Zasiłek dla bezrobotnych z innego kraju Unii

G. De Cuyper, obywatel belgijski, był w Belgii pracownikiem najemnym, któremu w 1997 r. przyznano prawo do zasiłku dla bezrobotnych. W 1998 r. uzyskał zwolnienie z obowiązku poddawania się kontroli obejmującego bezrobotnych. W 1999 r. złożył oświadczenie, że rzeczywiste miejsce zamieszkania ma w Belgii. W 2000 r. w trakcie kontroli odpowiednich służb państwowych (ONEM) G. De Cuyper przyznał, że od 1999 r. nie mieszka w Belgii, ale we Francji. W związku z tym pozbawiono go zasiłku dla bezrobotnych, gdyż nie spełniał już warunku posiadania rzeczywistego miejsca zamieszkania w Belgii, przewidzianego przez prawo belgijskie. ONEM zażądał także zwrotu zasiłków wypłaconych od czasu zmiany miejsca zamieszkania. G. De Cuyper zaskarżył tę decyzję do sądu pracy, który zwrócił się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem wstępnym.

Porady prawne

Sentencja orzeczenia ETS w tej sprawie brzmi następująco:

Swoboda przemieszczania się i pobytu gwarantowana każdemu obywatelowi Unii Europejskiej przez art. 18 WE nie stanowi przeszkody w narzuceniu bezrobotnemu, który ukończył 50 lat i jest zwolniony z obowiązku wykazania gotowości do podjęcia pracy, wymogu posiadania miejsca zamieszkania, takiego jak ten zastosowany w sprawie w postępowaniu przed sądem krajowym, jako przesłanki zachowania jego uprawnienia do zasiłku dla bezrobotnych.

W odniesieniu do charakteru zasiłku dla bezrobotnych Trybunał stwierdził, że stanowi ono świadczenie zabezpieczenia społecznego, do którego stosuje się Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie - nawet jeśli według przepisów krajowych uprawniony jest zwolniony z obowiązku zarejestrowania się jako poszukujący pracy i tym samym z pozostawania w gotowości do podjęcia pracy. Trybunał wskazał, że uzyskanie takiego zwolnienia nie oznacza, że bezrobotny zwolniony jest z obowiązku pozostawania do dyspozycji biura zatrudnienia, gdyż nawet jeżeli jest zwolniony z obowiązku zarejestrowania się i z obowiązku przyjęcia odpowiedniej pracy, musi on pozostawać do dyspozycji tego biura dla celów kontroli swej sytuacji zawodowej i rodzinnej.

Chociaż Taktat WE stanowi, że każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, to jednak - zdaniem ETS - to prawo pobytu nie jest bezwarunkowe. Gwarantowane jest ono tylko z zastrzeżeniami i pod warunkami, o których stanowi Traktat i przepisy wydane w celu jego wykonania. Rozporządzenie 1408/71 przewiduje tylko dwie sytuacje, w których właściwe państwo członkowskie ma obowiązek zezwolić uprawnionym do zasiłku dla bezrobotnych na zamieszkiwanie w innym państwie członkowskim przy zachowaniu uprawnień do tego zasiłku: 

  • gdy bezrobotny udaje się do innego państwa członkowskiego „w celu poszukiwania zatrudnienia”,
  • bądź gdy bezrobotny w okresie swojego ostatniego zatrudnienia zamieszkiwał na terytorium innego państwa członkowskiego.

Trybunał przyznał, że uregulowanie krajowe, które stawia w mniej korzystnej sytuacji obywateli danego kraju z tego tylko powodu, że korzystają oni ze swobody przemieszczania się i pobytu w innym państwie członkowskim, stanowi ograniczenie swobód gwarantowanych każdemu obywatelowi Unii. Jednak w tym konkretnym przypadku nałożenie wymogu posiadania miejsca zamieszkania wynika z potrzeby kontroli sytuacji zawodowej i rodzinnej bezrobotnych. Wymóg taki pozwala służbom kontrolnym biura zatrudnienia sprawdzić, czy sytuacja uprawnionego do zasiłku dla bezrobotnych nie uległa zmianom wpływającym na przyznane świadczenie. Sytuacja taka jest zatem uzasadniona obiektywnymi przesłankami interesu ogólnego niezwiązanymi z obywatelstwem osób, których dotyczą. Kontrola dotycząca zasiłków dla bezrobotnych ma także wyjątkowy charakter, uzasadniający wprowadzenie bardziej restrykcyjnych mechanizmów niż wprowadzane przy kontroli innych świadczeń.

Oznacza to, iż swoboda przemieszczania się i pobytu nie stanowi przeszkody dla wymogu posiadania miejsca zamieszkania jako przesłanki zachowania prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Państwo członkowskie może zatem w zgodzie z prawem wspólnotowym uzależnić przyznanie takiego zasiłku od spełnienia wymogu posiadania miejsca zamieszkania na swoim terytorium.

Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie C-406/04 Gérald De Cuyper przeciwko Office national de l’emploi; http://curia.eu.int


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika