Udaremnianie egzekucji podatków to też przestępstwo
Prokurator umorzył śledztwo o czyn z art. 300 § 2 k.k., polegający na udaremnieniu wykonania orzeczeń – tytułów wykonawczych wystawianych przez organy podatkowe i inne organy państwa. Prokurator uznał bowiem, że ww. przepis dotyczy jedynie wierzytelności gospodarczych. Sąd Rejonowy, który rozpatrywał zażalenie na postanowienie prokuratora, przedstawił Sądowi Najwyższemu pytanie prawne: "Czy przepis art. 300 § 2 k.k. obejmuje swoją ochroną wyłącznie wierzytelności wynikające z obrotu gospodarczego, czy też udziela ochrony również wierzytelnościom powstałym w obrocie pozagospodarczym, zabezpieczającym interes fiskalny Państwa, w szczególności daninom publicznym i podatkom?" Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały, ale wskazał, że
Przepis art. 300 § 2 k.k. udziela ochrony również wierzytelnościom nie związanym z obrotem gospodarczym, w tym wynikającym z zobowiązań podatkowych.
W uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał m.in., że użyte w art. 300 § 2 k.k. słowo "wierzyciel" oznacza osobę, która ma otrzymać od dłużnika świadczenie (której samej lub jej spraw ma dotyczyć nakazane dłużnikowi zachowanie). Wierzycielem można być nie tylko na podstawie stosunku cywilnoprawnego, ale również z powodu innych zdarzeń (np. z czynów niedozwolonych). Również pojęcie "wierzytelności" nie jest ograniczone do zobowiązań dochodzonych w postępowaniu cywilnym. Posługuje się nim ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1015 ze zm.). Sam przepis art. 300 § 2 k.k. nie wyróżnia żadnej kategorii wierzycieli.
Co prawda art. 300 § 2 k.k. znajduje się w rozdziale zatytułowanym "Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu", ale Sąd Najwyższy zauważył, że nierzadkie są wszakże przypadki, gdy przepis określający przestępstwo znajduje się w rozdziale, którego tytuł nie odpowiada dobru prawnemu, będącemu przedmiotem ochrony tego przepisu.
Sąd Najwyższy odwołał się również do argumentu celowościowego. Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na kolejność zaspokajania wierzycieli, określoną w art. 1025 k.p.c., która pierwszeństwo przyznaje właśnie należnościom podatkowym. Ograniczenie zakresu art. 300 § 2 k.k. tylko do wierzytelności gospodarczych stanowiłoby zatem ich niczym nieuzasadnione uprzywilejowanie.
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 roku, sygn. akt I KZP 22/12, www.sn.pl
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?