Zatarcie skazania to nie anulowanie wyroku

Oskarżony miał wcześniej orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Zakaz ten złamał i został oskarżony o przestępstwo z art. 244 k.k. Zanim jednak sąd karny zdołał go za ten czyn skazać, doszło do zatarcia owego poprzedniego skazania (był to wyrok w zawieszeniu). Sąd w tej sytuacji postępowanie umorzył - bo doszedł do wniosku, że w chwili orzekania musi wciąż istnieć wyrok, którym zakaz orzeczono. Prokurator z takim rozwiązaniem się nie zgodził i wniósł zażalenie do sądu odwoławczego, który z kolei przedstawił Sądowi Najwyższemu pytanie: Czy zatarcie skazania, które zawierało orzeczenie o jednym z zakazów wymienionych w art. 244 k.k., powoduje brak środka dowodowego w postaci prawomocnego orzeczenia sądu oraz czy zapis w art. 106 k.k., że skazanie uważa się za niebyłe, ma wpływ na niemożność przyjęcia odpowiedzialności za czyn z art. 244 k.k.? Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w sprawie (zaznaczając m.in., że SN nie udziela "porad prawnych" w sprawie, gdy sąd odwoławczy nie ma wątpliwości co do danej kwestii, a jedynie szuka potwierdzenia swego stanowiska), ale wskazał, że

Porady prawne

W sytuacji gdy prawomocnym wyrokiem orzeczono wobec sprawcy przestępstwa jeden ze środków karnych wymienionych w treści art. 244 k.k., i w czasie stosowania tego środka sprawca ten do niego się nie stosuje, fakt, że w dacie orzekania za przestępstwo z art. 244 k.k. nastąpiło zatarcie skazania, którym środek karny nałożono, nie oznacza iż zespół znamion przestępstwa z art. 244 k.k. został zdekompletowany.

SN przypomniał, że to względy humanitarne nakazują, by nie wypominać skazanemu w nieskończoność popełnienia przestępstwa. Dlatego w ustawie karnej przewidziano instytucję zatarcia skazania. Chodzi o to, by osoba skazana mogła po pewnym czasie powrócić do normalnego życia w społeczeństwie.

z chwilą zatarcia skazania przyjmuje się fikcję, że skazanie - rozumiane jako zdarzenie - nie miało w ogóle miejsca. Nie oznacza to jednak, że skazanie to nie wywołało żadnych skutków prawnych.

Zatarcia skazania działa na przyszłość, a nie wstecz. Wcześniej (tj. przed zatarciem) skazanie to istniało i wywoływało wobec skazanego określone, wynikające z treści wyroku, skutki prawne, takie jak konieczność odbycia kary pozbawienia wolności, uiszczenie grzywny, czy właśnie poddanie się rygorom środków karnych, w tym zakazowi prowadzenia pojazdów. Nie ma w przepisach podstaw do tego, by sprawcę przestępstwa z art. 244 k.k. dodatkowo premiować darowaniem mu złamania tego zakazu w okresie jego obowiązywania. Zatarcie skazania oznaczać będzie tylko tyle, że sprawca przestępstwa z art. 244 k.k. będzie miał w chwili orzekania za to przestępstwo status osoby niekaranej - a nie, że skazanie anulowano z mocą wsteczną.

Warto też zwrócić uwagę, iż skutki skazania, pomimo zatarcia, istnieją nadal w sferze stosunków społecznych, co dotyczy szczególnie dokonywania ocen etyczno-moralnych i dotychczasowego postępowania danej osoby. Tu na zatarcie skazania nie można się powoływać.

Postanowienie z dnia 28 października 2009 roku, sygn. akt I KZP 24/09


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • mmmm 2012-02-20 19:40:11

    bla bla bla, w biznesie nie ma to żadnego znaczenia i tak wszystko ogarnia papuga.

  • Niekarana 2011-11-11 20:59:05

    SN też ma prawo do popełnienia błędu. Udzielona Sądowi Okręgowemu "porada prawna" jest sprzeczna z logiką. Cytaty:" Doszło do zatarcia poprzedniego skazania.(...) Chodzi o to , by osoba skazana mogła po pewnym czasie powrócić do normalnego życia w społeczeństwie. Z chwilą zatarcia skazania przyjmuje się fikcję, że skazanie-rozumiane jako zdarzenie -nie miało miejsca.(...) Zatarcie skazania oznaczać będzie tylko tyle, że sprawca przestępstwa z art. 244 k.k. będzie miał w chwili orzekania status osoby niekaranej-a nie, że skazanie anulowano z mocą wsteczną." Błędy: 1. W momencie orzekania skazanie z art. 244 k.k. było zatarte, czyli zgodnie z przyjętą fikcją prawną nie miało miejsca-przede wszystkim dla policji, prokuratury i sądu. Chyba taki jest prawny sens fikcji zatarcia skazania. 2. Zdaniem SN w/w sprawca ma do końca życia status osoby niekaranej-skazanej z art. 244 k.k. Zatarcia skazania nie uznaje i wchodzi w rolę ustawodawcy. 3. Sprawca tego zatartego skazania może otrzymać z Krajowego Rejestru Karnego bezwartościową informację za 50 zł - NIE FIGURUJE. W jakim celu? Sąd, prokuratura i policja zatarcia nie uznają a skazany nadal FIGURUJE. 4. Wyobraźmy sobie status sprawcy kilku zatartych skazań, np. niekarany - skazany z art. x, y, z,... Niekaralność w rozumieniu tego postanowienia nie ma żadnego znaczenia dla skazanego. Nie ma on szans na powrót do normalnego życia w społeczeństwie.


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika