Projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne

5 lutego 2004 r. wpłynął do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, której deklarowanym celem jest modyfikacja zawartych w usta­wie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne instytucji prawnych służących uniemożliwieniu osobom dzierżącym władzę państwową wykorzystywanie władzy państwowej dla uzyskania korzyści osobistych lub majątkowych dla siebie lub innych osób.

W związku z powyższym w projekcie ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne:

• Wprowadza się zakaz pełnienia przez osoby pełniące funkcje publiczne, w okresie zajmowania stanowisk, funkcji członka zarządu stowarzyszenia wpisanego do rejestru przedsiębiorców oraz zakaz zatrudnienia lub wykonywania innych zajęć w innych podmiotach, korzystających ze środków publicznych, jeżeli z tytułu zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji uczestniczą w przyznawaniu tym pod­miotom środków publicznych lub rozliczaniu ich wydatkowania.

Istniejący w obecnym stanie prawnym zakaz pełnienia przez osoby zajmujące funkcje publiczne funkcji członków zarządów fundacji prowa­dzących działalność gospodarczą rozciągnięto na stowarzyszenia, przyj­mując, że niebezpieczeństwo wystąpienia zjawisk o charakterze korup­cyjnym w obu przypadkach jest podobne.

• Nakłada się na podmioty wyznaczające do organów spółek handlowych osoby występujące jako ich reprezentanci obowiązek prowadzenia wykazu osób wyznaczonych, które zostały powołane lub wybrane w skład organów tych spółek.

Regulacja ta ma na celu ułatwienie sprawdzenia, który członek rady nadzorczej spółki handlowej jest upo­ważniony do reprezentowania interesów Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

• Wydłuża się okres zakazu zatrudniania u przedsiębiorcy lub wykonywania innych zajęć przez niektóre osoby pełniące funkcje publiczne z 1 roku do lat 2, jeśli brały udział w wydawaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych tego przedsiębiorcy oraz rozciąga ten zakaz na osoby wyznaczone do organów spółek prawa handlowego jako reprezentanci podmiotów, które je wyznaczyły.
  

• Określono zamknięty katalog informacji, które powinno zawierać oświad­czenie o stanie majątkowym oraz rozszerzono zakres tych informacji o dane dotyczące dochodów osiąganych z tytułu posiadanych nieru­chomości, wchodzenia w skład organów spółek handlowych, spółdzielni, fundacji i stowarzyszeń, posiadania akcji lub udziałów w spółkach han­dlowych, prowadzenia działalności gospodarczej, zarządzania taką działalnością, bycia przedstawicielem lub pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności oraz z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, a także różnic w stanie majątkowym od dnia, według stanu którego złożono poprzednie oświadczenie.
• Dodatkowym środkiem kontroli osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe będzie jawność informacji zawartych w składanych przez nich oświadczeniach o stanie majątkowym i udostępnianie ich w Biuletynie Informacji Publicznej.
• Do katalogu podmiotów objętych przepisami ustawy o ograniczeniu pro­wadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje pub­liczne wpisano kierowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdro­wotnej, co pozwoli na stosowanie tych uregulowań do wszystkich kie­rowników ww. jednostek organizacyjnych. W dotychczasowym stanie prawnym obowiązkami wynikającymi z ustawy objęci byli jedynie kierownicy samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których orga­nami założycielskimi były jednostki samorządu terytorialnego.
• Ponadto w katalogu podmiotów objętych przepisami ustawy uwzględniono Prezesa i innych członków Zarządu Narodowego Funduszu Zdrowia, dyrektorów i zastępców dyrektorów oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia, dyrektorów i zastępców dyrektorów departamentu (jednostki równorzędnej) w Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia oraz głównego księgowego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Równocześnie ze zmianą ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne planuje się zmianę ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych przez wprowadzenie obowiązku składania oświadczeń o stanie mająt­kowym przez członków komisji przetargowych powołanych do przygo­towania lub przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, którego wartość przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 60 000 euro.

Przepisy dotyczące składania oświadczeń o stanie majątkowym przez członków komisji przetargowych ukształtowano na wzór tej instytucji prawnej zawartej w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Uregulowanie takie wprowadza dodatkowy mechanizm kontroli osób przygotowujących i przeprowadzających postępowania o zamówienia publiczne, a tym samym kontroli wydatkowania środków publicznych.

Projekt zmienia również ustawy o samorządzie gminnym, o samorządzie po­wiatowym oraz o samorządzie województwa przez ograniczenie za­kazu prowadzenia działalności przez radnych jednostek samorządu tery­torialnego; zakaz ten nie będzie dotyczył działalności gospodarczej prowadzonej przez radnego przed rozpoczęciem wykonywania mandatu oraz działalności gospodarczej z wykorzystaniem prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność gminy, powiatu albo woje­wództwa, w którym radny uzyskał mandat, jeżeli prawo użytkowania wieczystego nabyte zostało przed rozpoczęciem wykonywania mandatu.

Źródło: uzasadnienie rządowego projektu do ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk 2501).