Zatrudnienie w niepełnym wymiarze a emerytura

Odpowiedź prawnika: Zatrudnienie w niepełnym wymiarze a emerytura

Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy składkowe (co do zasady, okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu), oraz okresy nieskładkowe. Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 19 lat w przypadku zgłoszenia wniosku w 1999 r., a w 2000 r. i w latach następnych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych przyjmuje się lata kalendarzowe następujące bezpośrednio po sobie, chociażby ubezpieczony w niektórych z tych lat przez okres roku lub krócej niż rok nie pozostawał w ubezpieczeniu. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed r okiem zgłoszenia wniosku, dowolnie wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

"Technicznie", obliczenie wysokości świadczenia wygląda w ten sposób, że:

1. oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;
2. oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;
3. oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która co do zasady stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, 
4. mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Powyższe wskazuje zatem, że wyniar czasu pracy nie ma istotnego znaczenia w przedmiocie obliczenia długości okresów składkowych, uzwględnianych przy obliczaniu świadczeń emerytalnych. Jest jednak rzeczą oczywistą, że wymiar czasu pracy, a co za tym idzie wysokość składek na ubezpieczenie społeczne odprowadzanych do ZUS, będzie miała istotne znaczenie w zakresie wysokości świadczenia emerytalnego, które pobierać będzie określona osoba. Wymiar czasu pracy ma natomiast znaczenie przy nabywaniu uprawnień do emerytury dla pracujących w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w tzw. niższym wieku. Emeryturę taką mogą nabyć osoby zatrudnione na cały etat.