Opłaca się zapytać - interpretacja przepisów podatkowych przez urząd skarbowy - stan do 1 lipca 2007 r.

Kto dokonuje pisemnej interpretacji przepisów na wniosek przedsiębiorcy?

Zgodnie z art. 10 ustawy o swobodzie dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej przedsiÄ™biorca może zÅ‚ożyć do wÅ‚aÅ›ciwego organu wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiÄ…zek Å›wiadczenia przez przedsiÄ™biorcÄ™ daniny publicznej, w jego indywidualnej sprawie. Tym „wÅ‚aÅ›ciwym organem” jest najczęściej urzÄ…d skarbowy oraz wójt, burmistrz (prezydent), starosta lub marszaÅ‚ek województwa. Zgodnie z art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej organy te na pisemny wniosek podatnika majÄ… obowiÄ…zek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy siÄ™ postÄ™powanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postÄ™powanie przed sÄ…dem administracyjnym.

Wniosek o wydanie interpretacji składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celnego lub wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszałka województwa.

Który urząd jest właściwy dla poszczególnych podatków?

To, który urząd jest właściwy zależy od tego, z jakim podatkiem mamy problem.

Wniosek o urzędową interpretację przepisów należy wnieść:

  • w przypadku wÄ…tpliwoÅ›ci dotyczÄ…cych podatku dochodowego od osób fizycznych – do urzÄ™du skarbowego wÅ‚aÅ›ciwego ze wzglÄ™du na miejsce zamieszkania osoby skÅ‚adajÄ…cej wniosek (bÄ™dzie to ten sam urzÄ…d, w którym co rok skÅ‚adamy deklaracjÄ™ podatkowÄ… do 30 kwietnia);
  • w przypadku wÄ…tpliwoÅ›ci dotyczÄ…cych podatku dochodowego od osób prawnych - wÅ‚aÅ›ciwy miejscowo bÄ™dzie urzÄ…d skarbowy wedÅ‚ug adresu siedziby tej osoby prawnej wynikajÄ…cej z odpowiedniego rejestru;
  • jeÅ›li wÄ…tpliwość dotyczy podatku VAT wÅ‚aÅ›ciwy jest co do zasady naczelnik urzÄ™du skarbowego wÅ‚aÅ›ciwy ze wzglÄ™du na miejsce wykonywania czynnoÅ›ci podlegajÄ…cych opodatkowaniu podatkiem od towarów i usÅ‚ug.
  • jeÅ›li zapytanie podatnika dotyczy podatku od spadków i darowizn wÅ‚aÅ›ciwy jest:

1. w sprawach spadku i zachowku – urzÄ…d skarbowy wÅ‚aÅ›ciwy dla miejsca poÅ‚ożenia przedmiotów majÄ…tkowych nabytych w drodze spadku (czyli urzÄ…d skarbowy w którego okrÄ™gu znajduje siÄ™ np. nieruchomość otrzymana w spadku),

2. w sprawach darowizny:

  • jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze wÅ‚asnoÅ›ciowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej – urzÄ…d skarbowy wÅ‚aÅ›ciwy ze wzglÄ™du na miejsce poÅ‚ożenia nieruchomoÅ›ci,
  • jeżeli przedmiotem darowizny sÄ… rzeczy ruchome (np. samochód, meble) – urzÄ…d skarbowy wÅ‚aÅ›ciwy ze wzglÄ™du na miejsce zamieszkania lub adresu siedziby darczyÅ„cy w dniu przyjÄ™cia darowizny przez obdarowanego, a jeżeli darczyÅ„ca nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w kraju - wedÅ‚ug miejsca zamieszkania obdarowanego.

A jeśli złożę wniosek do niewłaściwego urzędu?

Jeżeli organ podatkowy, do którego wniosek wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać ten wniosek organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie.

Kiedy podatnik nie może zadać pytania?

Organ podatkowy udzieli podatnikowi odpowiedzi na pytanie do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach tylko wówczas jeśli w ich sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W takiej sytuacji organ podatkowy odmawia udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie.

Jak zadać pytanie?

We wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów podatkowych podatnik jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie. Podatnik powinien zatem koniecznie opisać dokładnie swoją sytuację i przedstawić dokładnie swoją wątpliwość co do zastosowania przepisów oraz podać własną interpretację tych przepisów. Dodać należy, że podatnik powinien zadać pytanie we własnej, a nie w cudzej sprawie. Fakt, iż urząd skarbowy udzielił jakiejś osobie odpowiedzi korzystnej dla innego podatnika nie odnosi skutku opisanego w tej poradzie wobec tego innego podatnika. Urzędowa interpretacja urzędu skarbowego wywiera skutek opisany w tej poradzie, tylko wówczas, gdy jest ona wydana w indywidualnej sprawie tego podatnika, który złożył wniosek o wydanie tej interpretacji.

A jeśli wniosek o udzielenie odpowiedzi jest niekompletny?

Jeżeli wniosek nie spełnia wymogów określonych powyżej, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.

Co zawiera odpowiedź urzędu?

Interpretacja urzędu zawiera ocenę prawną stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Odpowiedź urzędu skarbowego wydawana jest w formie postanowienia, co oznacza, że w wypadku, gdy podatnik nie zgadza się z wydaną przez urząd interpretacją możliwe jest złożenie zażalenia na to postanowienie (najczęściej do izby skarbowej).

Jakie znaczenie ma odpowiedź urzędu skarbowego?

Interpretacja urzędu skarbowego nie jest wiążąca dla podatnika, co oznacza, że podatnik nie jest zobowiązany zastosować się do niej. Jeżeli jednak podatnik zastosuje się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, zawierającego urzędową interpretację, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu. Oznacza to również, iż zastosowanie się do interpretacji urzędu nie może podatnikowi szkodzić. W zakresie wynikającym z zastosowania się do interpretacji podatnikowi nie określa się albo nie ustala zobowiązania podatkowego dopóki interpretacja urzędu skarbowego pozostaje w mocy (dopóki postanowienie zawierające interpretację nie zostanie uchylone na zasadach opisanych poniżej), a także nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, jak również nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowego i przepisów karnych skarbowych. Jeśli zatem podatnik zastosuje przepisy podatkowe w ten sposób, który zasugeruje mu w swojej interpretacji urząd skarbowy, urząd nie będzie mógł ustalić zobowiązania podatkowego sprzecznie z wydaną przez siebie interpretacją, chyba że postanowienie zawierające tą interpretację zostanie uchylone. Zastosowanie się do interpretacji urzędowej daje więc podatnikowi pewność, że nie zostanie obciążony wyższym podatkiem z powodu błędnej interpretacji przepisów (co ma szczególne znaczenie przy skomplikowanym i nieprecyzyjnym prawie podatkowym obowiązującym w Polsce).

Kiedy postanowienie zawierające urzędową interpretację może zostać uchylone?

Fakt, iż postanowienie zawierające urzędową interpretację może zostać uchylone osłabiałoby znaczenie tej instytucji dla podatników, a w szczególności skutki tego uchylenia mogłyby stanowić zagrożenie dla tych osób, które zastosowały się do interpretacji urzędu. Na szczęście ustawodawca postanowił, że postanowienie, w którym przedstawiona jest urzędowa interpretacja może zostać zmienione lub uchylone przez organ odwoławczy (czyli najczęściej izbę skarbową) tylko wówczas gdy:

  • uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika zasÅ‚uguje na uwzglÄ™dnienie (czyli na skutek wniesienia odwoÅ‚ania przez podatnika), lub
  • z urzÄ™du, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo TrybunaÅ‚u Konstytucyjnego lub Europejskiego TrybunaÅ‚u SprawiedliwoÅ›ci, w tym także, jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

Ta druga podstawa uchylenia postanowienia, a w konsekwencji pozbawienia mocy interpretacji urzÄ™du skarbowego mogÅ‚aby nieść za sobÄ… zagrożenie, że podatnik zostanie zobligowany do zwrotu kwoty podatku, której nie zapÅ‚aciÅ‚ przez to, że urzÄ…d skarbowy wydaÅ‚ bÅ‚Ä™dnÄ… interpretacjÄ™, nastÄ™pnie uchylonÄ… przez izbÄ™ skarbowÄ…. Jednakże ustawodawca zdecydowaÅ‚, że zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek poczÄ…wszy od rozliczenia podatku za miesiÄ…c nastÄ™pujÄ…cy po miesiÄ…cu, w którym decyzja zostaÅ‚a dorÄ™czona podatnikowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - poczÄ…wszy od rozliczenia podatku za rok nastÄ™pujÄ…cy po roku, w którym decyzja zostaÅ‚a dorÄ™czona podatnikowi. Zatem nawet jeÅ›li postanowienie zawierajÄ…ce urzÄ™dowÄ… interpretacjÄ™ zostanie uznane przez izbÄ™ skarbowÄ… za bÅ‚Ä™dne, co spowoduje jego uchylenie, zastosowanie siÄ™ podatnika do tej „uchylonej interpretacji” nie bÄ™dzie rodziÅ‚o obowiÄ…zku zwrotu ewentualnych „niedopÅ‚aconych” kwot podatku lub „nadużytych” zwolnieÅ„ bÄ…dź ulg. Decyzja uchylajÄ…ca postanowienie, zawierajÄ…ce urzÄ™dowÄ… interpretacjÄ™ bÄ™dzie bowiem wywoÅ‚ywaÅ‚a skutki tylko „na przyszÅ‚ość”.

Dodatkowo, jeśli podatnik zakwestionuje decyzję uchylającą postanowienie, zawierającą korzystną dla niego interpretację urzędu skarbowego i wystąpi ze skargą do sądu administracyjnego, decyzja izby skarbowej nie podlega natychmiastowemu wykonaniu, ale jej wykonanie jest wstrzymane do momentu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym. Jest to rozwiązanie bardzo korzystne dla podatnika, gdyż zapobiega przedwczesnemu wykonywaniu decyzji, co ma znaczenie szczególnie w sytuacji, gdy sąd administracyjny uzna za słuszną interpretację urzędu skarbowego, uchyloną następnie przez decyzję izby skarbowej.

Pamiętaj, że:

  • z pytaniem do urzÄ™du skarbowego może również wystÄ…pić pÅ‚atnik i inkasent podatku (np. pracodawca, który jest pÅ‚atnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych swoich pracowników),
  • jeÅ›li uważasz, że odpowiedź urzÄ™du skarbowego jest bÅ‚Ä™dna, nie musisz siÄ™ do niej stosować, ale wiąże siÄ™ to z ryzykiem, że urzÄ…d skarbowy tak samo zinterpretuje przepisy przy ustalaniu Twojego zobowiÄ…zania podatkowego, wiÄ™c bezpieczniej jest zÅ‚ożyć zażalenie na wydane postanowienie do izby skarbowej,
  • wniesienie wniosku o urzÄ™dowÄ… interpretacjÄ™ podlega opÅ‚acie skarbowej w wysokoÅ›ci 5 zÅ‚,
  • ostateczne postanowienia oraz decyzje dotyczÄ…ce interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach zamieszczane sÄ… na stronie internetowej wÅ‚aÅ›ciwej odpowiednio izby skarbowej lub izby celnej, bez podania danych identyfikujÄ…cych podatnika, pÅ‚atnika lub inkasenta.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej (Dz. U. 2004 r., Nr 173, poz. 1807),
  • ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzajÄ…ce ustawÄ™ o swobodzie dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej (Dz. U. 2004 r. Nr 173, poz. 1808),
  • ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 1997 r., Nr 137, poz. 926),
  • rozporzÄ…dzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci organów podatkowych (Dz. U. 2002 r., Nr 240, poz. 2069).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika