­prawi­dłowego lub niepełnego wykonania przez RP zobowiązań wynikających z art. 26 ust. 3 dyrektywy 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników. Zdaniem Komisji Europejskiej, art. 26 ust. 3 dyrektywy 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników nie został w pełni implementowany w zakresie, w jakim informacje o lokalizacji dzwoniącego nie są dostępne służbom alarmowym w przypadku połączeń z telefonów komórkowych.

Strona polska, uznając zarzuty dotyczące niepełnej implementacji zobowiązań wynikających z art. 26 ust. 3 dyrektywy 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników wskazała, że najważniejszym krokiem jest wprowadzenie stosownych zmian w ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne w zakresie przepisów dotyczących lokalizacji abonenta dzwoniącego na numery alarmowe.

W dniu 29 czerwca 2007 r. Komisja Wspólnot Europejskich skierowała do Rzeczypospolitej Polskiej uzasadnioną opinię (pismo SG-Greffe (2007)D/204182) w związku z nieprawidłowym zastosowaniem dyrektywy 2002/22/WE w zakresie zapewnienia służbom ratowniczym dostępności informacji o lokalizacji osób dzwoniących z telefonów stacjonarnych i ko­mórkowych. Komisja Europejska wyznaczyła Polsce termin 2 miesięcy do podjęcia niezbędnych środków w celu zastosowania się do uzasadnionej opinii.

Czemu służy projekt?

W związku z postępowaniem prowadzonym przez Komisję Europejską projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym ten rozpatrywany jest przez Sejm w trybie pilnym.

Nowelizacja ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne jest jednym z elementów mających posłużyć powstaniu „narzędzi” służących zapewnieniu lokalizacji abonenta dzwoniącego na numer alarmowy „112”. W szczególności istotne jest wprowadzenie regulacji, na podstawie której będzie możliwe utworzenie systemu gromadzącego i przekazującego informacje.

Jakie zmiany proponuje się w Prawie telekomunikacyjnym?

Projekt przewiduje, iż dostawca publicznie dostępnych usług telekomuni­kacyjnych jest obowiązany zapewnić kierowanie do centrum powiadamiania ratunkowego połączeń do numeru alarmowego „112” albo innych numerów alarmowych do właściwych terytorialnie jednostek służb ustawowo powołanych do niesienia pomocy. Chodzi tu o doprecyzowanie przepisu pod kątem powstania nowego podmiotu, który ma obsługiwać numer alarmowy „112” - centrum powiadamiania ratunkowego.

Proponowana nowelizacja usuwa z ustawy zapisy uzależniające zapewnienie informacji o lokalizacji od możliwości technicznych. Możliwości obecnie stosowanych technologii usuwają przeszkody techniczne w tym zakresie.

Dodaje zaś zapisy stanowiące o obowiązku operatorów publicznych sieci telefonicznej do udostępniania danych, o których mowa w art. 169 ust. 1 pkt 1-3 ustawy - Prawo telekomunikacyjne, dotyczących abonenta lub zarejestrowanego użytkownika usługi przedpłaconej w celu udostępnienia tych danych, za pośrednictwem systemu.

Wprowadza też regulację, że dane, o których mowa w art. 169 ust. 1 pkt 1-3 ustawy - Prawo telekomunikacyjne (przepis ten przewiduje, iż dane osobowe zawarte w publicznie dostępnym spisie abonentów wydawanym w formie książkowej lub elektronicznej, a także udostępniane za pośrednictwem służb informacyjnych przedsiębiorcy telekomunikacyjnego powinny być ograniczone do: numeru abonenta lub znaku identyfikującego abonenta, nazwiska i imion abonenta oraz nazwy miejscowości oraz ulicy, przy której znajduje się zakończenie sieci, udostępnione abonentowi - w przypadku stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej albo miejsca zameldowania abonenta na pobyt stały - w przypadku ruchomej publicznej sieci telefonicznej), powinny być przeka­zywane do systemu gromadzącego i udostępniającego te informacje centrom powiadamiania ratunkowego, w przypadku połączeń do numeru alarmowego „112”, oraz właściwym terytorialnie jednostkom służb ustawowo powołanych do niesienia pomocy, w przypadku innych numerów alarmowych.

Projekt przewiduje regulację, zgodnie z którą aktualizacja ww. informacji i danych winna nastąpić nie później niż w ciągu 24 godzin od dnia zaistnienia ich zmiany, a w przypadku, gdy zmiany takie nie nastąpiły, nie rzadziej niż raz w miesiącu.

Przepisy przejściowe i dostosowujące projektu przewidują, iż operatorzy publicznych sieci telefonicznych obowiązani są do przekazywania informacji i danych lokalizacyjnych do ww. systemu (o którym mowa w nowym art. 78 ust. 3 ustawy - Prawo telekomunikacyjne), w terminie 2 miesięcy od dnia uruchomienia przez Prezesa UKE tego systemu, oraz do dostosowania swoich systemów informatycznych do potrzeb wspomnianego systemu, przy czym Prezes UKE upowszechni informację o uruchomieniu systemu na stronie Biuletynu Informacji Publicznej UKE. Dodatkowo, do czasu uruchomienia przez Prezesa UKE systemu, o którym mowa w projektowanym art. 78 ust. 3 ustawy - Prawo telekomunikacyjne, operatorzy publicznych sieci telefonicznych są obowiązani realizować obowiązek, o którym mowa w art. 78 cytowa­nej ustawy, w dotychczasowym brzmieniu. Ponadto wprowadzono przepisy zapewniające, że informacje i dane, o których mowa w art. 78 ust. 1 i 2 ww. ustawy, do czasu utworzenia centrów powiadamiania ratunkowego, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2010 r., mogą uzyskiwać również inne podmioty, którym właściwy miejscowo wojewoda, w oparciu o art. 61 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, powierzył wykonywanie zadań centrum powia­damiania ratunkowego.

System jest zarządzany przez Prezesa UKE. Obecne rozwiązanie dotyczące systemu pozyskiwania przez służby informacji o loka­lizacji abonentów jest niewystarczające. Zdaniem projektodawców, właściwym rozwiązaniem, spełniającym wymagania unijne, jest stworzenie systemu, który będzie zapewniał dostarczanie informacji o lokalizacji w czasie rzeczywistym, to znaczy z chwilą pojawienia się wywołania na numer „112”. System automatycznie w możliwie najkrótszym czasie pozyska informacje o lokalizacji abonenta inicjującego połączenie. Możliwa jest wtedy weryfikacja informacji pozyskanych od abonenta z informacjami dostarczonymi przez system, jak również uzyskanie danych dotyczących lokalizacji abonenta dzwoniącego w przypadku zerwania połączenia.

Projekt przewiduje, iż w drodze rozporządzenia mają być określone zasady organizacji i funkcjo­nowania systemu oraz warunki połączenia tego systemu ze służbami ustawowo powołanymi do niesienia pomocy i przed­siębiorcami telekomunikacyjnymi.

Proponowana zmiana w art. 209 ust. 1 ma umożliwić Prezesowi UKE nałożenie na operatorów publicznej sieci telefonicznej kary pieniężnej, w przypadku gdy nie przekazują oni danych i informacji na potrzeby lokalizacji abonenta dzwoniącego na numer alarmowy „112” lub też ich nie aktualizują.

Jakie zmiany przewidziano do ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym?

Zmiany te mają charakter porządkowy, jak również zmierzają do ujednolicenia siatki pojęciowej z ustawą - Prawo telekomunikacyjne. Dotyczy to danych, które może uzyskać centrum powiadamiania ratunkowego, a za jego pośrednictwem dyspozytor medyczny. Wprowadzono zapis, że są to dane osobowe, o których mowa w art. 169 ust. 1 pkt 1-3 ustawy - Prawo telekomunikacyjne. W projekcie przewiduje się, że dane te zobowiązany jest przekazać dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, a nie, jak to jest w aktualnym brzmieniu przepisu - przedsiębiorca telekomunikacyjny. Wprowadzenie tejże zmiany wynika z dyrektywy 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i  usługami łączności elektronicznej praw użytkowników.

Podstawa prawna:

• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (sejmowy druk nr 56; por. poselski projekt w tej samej kwestii: druk nr 57);
• Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. 2006 r., Nr 191, poz. 1410, ze zm.);
• Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. 2004 r., Nr 171, poz. 1800, ze zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl