Składki na ubezpieczenie chorobowe

Niniejszy artykuł przedstawia zasady finansowania składek na ubezpieczenie chorobowe, określa zasady ustalania podstawy wymiaru składki a także przedstawia zasady jej uiszczania.

Ubezpieczenie chorobowe

Ubezpieczeniem chorobowym jest jedno z ubezpieczeń społecznych obejmujących ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa. Ubezpieczenie to obejmuje na zasadzie obligatoryjności pracowników oraz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, a na zasadzie dobrowolności obejmuje następujące podmioty, objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym:

• osoby wykonujące pracę nakładczą,

• osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (zleceniobiorcy) oraz osoby z nimi współpracujące,

• osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące,

• osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

• duchowni.

Należy zaznaczyć, że zmiana kwalifikacji zajęcia prowadzi także do zmiany charakteru objęcia ubezpieczeniem chorobowym. Jeżeli osoba prowadząca pozarolniczą działalność jest jednocześnie pracownikiem, jest objęta ubezpieczeniem chorobowym obowiązkowo i nie musi dobrowolnie opłacać składek na to ubezpieczenie.

Finansowanie składek na ubezpieczenie chorobowe

Zgodnie z systemem ubezpieczeń społecznych, finansowanie składek na ubezpieczenie chorobowe obciąża w całości ubezpieczonych, w małymi wyjątkami.

Z własnej kieszeni składki na ubezpieczenie chorobowe uiszczają:

• pracownicy,

• osoby wykonujące pracę nakładczą,

• członkowie spółdzielni,

• zleceniobiorcy,

• osoby współpracujące ze zleceniobiorcami,

• osób wykonujących odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

• poborowych odbywających służbę zastępczą.

Podobnie w całości z własnych środków składki na ubezpieczenie chorobowe finansują osoby prowadzące pozarolniczą działalność (gospodarczą). Te osoby także są objęte ubezpieczeniem chorobowym na zasadzie dobrowolności.

Wyjątkiem od zasady finansowania składek na ubezpieczenie chorobowe jest ubezpieczenie osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Za osoby współpracujące, składki na ubezpieczenie chorobowe finansują osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Inny wyjątek od zasady finansowania składek na ubezpieczenie chorobowe przez samych ubezpieczonych wprowadza ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z art. 25 tej ustawy, za pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych w zakładzie pracy chronionej lub w zakładzie aktywizacji zawodowej, składki na ubezpieczenie chorobowe finansuje w całości Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Płatnicy składek

Choć składki na ubezpieczenie chorobowe finansują sami ubezpieczeni, obowiązek pobrania tych składek oraz wpłacenia na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych obciąża płatników składek.

Płatnikami są:

• w stosunku do pracowników – pracodawca,

• w stosunku do zleceniobiorców – jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca ze zleceniobiorca w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie ubezpieczeniem (np. umowa zlecenia),

• w stosunku do członków spółdzielni – spółdzielnia

• podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w stosunku do osób, które ją wykonują, na podstawie skierowania do pracy,

• osoba prowadząca pozarolniczą działalność - w stosunku do osób współpracujących przy prowadzeniu tej działalności.

Całkowicie samodzielnie obliczają i odprowadzają składki na ubezpieczenie osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Podstawa wymiaru i wysokość składki

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe stanowi przychód ubezpieczonego, obliczany analogicznie jak w przypadku ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

W przypadku jednak ubezpieczenia chorobowego nie ma zastosowanie ograniczenie istniejące w ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym, zgodnie z którym roczna podstawa wymiaru składek w danym roku kalendarzowym nie może być większa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W związku z tym w przypadku składek na ubezpieczenie chorobowe, ustalenie ich podstawy nie jest ograniczone powyższym limitem.

Jednakże w przypadku osób, które opłacają składki na ubezpieczenie chorobowe na zasadzie dobrowolności ustawa wprowadza inne ograniczenie – podstawa wymiaru składek tych osób nie może być miesięcznie wyższa niż 250 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Składka na ubezpieczenie chorobowe wyrażona jest procentowo i wynosi 2,45 % podstawy jej wymiaru.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1998 r., Nr 137, poz. 887 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.