System opodatkowania marży zysku u pośrednika

Jyske Finans wykonuje działalność gospodarczą leasingu pojazdów mechanicznych. W ramach swojej działalności nabywa pojazdy nowe bądź używane. W przypadku tych ostatnich nabycie nie daje prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w cenie, ponieważ sprzedawcy nie mogą zgodnie z przepisami krajowymi zadeklarować podatku VAT od ceny pojazdu. Zaszła więc wątpliwość co do zgodności tych przepisów ze wspólnotową VI Dyrektywą VAT.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 VI Dyrektywy opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają dostawy towarów lub świadczenie usług dokonywane odpłatnie przez podatnika działającego w tym charakterze. Artykuł 11 część A ust. 1 lit. a) określa podstawę opodatkowania dla tych dostaw towarów, jako wszystko co stanowi wartość wzajemnego świadczenia, które dostawca otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego, klienta lub osoby trzeciej. Artykuł 13 część B tej Dyrektywy stanowi: „Nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, Państwa Członkowskie zwalniają, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom" m.in. dostawy towarów, przy których nabyciu lub produkcji nie przysługiwało na podstawie art. 17 ust. 6 prawo do odliczenia podatku od wartości dodanej. 

Porady prawne

Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 6 VI Dyrektywy, „Przed upływem najwyżej czterech lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy Rada, stanowiąc jednogłośnie na wniosek Komisji, podejmie decyzję, które wydatki nie będą się kwalifikowały do odliczenia podatku od wartości dodanej. Do czasu wejścia w życie powyższych przepisów Państwa Członkowskie mogą zachować wyłączenia przewidziane w ich prawie krajowym w momencie wejścia w życie niniejszej dyrektywy”.

Artykuł 26a VI Dyrektywy ustanawia przy tym szczególne przepisy dotyczące towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Dostawy takich towarów dokonane przez podlegającego opodatkowaniu pośrednika są opodatkowane wyłącznie na podstawie marży zysku, która jest równa różnicy między ceną sprzedaży uzyskaną przez podlegającego opodatkowaniu pośrednika a ceną ich kupna. Te uregulowania mają na celu unikanie podwójnego opodatkowania i zakłóceń konkurencji między podatnikami.

Podlegający opodatkowaniu pośrednik jest zdefiniowany w art. 26 a część A lit. e) jako każdy podatnik, który w ramach swojej działalności gospodarczej kupuje lub używa w celu pokrycia potrzeb [przeznacza na cele działalności] swojego przedsiębiorstwa bądź też przywozi w celu odsprzedaży towary używane.

Na tle tych przepisów Trybunał orzekł w trybie prejudycjalnym, co następuje:

1) Artykuł 13 część B lit. c) VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, zmienionej dyrektywą Rady 94/5/WE z dnia 14 lutego 1994 r., powinien być interpretowany w ten sposób, że nie sprzeciwia się on ustawodawstwu krajowemu, które poddaje opodatkowaniu podatkiem VAT transakcje, w ramach których podatnik odsprzedaje, po przeznaczeniu na cele swojego przedsiębiorstwa, towary, przy których nabyciu nie miało zastosowania wyłączenie prawa do odliczenia zgodnie z art. 17 ust. 6 zmienionej dyrektywy 77/388, i to mimo tego, że przy owym nabyciu od podatnika, który nie mógł zadeklarować podatku VAT, nie przysługiwało z tego względu prawo do odliczenia.

2) Artykuł 26 a część A lit. e) VI Dyrektywy 77/388, zmienionej dyrektywą 94/5, powinien być interpretowany w ten sposób, że przedsiębiorstwo, które w ramach normalnego wykonywania działalności gospodarczej odsprzedaje pojazdy, które nabyło jako używane celem przeznaczenia ich na cele swojej działalności leasingowej, i dla którego odsprzedaż nie jest w chwili nabycia głównym celem, a jedynie celem drugorzędnym, pochodnym w stosunku do celu wynajmu, może zostać uznane za „podlegającego opodatkowaniu pośrednika” w rozumieniu tego przepisu.

ETS dokonał tym samym wykładni wskazanych przepisów VI Dyrektywy VAT.

System opodatkowania marży zysku uzyskanej przez podlegającego opodatkowaniu pośrednika przy dostawie towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków stanowi szczególny system opodatkowania podatkiem VAT stanowiący odstępstwo od systemu ogólnego wynikającego z VI Dyrektywy, który - podobnie jak inne systemy szczególne przewidziane w art. 24, 25 i 26 tej Dyrektywy - powinien być stosowany wyłącznie w zakresie niezbędnym dla realizacji jego celu. Jednak nadal wykładnia terminów, którymi posługuje się art. 26a VI Dyrektywy powinna być zgodna z celami, którym służy szczególny system ustanowiony przez ten artykuł, oraz powinna przestrzegać wymogów zasady neutralności podatkowej właściwej wspólnemu systemowi podatku VAT.

Opodatkowanie, na podstawie całej ceny sprzedaży, dokonywanej przez przedsiębiorstwo leasingowe dostawy pojazdu, który nabyło ono jako używany, mimo że w chwili tego nabycia nie mogło odliczyć podatku VAT, który jest zawarty w cenie nabycia, powoduje ryzyko podwójnego opodatkowania. Ponadto zasada neutralności podatkowej, na której zwłaszcza opiera się wspólny system podatku VAT ustanowiony przez VI Dyrektywę, sprzeciwia się temu, by podmioty gospodarcze, które dokonują takich samych transakcji, były traktowane odmiennie w zakresie poboru podatku VAT.

Na rynku sprzedaży pojazdów używanych opodatkowanie całej ceny sprzedaży w ramach dostawy dokonanej przez przedsiębiorstwa leasingowe spowodowałoby zakłócenia konkurencji ze szkodą dla tych ostatnich i na korzyść, w szczególności, przedsiębiorstw trudniących się handlem pojazdami używanymi, które korzystają z systemu opodatkowania marży zysku. Aby bowiem uczynić zadość uzasadnionemu oczekiwaniu nabywców, że będą płacić tę samą cenę za pojazdy tej samej jakości, niezależnie od tego czy są one sprzedawane przez przedsiębiorstwo trudniące się handlem pojazdami używanymi, czy też przez przedsiębiorstwo leasingowe, to ostatnie przedsiębiorstwo nie może w sposób uzasadniony przenosić na tę cenę kwoty podatku VAT należnego od niego. Skutkuje to tym, iż o tyle zostaje zmniejszona jego marża.

Stosowanie zatem systemu przewidzianego w art. 26a VI Dyrektywy do przedsiębiorstw leasingowych działających w tych warunkach umożliwia właśnie osiągnięcie celu, który wyznaczył sobie ustawodawca wspólnotowy, przyjmując ten system, to znaczy umożliwia uniknięcie podwójnego opodatkowania i zakłóceń konkurencji w dziedzinie towarów używanych.

Orzeczenie (trzecia izba) z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 - Jyske Finans A/S przeciwko Skatteministeriet (Dania) - źródło: http://curia.eu.int


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika