Ważne zmiany w spółkach akcyjnych i instrumentach finansowych

10.11.2008

Przedmiotem projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, jest implementacja do prawa polskiego postanowień dyrektywy 2007/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie wykonywania niektórych praw akcjonariuszy spółek notowanych na rynku regulowanym, dalej określanej jako „dyrektywa". Ze względu na ekonomikę procesu legislacyjnego, przy okazji implementacji dyrektywy, dokonuje się niewielkiej zmiany do Kodeksu spółek handlowych, stanowiącej implementację dyrektywy 2007/63/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r., zmieniającej dyrektywy Rady 78/855/EWG oraz 82/891/EWG w odniesieniu do wymogu sprawozdania niezależnego biegłego w przypadku łączenia spółek akcyjnych lub ich podziału.

Zasada „push towards investors"

Przepisy art. 402¹ - art. 402³stanowią implementację art. 5 dyrektywy.Przepis art. 402¹ § 1 wdraża zasadę „push towards investors" („pchnięcie" informacji do inwestorów), stosownie do której sposób zwołania walnego zgromadzenia powinien zapewniać skuteczne przekazanie informacji do publicznej wiadomości w całej Unii Europejskiej. W praktyce spółki będą zatem zobowiązane zamieszczać ogłoszenie na swojej stronie internetowej oraz za pośrednictwem agencji informacyjnej, zgodnie z przepisem art. 58 ustawy o ofercie publicznej.

Art. 402¹ § 2 wprowadza termin na zwołanie walnego zgromadzenia, ustalając go na 26 dni. Proponowane rozwiązanie skraca zatem faktyczny termin na zwołanie walnego zgromadzenia o około 9 dni. Proponuje się, aby ogłoszenie zawierało informację na temat możliwości uczestniczenia w nim za pomocą środków elektronicznych.

Obowiązek prowadzenie strony internetowej

Przepis art. 402³wprowadza wyraźny obowiązek prowadzenia przez spółkę publiczną strony internetowej, co jest logiczną konsekwencją proponowanych rozwiązań związanych z organizacją walnego zgromadzenia. Ponadto wskazuje on, co i przez jaki okres spółka powinna zamieszczać na stronie internetowej.

Uzupełnienia porządku obrad

Proponowane zmiany dotyczą przede wszystkim uprawnienia do żądania wprowadzania określonych spraw do porządku obrad zgromadzenia. W świetle proponowanej regulacji akcjonariusze spółek publicznych mogliby żądać uzupełnienia porządku obrad nie później niż na 21 dni przed wyznaczonym terminem zwyczajnego walnego zgromadzenia. Termin będzie liczony wstecz w dniach od daty walnego zgromadzenia.

Na podstawie proponowanych zmian, akcjonariusze mniejszościowi spółek prywatnych zachowają prawo do żądania zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia z zaproponowanym przez siebie porządkiem obrad (art. 400 K.s.h.), co będzie stanowiło wystarczający i dostatecznie silny środek ochrony ich praw.

Artykuł 401 § 4 K.s.h. przyznaje akcjonariuszom spółek publicznych prawo zgłaszania projektów uchwał dotyczących spraw objętych porządkiem obrad jeszcze przed terminem walnego zgromadzenia.

Projekt ustawy zakłada również przyznanie akcjonariuszom mniejszościowym prawa żądania zwrócenia się do sądu rejestrowego o zwolnienie z obowiązku pokrycia kosztów zwołania i odbycia nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, jeżeli walne zgromadzenie obciąży kosztami mniejszość (proponowany art. 400 § 3 zd. 2 ksh).

Proponowana jest również zmiana art. 399 § 2 ksh. Proponowany przepis nie przyznaje radzie nadzorczej prawa dowolnego zwoływania walnego zgromadzenia. Rada jako powiernik akcjonariuszy ma obowiązek współpracować z zarządem dla dobra spółki. Nie może zatem dowolnie korzystać z prawa zwołania zgromadzenia. Konsekwentnie również inne osoby, którym statut przyznaje prawo zwołania zgromadzenia, powinny mieć możliwość uczynienia tego samodzielnie, nie zaś zwracania się w pierwszej kolejności do zarządu (art. 399 § 4 ksh).

W proponowanej zmianie art. 399 § 3 ksh akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego lub co najmniej połowę ogółu głosów na walnym zgromadzeniu, będą mieli autonomiczne prawo zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia.

Pełnomocnictwo do udziału i wykonywania prawa głosu na walnym zgromadzeniu

Zmieniony art. 412 będzie dopuszczał możliwość uczestniczenie akcjonariuszy w walnym zgromadzeniu oraz wykonywania prawa głosu osobiście lub przez pełnomocnika. Nie będzie można ograniczać prawa ustanawiania pełnomocnika na walnym zgromadzeniu i liczby pełnomocników. Pełnomocnik będzie mógł wykonywać wszystkie uprawnienia akcjonariusza na walnym zgromadzeniu, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa. Jednakże Pełnomocnik będzie mógł udzielić dalszego pełnomocnictwa, jeżeli wynika to z treści pełnomocnictwa.

Pełnomocnik będzie mógł reprezentować więcej niż jednego akcjonariusza i głosować odmiennie z akcji każdego akcjonariusza. Akcjonariusz spółki publicznej posiadający akcje zapisane na więcej niż jednym rachunku papierów wartościowych będzie mógł ustanowić oddzielnych pełnomocników do wykonywania praw z akcji zapisanych na każdym z rachunków. Przepisy o wykonywaniu prawa głosu przez pełnomocnika będą miały zastosowanie do wykonywania prawa głosu przez innego przedstawiciela.

Pełnomocnictwo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu i wykonywania prawa głosu będzie wymagało formy pisemnej pod rygorem nieważności. Pełnomocnictwo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu spółki publicznej i wykonywania prawa głosu będzie wymagało udzielenia na piśmie lub w postaci elektronicznej. Udzielenie pełnomocnictwa w postaci elektronicznej nie będzie wymagało opatrzenia bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.

Należy również zaznaczyć, że proponowana zmiana art. 413 § 2 ksh, zwalnia akcjonariuszy spółek publicznych spod zakazu występowania w charakterze pełnomocników.

Projekt zakłada również, iż spółka publiczna będzie miała obowiązek ujawniania na swojej stronie internetowej, w terminie tygodnia od zakończenia walnego zgromadzenia, wyniki głosowań w zakresie wskazanym przepisem § 2 przepisu art. 421 ksh. Wyniki głosowań powinny być dostępne do dnia upływu terminu do zaskarżenia uchwały walnego zgromadzenia.

Badanie planu połączenia

Badanie planu połączenia przez biegłego i jego opinia nie będą wymagane, jeżeli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrażą na to zgodę.

Zmiany w ustawie o instrumentach finansowych

Projekt zmian zakłada, że na żądanie posiadacza rachunku papierów wartościowych podmiot prowadzący ten rachunek, będzie wystawiał mu na piśmie, oddzielnie dla każdego rodzaju papierów wartościowych, imienne świadectwo depozytowe, zwane dalej. Na żądanie posiadacza rachunku w treści wystawianego świadectwa może zostać wskazana część lub wszystkie papiery wartościowe zapisane na tym rachunku.

Świadectwo będzie potwierdzać legitymację do realizacji uprawnień wynikających z papierów wartościowych wskazanych w jego treści, które nie są lub nie mogą być realizowane wyłącznie na podstawie zapisów na rachunku papierów wartościowych, z wyłączeniem prawa uczestnictwa w walnym zgromadzeniu.

Podstawa prawna:

Rządowy projekt o zmianie ustawy o izbach gospodarczych (sejmowy druk nr 1130);
Dyrektywa 2007/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie wykonywania niektórych praw akcjonariuszy spółek notowanych na rynku regulowanym (Dz. Urz. UE L 184/17 z 14.07.2007);
Dyrektywa 2007/63/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r., zmieniającej dyrektywy Rady 78/855/EWG oraz 82/891/EWG w odniesieniu do wymogu sprawozdania niezależnego biegłego w przypadku łączenia spółek akcyjnych lub ich podziału (Dz. Urz. UE L 300/47 z 17.11.2007)