Skarga na czynności komornika

26.3.2015

Na czynności komornika przysługuje bez względu na rodzaj czynności skarga do sądu rejonowego. Skarga ta przysługuje we wszystkich wypadkach naruszenia przepisów kodeksu postępowania cywilnego w jego części dotyczącej oczywiście postępowania egzekucyjnego. Jest to więc środek zaskarżenia wszystkich czynności komornika, zarówno dokonanych, jak i nie dokonanych.

Skarga ta nie przysługuje w takich wypadkach, gdy ustawodawca przewidział inny środek zaskarżenia, np. zarzuty.

Czy skarga na czynności komornika przysługuje na każdą ich postać?

To pod jaką postacią została dokonana przez komornika dana czynność nie ma znaczenia, czynnością podlegającą zaskarżeniu może być:

postanowienie,
zarządzenie,
faktyczne wykonanie czynności,
zaniechanie wykonania danej czynności

Nie ma także znaczenia jakie przepisy proceduralne zostały naruszone przez komornika, gdyż należy pamiętać, iż skarga na czynności komornika stanowi środek zaskarżenia w razie naruszenia przez komornika przepisów procesowych.

Od skargi na czynność lub zaniechanie komornika należy odróżnić skargę na przewlekłość postępowania. Skarga ta przysługuje w przypadkach kwalifikowanej bezczynności, jeżeli bezczynność komornika powoduje przewlekłość postępowania. Tego rodzaju skarga nie jest regulowana przepisami kodeksu postępowania cywilnego, ale odrębnej ustawy.

Więcej na temat skargi na przewlekłość postępowania egzekucyjnego przeczytasz w artykule: Co zrobić, gdy postępowanie sądowe się wlecze – skarga na bezczynność sądu

Kto może wnieść skargę na czynności komornika?

Z tego środka zaskarżenia może skorzystać każdy, kto został dotknięty czynnościami lub zaniechaniem komornika, lub którego prawa zostały zagrożone. Wśród uprawnionych jest także osoba trzecia, pod warunkiem, że wykaże interes prawny. Nic nie stoi na przeszkodzie, by skargę na czynności komornika wniósł organ uprawniony, który żądał wszczęcia egzekucji, a także prokurator i organizacja społeczna.

Jaka powinna być forma skargi na czynności komornika?

Skarga ta powinna być wniesiona do sądu na piśmie.

Pismo strony powinno odpowiadać wymaganiom stawianym dla pism procesowych, a nadto powinno określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem. Jeżeli skargę na czynności komornika chcemy złożyć w toku licytacji, to powinniśmy ją zgłosić ustnie sędziemu nadzorującemu jej przebieg.

Jaki jest termin wniesienia skargi?

Termin do wniesienia skargi na czynności komornika to tydzień. Okres ten liczony jest od daty czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona. W innych wypadkach termin zaczyna biec od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności strony lub osoby, której prawo zostało przez czynności komornika naruszone bądź zagrożone, a w braku zawiadomienia - od dnia dowiedzenia się przez skarżącego o dokonanej czynności. Skargę na zaniechanie przez komornika czynności wnosi się w terminie tygodniowym od dnia, w którym czynność powinna być dokonana.

Dla osób trzecich z racji tego, iż one nie są zawiadamiane o czynnościach komornika, bieg terminu do wniesienia skargi na czynności komornika rozpoczyna się od daty dowiedzenia się o danej czynności lub o zaniechaniu jej dokonania.

Jaki sąd jest właściwy do rozpoznania skargi?

Skargę tą należy wnieść wprost do sądu, przy którym działa komornik dokonujący czynności. Jeżeli do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną, skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według ogólnych zasad.

Sąd rozpoznaje Skargę w terminie 7 dni od dnia jej wniesienia. Jeżeli sąd wzywał do uzupełnienia braków formalnych skargi, termin ten biegnie od dnia uzupełnienia.

Czy pomimo upływu terminu możliwe jest wniesienie skargi na czynności komornika?

Uchybiony termin może zostać przywrócony, można żądać jego przywrócenia. O jego ewentualnym przywróceniu orzeka sąd rejonowy. Samo rozpoznanie skargi może nastąpić na posiedzeniu niejawnym, może też sąd dla jej rozpoznania wyznaczyć rozprawę.

Jeżeli nie ma podstaw do przywrócenia terminu do wniesienia skargi, a skargę wniesiono po terminie lub nie uzupełniono jej braków w terminie sąd skargę odrzuca. Skarga nie wywołuje wówczas żadnych skutków prawnych. Jednakże, pomimo upływu terminu do wniesienia skargi sąd może podjąć określone działania z urzędu. Jeżeli sąd uzna, że zachodzi podstawa do usunięcia spostrzeżonych uchybień, może działając z urzędu wydać komornikowi zarządzenia, zmierzające do należytego wykonania egzekucji.

Jakie rozstrzygnięcie może zostać wydane przez sąd w efekcie rozpatrzenia skargi?

Sąd ma kilka możliwości załatwiając skargę, może:

uchylić czynności komornika i polecić mu dokonanie innych określonych czynności,
uchylić czynności komornika i przeprowadzić prawidłowe czynności
tylko uchylić czynności komornika

Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego postanowienia lub zarządzenia, chyba że sąd - uwzględniając wniosek skarżącego - zawiesi w całości lub części postępowanie egzekucyjne.

Czy ogólne zasady dotyczące skargi na czynności komornika doznają jakiś wyjątków?

W przypadku skargi na czynności komornika, której przedmiotem jest postanowienie komornika o ukaraniu grzywną, rozstrzyga ją sąd po przeprowadzeniu rozprawy. Na rozprawę tę wzywa strony oraz osobę ukaraną a także zawiadamia prokuratora.

Pamiętaj, że:

Skarga na czynności komornika stanowi środek zaskarżenia w razie naruszenia przez komornika przepisów procesowych,
Wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego ani wykonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd zawiesi postępowanie lub wstrzyma dokonanie czynności,
Skarga na czynności komornika nie przysługuje na czynności innych podmiotów, które występują w egzekucji, chodzi tu np. o zarządcę nieruchomości dłużnika zajętej wierzytelności,
Jeżeli skarga na czynności komornika będzie zawierać pewne braki formalne, które nie zostaną usunięte w odpowiednim terminie, skarga taka zostanie odrzucona,
Na postanowienie sądu o odrzuceniu skargi służy zażalenie.
Jeżeli skarga na czynności komornika zostanie postanowieniem sądu rejonowego oddalona, a dotyczyła zajęcia ruchomości, zażalenie na to postanowienie nie przysługuje,
Skarga podlega opłacie w wwysokości 100 zł.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.