Zasiedzenie służebności drogi koniecznej

Pytanie:

"W roku 1960 dużą działkę podzielono na mniejsze, wytyczono drogę dojazdową do tych działek. Właściciele, teraz także ich dzieci korzystali z tej drogi do tego roku. W tym roku okazało się, że żaden z właścicieli nie ma wpisanej służebności dojazdu w księdze wieczystej swojej działki ani drogi która ma księgę wieczystą wspólną z jedną z działek. Nowy właściciel który kupił działkę, a która ma wspólną księgę z drogą zamknął ją. Nie chce się zgodzić na służebność dojazdu za wynagrodzeniem, tylko chce ją sprzedać pozostałym właścicielą działek. Chcemy wystąpić do Sądu o ustanowienie drogi koniecznej ale mamy obawy że koszty sądowe (opłaty, rzeczoznawca majątkowy, wyceny itp.) okażą się większe niż wartość rynkowa tej drogi. Czy nasze obawy są uzasadnione i czy moża nabyć służebność nie płacąc przez zasiedzenie?"

Odpowiedź prawnika: Zasiedzenie służebności drogi koniecznej

Zgodnie z art. 292 kodeksu cywilnego, służebność gruntowa, jaką jest służebność drogi, można nabyć przez zasiedzenie tylko wówczas, gdy służebnośc ta korzysta z trwałego i widocznego urządzenia. Oznacza to, że mozliwość zasiedzenia służebności uzależniona jest od dokonania - przez osoby korzystające ze służebności a nie przez właściciela - pewnych zmian w rzeczy, które wskazują na korzystanie z tej rzeczy nie przez właściciela. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwaliła się linia orzecznictwa określająca wymogi, jakie musi spełniać owe "trwałe i widoczne urzadzenia" aby możliwe było zasiedzenie służebności gruntowej ze szczególnym uwzględnieniem służebności drogi koniecznej. Pojęcie „urządzenia” oznacza „wynik celowego działania ludzkiego, uzewnętrzniony w trwałej postaci widocznych przedmiotów czy urządzeń wymagających do swego powstania pracy ludzkiej. Dlatego urządzeniem takim nie jest np. zwykła polna droga, powstała na skutek stałego przejeżdżania pewnym szlakiem i zaznaczona na gruncie jedynie koleinami oraz śladami przepędzania bydła” (orzeczenie SN z 26 listopada 1959 r., 1 CR 516/59, OSN 1/62, poz. 8). W innym orzcezeniu SN uznał, że utwardzone żwirem koleiny drogi stanowią trwałe i widoczne urządzenie gruntowe, ponieważ są one niewątpliwie efektem świadomego i pozytywnego działania ludzkiego, mającego na celu przystosowanie do korzystania gruntu służebnego, jako konkretnego szlaku drożnego o jednoznacznie wskazanej trasie jego przebiegu (wyrok z 11 maja 2000 r., I CKN 273/00). Termin zasiedzenia w analizowanej sytuacji wynosiłby lat 30. Jeżeli nie ma warunków dla stwierdzenia zasiedzenia służebności, zgodnie z art. 145, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).


Michał Włodarczyk

Radca prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • grazyna 2012-01-30 22:09:00

    przegralam sprawe w sadzie o zasiedzenie drogi koniecznej pomimo ze czytajac wypowiedzi wszystkie warunki spelnialam droga utwardzona nie ma teraz wogole dojazdu do posesji z ktorej kozystalam przes 30 lat

  • Elżbieta 2011-09-12 16:19:26

    Ale czy nowy właścieciel posidający wpis w akcie może w świetle prawa zagrodzić reszcie dojazd do do posesji? Jestem w podobnej sytuacji, więc żywo interesuje mnie to zagadnienie.


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika