System prawa powinien być spójny
Policjantka została zwolniona ze służby ze względu na popełnienie przestępstwa, za które została prawomocnie skazana. Na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji zwalnia się policjanta ze służby w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego. W niniejszej sprawie chodziło co prawda o występek ścigany z oskarżenia publicznego, ale postępowanie karne toczyło się na skutek subsydiarnego aktu oskarżenia (wniesionego przez pokrzywdzonego, a nie przez prokuratora). Dlatego policjantka zaskarżyła decyzję o jej zwolnieniu. Sprawa ostatecznie trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który orzekł, iż
przeprowadzona na gruncie art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji - ocena, czy w danym przypadku mamy do czynienia z popełnieniem przez policjanta przestępstwem ściganym z oskarżenia publicznego, winna być dokonywana zgodnie z podziałem przestępstw na ścigane z oskarżenia publicznego i ścigane z oskarżenia prywatnego, który wynika z części szczególnej ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks Karny. To prawo karne materialne przesądza bowiem o ciężarze gatunkowym popełnionego przez policjanta przestępstwa (...) a nie sposób wszczęcia procesu karnego w sprawach ściganych z urzędu.
NSA uznał, że powyższy podział jest czytelny i jednoznaczny i nie można go zmieniać w zależności od sposobu wszczęcia procesu karnego. Po wniesieniu subsydiarnego aktu oskarżenia przez pokrzywdzonego, który w myśl art. 55 § 1 k.p.k., w razie powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia lub umorzeniu postępowania może w terminie miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o postanowieniu wnieść akt oskarżenia do sądu, dalszy tok postępowania, prowadzony z udziałem oskarżyciela posiłkowego, toczy się tak, jak w przypadku wniesienia aktu oskarżenia przez prokuratora.
NSA nie zgodził się ze stanowiskiem, że przepisy ustawy o Policji nie mają tej samej funkcji, co przepisy prawa karnego i postępowania karnego, a zatem powinny być interpretowane w oderwaniu od pojęć używanych w postępowaniu karnym. Przepisy ustawy o Policji znajdują zastosowanie następczo, tj. po stwierdzeniu przy zastosowaniu ustawy karnej faktu popełnienia przestępstwa i określeniu jego rodzaju, co znajduje odzwierciedlenie w treści wydanego przez sąd prawomocnego, skazującego wyroku karnego. Choć w dużej mierze ustawodawstwo karne i wspomniana ustawa odnoszą się one do różnych zagadnień, wchodzą jednak w skład jednego systemu prawnego, obowiązującego w państwie, który – w samym założeniu - winien, dla swej skuteczności, być spójny i jednolity.
NSA wskazał też, że obligatoryjne zwolnienie funkcjonariusza Policji ustawodawca przewidział na wypadek pełnienia przez funkcjonariuszy przestępstw o znacznym nasileniu niebezpieczeństwa, którego stopień musi być określany w sposób: precyzyjny, jednakowy dla wszystkich i jasny. Nie ma zatem uzasadnionej podstawy, aby dokonywać różnicowania pojęć prawa karnego dla regulacji zawartej w ustawie o Policji, która to regulacja opiera się na właśnie na konieczności określenia charakteru przestępstwa popełnionego przez policjanta.
Wyrok NSA z dnia 28 maja 2010 roku, sygn. akt I OSK 1601/09
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?