Uznanie ojcostwa to akt wiedzy

Powód uznał ojcostwo dziecka, choć w chwili uznawania nie miał wątpliwości, iż nie jest biologicznym ojcem dziecka. Po pewnym czasie wytoczył powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa. Sądy pierwszej i drugiej instancji oddaliły powództwo, sprawa zaś na skutek skargi kasacyjnej trafiła do Sądu Najwyższego, który stwierdził, że

Legitymacja do wytoczenia powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa (art. 78 § 1 k.r.o.) przysługuje także mężczyźnie, który uznał ojcostwo, wiedząc, że nie jest biologicznym ojcem dziecka.

W uzasadnieniu Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, iż po nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonanej ustawą z dnia 9 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 220, poz. 1431) uznanie ojcostwa należy traktować jako akt wiedzy o pochodzeniu dziecka od określonych osób, a nie oświadczenie woli. Przed zmianą kodeksu w ramach powództwa o unieważnienie oświadczenia o uznaniu dziecka (art. 80 § 1 k.r.o.) dopuszczalne było m.in. powoływanie się przez mężczyznę na wady oświadczenia woli przy składaniu oświadczenia w przedmiocie uznania dziecka, ale przyjmowano, że mężczyzna nie może żądać unieważnienia uznania dziecka tylko z tej przyczyny, iż nie jest on ojcem dziecka.

Porady prawne

Artykuł 78 § 1 k.r.o. w obecnym brzmieniu przewiduje, że mężczyzna, który uznał dziecko może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, iż dziecko od niego nie pochodzi. Sąd Najwyższy stwierdził, że legitymacja do wytoczenia powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa przysługuje mężczyźnie niebędącemu ojcem biologicznym dziecka, który uznał ojcostwo bez względu na to, czy w chwili składania stosownego oświadczenia wiedział o braku istnienia więzi biologicznej pomiędzy nim a dzieckiem, którego ojcostwo uznał. Takie rozumienie ww. przepisu uwzględnia również okoliczność, iż stosunki prawnorodzinne pomiędzy rodzicami a dzieckiem powinny być oparte na rzeczywistej, tj. zgodnej z prawdą genetyczną więzi z dzieckiem. Ochronę interesu dziecka stanowi zaś czasowe ograniczenia możliwości wystąpienia z powództwem o ustalenie bezskuteczności uznania przez wprowadzenie stosunkowo krótkiego, sześciomiesięcznego terminu do jego wytoczenia, którego bieg rozpoczyna się w dniu, w którym mężczyzna dowiedział się, że nie jest ojcem dziecka. Sąd Najwyższy zaznaczył przy tym, iż przepis art. 78 § 1 k.r.o. co prawda wskazuje, że bieg terminu do wytoczenia powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa rozpoczyna się z dniem, w którym dowiedział się, iż nie jest ojcem uznanego dziecka, to jednak założenie racjonalności ustawodawcy wymaga przyjęcia, że nie może on rozpocząć się wcześniej niż w dniu złożenia oświadczenia w tym przedmiocie.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2012 roku, sygn. akt IV CSK 459/11, OSNC 2012/10, poz. 122 


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika