Kto usprawiedliwi nieobecność w sądzie czy prokuraturze?

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o lekarzu sądowym jest obecnie rozpatrywany w trybie pilnym przez Sejm. Przewiduje on, że do końca 2008 r. ma obowiązywać przepis dopuszczający uznawanie przez prezesów sądów okręgowych zaświadczenia lekarskiego wydanego np. przez lekarza pierwszego kontaktu.

Kto może usprawiedliwiać nieobecność w sądzie czy prokuraturze obecnie?

Do tej pory zaświadczenie usprawiedliwiające absencję w sądzie lub prokuraturze wydawać miał wyłącznie lekarz sądowy. Ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym, która weszła w życie z dniem 1 lutego 2008 r. (z wyjątkiem niektórych przepisów), nakłada bowiem na prezesów sądów okręgowych konieczność zawierania umów o wykonywanie czynności lekarza sądowego.

Zob.:

W świetle ww. ustawy lekarze sądowi powinni spełniać szereg warunków, o  których mowa m.in. w art. 5 ustawy. Z informacji przekazywanych przez prezesów sądów wynika, że w niektórych okręgach brakuje kandydatów zainteresowanych pracą lekarza sądowego. Wymagania wobec takiej osoby są bardzo wysokie. Musi ona np. wykazać się wysokimi kwalifikacjami zawodowymi, nieposzlakowaną opinią, rekomendacją okręgowej rady lekarskiej, nie może być karana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Procedura wyboru z listy kandydatów przekazanej przez okręgowe rady lekarskie odbywa się według ściśle określonych wymogów formalnych.

Ponadto wykonywanie przez lekarzy sądowych czynności przewidzianych w ustawie obwarowane jest także szeregiem warunków, jak np. zasady wykonywania czynności lekarza sądowego czy prowadzenie rejestrów wystawionych zaświadczeń. Lekarz sądowy ma też wiele obowiązków.

Z tych względów wielu lekarzy nie jest zainteresowanych zawieraniem umów. Na terenie kraju zainteresowanie pracą w charakterze lekarzy sądowych jest niewielkie. Z nadsyłanych przez prezesów sądów informacji wynika, że w okręgach niektórych sądów mogą wystąpić poważne utrudnienia w dostępie do lekarzy sądowych z uwagi na niemożność zawarcia umów.

W jaki sposób nowelizacja ma rozwiązać problem?

W rozwiązaniu problemu ma pomóc uznawanie przez sądy okręgowe dokumentacji wystawionej nie tylko przez lekarza sądowego, ale też przez lekarza pierwszego kontaktu. Uregulowanie powyższej kwestii w możliwie szybkim terminie jest uzasadnione - zdaniem projektodawców - przede wszystkim ważnym interesem państwa. Wprowadzenie przepisu art.  28a umożliwi uczestnikom postępowania uzyskanie stosownej dokumentacji i może zapobiec przewlekłości postępowań. Natomiast brak powyżej wskazanego rozwiązania może narazić Polskę na zarzuty ewentualnego naruszania praw człowieka (np. prawa do rzetelnego procesu) w  sytuacji, gdy strona postępowania nie mogąc otrzymać stosownych dokumentów od lekarza sądowego, byłaby zmuszona stawić się przed sądem.

Przepis ten nie wprowadza na czas określony ograniczenia kompetencji lekarzy sądowych, jak też nie powiela ich kompetencji, natomiast ma jedynie na celu  usprawnienie postępowań w przypadku wystąpienia trudności w dostępie do lekarza sądowego.

Podstawa prawna:

• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o lekarzu sądowym (sejmowy druk nr 222);

• Ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym (Dz. U. 2007 r., Nr 123, poz. 849)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl