Uczestnicy postępowania wieczystoksięgowego mogą dochodzić swoich praw przed sądem
Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Spółdzielni Pracy "SKALA" w Warszawie dotyczącą ograniczenia kręgu uczestników postępowania wieczystoksięgowego. Trybunał orzekał w sprawie zgodności art. 6261 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji. Zaskarżony przepis ogranicza krąg uczestników postępowania w postępowaniu wieczystoksięgowym i pozbawia w nim uczestnictwa nie wymienione podmioty prawne mające interes prawny w rozumieniu art. 510 kpc.
Spółdzielnia Pracy "SKALA" jest od 1952 r. zarządcą nieruchomości położonej w Warszawie. na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu Drobnego i Rzemiosła. Od 1963 r. przysługuje spółdzielni roszczenie o ustanowienie prawa wieczystego użytkowania gruntu. Spółdzielnia w przewidywanym przepisami terminie złożyła wniosek o ustanowienie wieczystego użytkowania, ale nie został on rozpatrzony do chwili obecnej. Natomiast Gmina Warszawa Centrum ustanowiła wieczyste użytkowanie na rzecz następców prawnych właściciela przedekretowego (dekret z 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy). Spółdzielnia, gdy dowiedziała się o zawartej umowie i wniosku złożonym do sądu o wpis prawa wieczystego użytkowania gruntu, złożyła swój wniosek o udział w sprawie o wpis. Sąd Rejonowy nakazał wpis następców prawnych jako użytkowników gruntu. Apelacja spółdzielni do Sądu Okręgowego została oddalona, bo spółdzielnia nie była podmiotem wymienionym w kwestionowanym przepisie. Zażalenie złożone do Sądu Najwyższego oddalono z tego samego powodu. Zdaniem spółdzielni zaskarżony przepis zamyka drogę sądową do kwestionowania treści wpisu w księdze wieczystej podmiotom w tym przepisie niewymienionym. Fakt, że mogą one wystąpić z powództwem w odrębnej sprawie nie zmienia w sposób zasadniczy ich sytuacji. Nie uczestniczenie w postępowaniu wieczystoksięgowym może spowodować w praktyce sytuację nieodwracalną będącą następstwem zbycia nieruchomości przez podmiot wpisany do księgi wieczystej.
Po przeprowadzeniu rozprawy Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 6261 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego jest zgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Ograniczenie kręgu uczestników postępowania wieczystoksięgowego nie oznacza zatem, że podmioty nie będące jego uczestnikami nie mogą na drodze sądowej dochodzić swych praw - orzekł Trybunał Konstytucyjny.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wyłączenie skarżącej Spółdzielni Pracy "SKALA" z grona uczestników postępowania wieczystoksięgowego nie zamknęło jej drogi sądowej. Skarżąca spółdzielnia mogła dochodzić swych praw w procesie sądowym, gwarantującym jej szersze uprawnienia niż postępowanie wieczystoksięgowe. Zaskarżony przepis nie narusza więc konstytucji. Zdaniem Trybunału ograniczenie prawa do sądu wynikające z kwestionowanego przepisu jest konieczne ze względu na ochronę praw innych osób oraz zachowanie szeroko pojętego porządku publicznego. Tylko sprawnie prowadzone rejestry stanu prawnego nieruchomości mogą spełniać przypisane im funkcje. Ograniczenie kręgu uczestników postępowania wieczystoksięgowego zostało ustanowione w ustawie i nie narusza istoty prawa do sądu. Ograniczenie to nie oznacza bowiem, że podmioty nie będące jego uczestnikami nie mogą na drodze sądowej dochodzić swych praw.
Wyrok jest ostateczny.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2007 r.; sygn. akt SK 29/05
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?