Lokal socjalny na cele własnosciowe

Witam, mam dwa pytania

1. Najemca zajmuje lokal mieszkalny w budynku gdzie lokatorzy chcą wykupić za przysłowiową złotówkę mieszkania.
Ten najemca zna zadłużenie i nie wykupi lokalu, obecnie przebywa w szpitalu psychiatrycznym na leczeniu. Czy można wystąpić o zmianę lokalu o gorszym standardzie? jeśli nie wyrazi zgody na inny lokal czy trzeba wystąpić o eksmisje jakie przepisy o tym mówią.

2. W lokalu mieszkalnym-socjalnym mieszka najemca któremu skończyła sie umowa, nie wystąpił o nową, właściciel chce lokal odzyskać na cele własne, równocześnie zabezpiecza lokal socjalny w innym budynku.
Jak postąpić, jakie przepisy o tym mówią?
Jeśli dobrowolnie się nie przeprowadzi, czy trzeba wystąpić o eksmisję do sądu?

Proszę o odpowiedź.