30.7.2020
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Jeśli organizujesz wesele lub przyjęcie okolicznościowe albo wynajmujesz salę weselną, sprawdź, jak zapewnić bezpoeczeństwo pracownikom i gościom. Zapoznaj się radami Ministerstwa Rozwoju i Głównego Inspektora Sanitarnego w tym zakresie.
WYtyczne
Zgodnie z wytycznymi, które Ministerstwo Rozwoju opracowało wraz z Głównym Inspektorem Sanitarnym, pamietaj:
- ogranicz liczbę gości zgodnie z aktualnymi przepisami - na dzień 3.06.2020 maksymalna liczba uczestników imprezy to 150 osób
- poinformuj gości i obsługę, że w imprezie nie mogą brać udziału osoby chore na COVID-19, zakażone SARS-CoV-2, przebywające w kwarantannie, izolacji,
- ogranicz spotkania i narady wewnętrzne
- postaraj się, aby przy stoliku siedziały razem osoby z tej samej rodziny lub z jednego gospodarstwa domowego
- zapewnij płyn dezynfekcyjny w sali jadalnianej i przy toaletach
- dostosuj liczbę kelnerów do liczby gości; 1 kelner na nie więcej niż 15 osób. Dany stół powinien być obsługiwany przez tego samego kelnera lub przez ten sam zespół kelnerski.
Poniżej znajdziesz szczegółowe instrukcje wynikające z wytycznych dotyczących organizacji imprez (w tym wesel i przyjęć) i spotkań okolicznościowych w trakcie epidemii SARS-CoV-2 w Polsce, przygotowanych przez Ministerstwo Rozwoju i Główny Inspektorat Sanitarny.
Celem wdrażanych procedur jest:
- Dodatkowe zwiększenie bezpieczeństwa pracowników oraz gości obiektu.
- Minimalizowanie ryzyka zakażenia pracowników obiektu, gości oraz innych osób z zewnątrz.
- Ograniczenie liczby kontaktów na terenie obiektu w danym przedziale czasowym, w ramach zabezpieczenia przed możliwym zakażeniem.
- Kompleksowe działanie przeciwepidemiczne dostosowane do etapu zaawansowania stanu epidemii.
Wytyczne zostały podzielone na sześć części wskazanych niżej:
- zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom, gościom oraz innym osobom z zewnątrz (dostawcy, firmy/osoby obsługujące imprezę);
- bezpieczna organizacja imprezy/spotkania w obiekcie;
- usługa gastronomiczna;
- dodatkowe zalecenia;
- procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia koronawirusem u pracownika/współpracownika;
- procedury postępowania w przypadku podejrzenia u pracownika, gościa lub innej osoby z zewnątrz zakażenia koronawirusem.
Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom, gościom oraz innym osobom z zewnątrz (dostawcy, firmy/osoby obsługujące imprezę)
Wytyczne dla organizatorów imprezy
- Dostosowanie liczby zaproszonych gości do nowych wytycznych związanych z dopuszczalną liczbą osób w trakcie imprezy.
- Poinformowanie gości i obsługi, że w imprezie nie mogą brać udziału osoby chore na COVID-19, zakażone SARS-CoV-2, przebywające w kwarantannie, izolacji, manifestujące objawy ze strony układu oddechowego.
- Poinformowanie gości o wytycznych dotyczących wszelkich ustalonych zasad panujących w miejscu imprezy.
- Dysponowanie pełną listą gości i obsługi imprezy wraz z kontaktami do udostępnienia w razie potrzeby organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
- Zapewnienie, aby - w miarę możliwości - przy jednym stoliku wyznaczane były miejsca dla rodzin lub osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.
- Organizatorzy i obsługa powinni nosić maseczki lub środki ochrony ust i nosa wskazane w obowiązujących regulacjach prawnych.
- Liczba gości uzależniona jest od limitów podanych w aktualnych przepisach prawa.
Wytyczne dla właścicieli obiektu/pracodawców
- W miarę możliwości organizacja trybu pracy z uwzględnieniem systemu zmianowego lub rotacyjnego.
- Pracodawca jest obowiązany zapewnić osobom zatrudnionym, niezależnie od podstawy zatrudnienia, rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk.
- Ograniczenie do niezbędnego minimum spotkań i narad wewnętrznych; spotkania powinny być przeprowadzane przy otwartych oknach z zachowaniem rekomendowanych przez służby sanitarne odległości pomiędzy osobami (minimum 1,5 m); preferowany kontakt telefoniczny/mailowy/wideokonferencje.
- Ograniczenie kontaktów z klientami, dostawcami i innymi osobami z zewnątrz – w jak największym stopniu wykorzystywanie zdalnych środków komunikacji.
- Ograniczenie liczby pracowników korzystających w tym samym czasie z powierzchni wspólnych.
- Szczególna troska o pracowników z grup bardziej narażonych na ryzyko epidemiczne – jeśli to możliwe, nie angażowanie w bezpośredni kontakt z interesantami/gośćmi osób przewlekle chorych.
- Monitorowanie przestrzegania procedur oraz wytycznych przez pracowników oraz interesantów/ gości.
Wytyczne dla pracowników/obsługi
- Często i dokładnie myć ręce wodą z mydłem, zgodnie z instrukcją znajdującą się przy umywalce, i dezynfekować osuszone dłonie środkiem na bazie alkoholu (min. 60%).
- Nosić osłonę nosa i ust tam, gdzie jest to możliwe, i obowiązkowo przy bezpośrednim kontakcie z gościem.
- Zachować bezpieczną odległość od innych osób pracujących w tym samym pomieszczeniu (minimum 1,5 metra).
- Zachować bezpieczną odległość od rozmówcy (minimum 2 metry).
- Przestrzegać zasad higieny oraz dobrych praktyk higienicznych.
- Podczas kaszlu i kichania zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć lub zdezynfekować ręce.
- Starać się nie dotykać dłońmi okolic twarzy, zwłaszcza ust, nosa i oczu.
- Dołożyć wszelkich starań, aby stanowiska pracy były czyste i higieniczne.
- Jak najczęściej wietrzyć pomieszczenia (nie zaleca się używania klimatyzacji).
- Unikać dojazdów do pracy środkami komunikacji publicznej, jeżeli istnieje taka możliwość.
- Dbać o odporność, wysypiać się, dbać o kondycję fizyczną, racjonalnie odżywiać się.
- Śledzić oraz stosować się do komunikatów oraz wytycznych publikowanych na rządowej stronie internetowej https:/www.gov.pl/web/koronawirus oraz stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego: https://gis.gov.pl/kategoria/aktualnosci.
- W przypadku kelnerów i pozostałej obsługi zaleca się noszenie maseczek oraz rękawiczek - lub każdorazowo dezynfekować ręce po wykonanej usłudze.
- Stosować się do zaleceń i procedur obowiązujących w obiekcie.
Wytyczne dla klientów/dostawców/podwykonawców/ekip przygotowujących imprezy i pracujących na miejscu w czasie imprezy
- Nosić osłonę nosa i ust (w przypadku dostawców/podwykonawców/ekip przygotowujących imprezę zapewnienie środków ochrony osobistej we własnym zakresie).
- Ograniczyć spożywanie posiłków w miejscu montaży/demontaży.
- Zachować bezpieczną odległość od innych osób przebywających w obiekcie (minimum 2 metry).
- Ograniczyć do niezbędnego minimum czas załatwienia sprawy; organizowanie montaży/demontaży, minimalizując kontakty i mijanie się ekip wykonawczych.
- Stosować się do zaleceń obowiązujących w obiekcie.
Bezpieczna organizacja imprezy/spotkania
- Umieszczenie przy wejściu do obiektu, w widocznym miejscu, informacji dotyczącej konieczności dezynfekcji rąk przy każdorazowym wejściu do obiektu.
- Zapewnienie pracownikom, gościom oraz innym osobom z zewnątrz środków do dezynfekcji (płyny dezynfekcyjne); rekomendowane umieszczenie dozowników z płynem do dezynfekcji przy wejściu do obiektu, dla gości w obszarze sali jadalnej, przy wyjściu z toalet, w pomieszczeniach socjalnych, itp.
- Umieszczenie w różnych częściach obiektu, w widocznych miejscach – informacji, że rekomenduje się:
- zachowanie bezpiecznej odległości od rozmówcy (minimum 2 metry),
- częste mycie rąk.
4. Wywieszenie w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych instrukcji dot. mycia rąk, zdejmowania i zakładania rękawiczek, zdejmowania i zakładania maseczki, a przy dozownikach z płynem do dezynfekcji – instrukcji dezynfekcji rąk.
5. Zorganizowanie, w miarę możliwości, szatni w ten sposób, aby odzież wierzchnia poszczególnych gości nie stykała się (np. co drugi wieszak).
6. Wyłączenie z użycia suszarek nadmuchowych, zapewnienie w toaletach jednorazowych ręczników papierowych.
7. Ustalenie zasad dotyczących liczby osób przebywających w toalecie, mając na uwadze dystans społeczny 2 metry.
Usługa gastronomiczna
Usługa gastronomiczna powinna być zorganizowana zgodnie z zaleceniami poniżej.
Należy zwrócić szczególną uwagę na:
- Obowiązkową dezynfekcję rąk przez klientów przy wejściu na teren lokalu.
- Udostępnienie dozowników z płynem do dezynfekcji rąk dla gości w obszarze sali jadalnej oraz przy wyjściu z toalet.
- Odległość między blatami stolików (od ich brzegów) powinna wynosić min. 2 m, zaś 1 m w przypadku oddzielenia stolików przegrodami o wysokości minimum 1 m (ponad blat stolika).
- Zasadę, że przy jednym stoliku może przebywać rodzina lub osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym. W innym przypadku, w celu zwiększenia bezpieczeństwa i dystansu między gośćmi proponowana jest redukcja osób przy stole o 20% względem standardowego usadzenia; zalecane jest usadzanie gości po obu stronach stołu tak, aby goście nie siedzieli vis a vis siebie.
- Przestrzenie samoobsługowe (bary sałatkowe, stoliki z ciastami, tzw. „wiejskie stoły”, dozowniki do samodzielnego nalewania napojów, bufety, stoły wiejskie, bary, bary kawowe, chłodnie z lodami, stoły z tzw. live cooking (gotowanie na żywo) możliwe do organizacji pod warunkiem wyznaczenia osoby do obsługi tych miejsc.
- Dostosowanie liczby kelnerów do liczby gości; 1 kelner na nie więcej niż 15 osób. Przy serwisie dań do stołów zadbanie o obsługę gości przy danym stole przez tego samego kelnera lub przez ten sam zespół kelnerski.
- Zapobieganie tworzeniu się kolejek lub, jeżeli to niemożliwe, zapewnienie zachowania bezpiecznej odległości między osobami w kolejce np. za pomocą oznaczeń na podłodze.
- Zapewnienie odpowiedniej wentylacji zgodnie z wytycznymi dotyczącymi wentylacji restauracji, zarówno pod względem liczby wymian powietrza na godzinę, jak i ilości powietrza zewnętrznego doprowadzonego na godzinę.
- Dopilnowanie, aby filtry do klimatyzacji były regularnie czyszczone zgodnie z instrukcjami producenta.
- Jeżeli klimatyzowane powietrze jest używane do wentylacji – minimalizacja recyrkulacji, na ile to możliwe.
- Rekomenduje się jak najczęstsze wietrzenie pomieszczeń.
- Zwiększenie częstotliwości (rekomendowane co godzinę) czyszczenia i dezynfekcji powierzchni wspólnych, takich jak: toalety, poręcze, klamki, włączniki światła, uchwyty, poręcze krzeseł, podłogi, blaty.
Dodatkowe zalecenia
- Zapewnienie służbom porządkowym sprzętu, środków czystościowych oraz preparatów do dezynfekcji powierzchni.
- Zapewnienie służbom porządkowym oraz pracownikom mającym kontakt z gośćmi oraz innymi osobami z zewnątrz dostępu do środków ochrony indywidualnej (maseczki ochronne, rękawice jednorazowe, fartuchy z długim rękawem – w razie potrzeby) i preparatów do dezynfekcji rąk. Ekipy przygotowujące imprezę oraz osoby wynajęte do organizacji imprezy zabezpieczają środki ochrony osobistej we własnym zakresie.
- Po każdej imprezie zaleca się rutynowe sprzątnięcie sali (tekstylia należy prać w temp. min 60º C z dodatkiem detergentu. Prane i dostarczane w reżimie sanitarnym) i dezynfekcję wszystkich powierzchni dotykowych (w tym oparcia krzeseł), sprzętu, toalet, gruntowne wywietrzenie pomieszczeń.
- Przygotowanie i umieszczenie w określonym miejscu (łatwy dostęp) potrzebnych numerów telefonów do stacji sanitarno-epidemiologicznej, służb medycznych.
- Organizacja kilku imprez w jednym czasie w tym samym obiekcie jest możliwa pod warunkiem zapewnienia, że grupy nie stykają się ze sobą; toalety, korytarze, szatnie są odrębne dla każdej z grup, nie wchodzą też one jednym wejściem, lub jeśli wchodzą, to pory wejścia są inne, tak, aby grupy nie stykały się ze sobą.
Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia koronawirusem u pracownika/współpracownika
- Pracownicy/współpracownicy powinni zostać poinstruowani, że w przypadku wystąpienia niepokojących objawów nie powinni przychodzić do pracy, powinni pozostać w domu i skontaktować się telefonicznie ze stacją sanitarno-epidemiologiczną, oddziałem zakaźnym, a w razie pogarszania się stanu zdrowia zadzwonić pod nr 999 lub 112 i poinformować, że mogą być zakażeni koronawirusem.
- Zaleca się bieżące śledzenie informacji Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia, dostępnych na stronach gis.gov.pl lub https://www.gov.pl/web/koronawirus/, a także obowiązujących przepisów prawa.
- W przypadku wystąpienia u pracownika/współpracownika wykonującego swoje zadania na stanowisku pracy niepokojących objawów sugerujących zakażenie koronawirusem należy niezwłocznie odsunąć go od pracy i odesłać transportem indywidualnym (prywatnym, sanitarnym) do domu lub w przypadku gdy jest to niemożliwe, pracownik ten powinien oczekiwać na transport w wyznaczonym pomieszczeniu, w którym jest możliwe czasowe odizolowanie go od innych osób.
- Zaleca się ustalenie obszaru, w którym poruszała się i przebywała osoba, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami zakładowymi oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
- Rekomenduje się stosowanie się do zaleceń państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury biorąc pod uwagę zaistniały przypadek.
Procedury postępowania w przypadku podejrzenia u gościa lub innej osoby z zewnątrz zakażenia koronawirusem
- W przypadku stwierdzenia wyraźnych oznak choroby jak uporczywy kaszel, złe samopoczucie, trudności w oddychaniu, osoba nie powinna zostać wpuszczona na teren obiektu. Powinna zostać poinstruowana o jak najszybszym kontakcie z lekarzem celem uzyskania teleporady medycznej lub zgłoszeniu się do najbliższego oddziału zakaźnego poprzez udanie się tam transportem własnym lub powiadomienie pod nr 999 albo 112.
- Zgłoszenie incydentu do kierownictwa obiektu, co umożliwi obsłudze ustalenie obszaru, w którym poruszała się i przebywała osoba, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami obiektu oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
- Ustalenie listy pracowników, gości oraz innych osób z zewnątrz (jeśli to możliwe) obecnych w tym samym czasie w części/częściach obiektu, w których przebywał pracownik/interesant i zalecenie stosowania się do wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego dostępnych na stronie gov.pl/web/koronawirus/ oraz gis.gov.pl odnoszących się do osób, które miały kontakt z zakażonym.
Czy masz dodatkowe pytania dotyczące wytycznych dla uruchamianych branż? Eksperci MR są dostępni pod numerami telefonów 732 122 500 lub 22 484 84 84 pozycja 3.
Materiały:
- Zasady prawidłowego mycia rąk
- Jak skutecznie dezynfekować ręce
- Jak prawidłowo nałożyć i zdjąć maseczkę
- Jak prawidłowo nałożyć i zdjąć rękawice
Źródło: gov.pl/web/rozwoj
Potrzebujesz porady prawnej?
Kompleksowy plan działania rządu na nadchodzący czas
100 dni solidarności w walce z COVID-19 Rząd zdecydował się na otwarcie całego sektora handlowego – to odważny ruch. Plan działań na okres od 28 listopada do 18 stycznia jest trudny, ale bardzo dobrze przemyślany i realistyczny – mówił o planie dot. odmrażania gospodarki (...)
Dowiedz się, co radzi UOKiK nt. handlu i zakupów w czasie epidemii koronawirusa. Jak konsument może bronić się przed nieuczciwymi działaniami handlowców? ##baner## Maseczki ochronne oraz środki do dezynfekcji bardzo podrożały. Co mogę zrobić? Taka postawa i działanie ze strony (...)
W związku z powrotem, w roku akademickim 2021/2022, do realizacji kształcenia w siedzibach uczelni, Ministerstwo Edukacji i Nauki w porozumieniu z przedstawicielami środowiska akademickiego oraz Głównym Inspektoratem Sanitarnym opracowało wytyczne dotyczące bezpiecznego funkcjonowania uczelni (...)
W związku z wdrożeniem IV etapu nowej sportowej rzeczywistości publikujemy zestawienie odpowiedzi MS na najczęściej zadawane pytania. ##baner## Czy będzie już można korzystać z dowolnych obiektów sportowych? Tak, w IV etapie „odmrażania” sportu zniesiono ograniczenia (...)
Fryzjer ponad obostrzeniami...
WSA w Opolu wydał wyrok (sygn. akt II SA/Op 219/20), w którym uchylił karę grzywny 10 tys. zł nałożoną przez Sanepid na fryzjera. W uzasadnieniu wskazał, że GIS nie może nakładać kar administracyjnych na podstawie rozporządzenia. ##baner## Sentencja Wojewódzki (...)
Rząd zapowiedział, że wkraczamy w drugi zapowiadany etap znoszenia ograniczeń związanych z COVID-19. Po majówce otwarte zostaną centra handlowe, sklepy budowlane będą czynne w weekendy, a hotele wznowią działalność. To jednak nie koniec. Osoby chore powrócą do rehabilitacji, (...)
Wytyczne dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz Głównym Inspektoratem Sanitarnym przygotowało wytyczne dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych, które będą obowiązywały od 1 września 2021 r. Jest to zbiór zaleceń i rekomendacji, (...)
Kolejny etap odmrażania gospodarki
Nowe zasady zasłaniania nosa i ust, otwarte kina i siłownie – wchodzimy w kolejny etap odmrażania Przed nami czwarty etap znoszenia ograniczeń związanych z COVID-19. Od 30 maja nie musimy zasłaniać nosa i ust w otwartej przestrzeni – ale tylko pod warunkiem, że możemy zachować 2 (...)
Koronawirus: 3 kolory bezpieczeństwa
8 sierpnia weszły w życie nowe zasady unikania zakażenia koronawirusem. Organizacja imprez, życie towarzyskie i zasady podróżowania zależeć będą od tego, jak duże jest ryzyko zakażenia w danym powiecie. Zostały wyznaczone trzy strefy: zielona, żółta i czerwona (...)
Usługi kurierskie w dobie koronawirusa
Wytyczne dla funkcjonowania usług kurierskich Jeśli zarządzasz firmą kurierską bądź jej oddziałem, sprawdź, jak zapewnić bezpieczeństwo pracownikom i klientom. ##baner## Zgodnie z wytycznymi, które Ministerstwo Rozwoju opracowało wraz z Głównym Inspektorem Sanitarnym, podczas (...)
Usługi finansowe w dobie koronawirusa
Dowiedz się, z jakimi problemami w dobie koronawirusa spotykają się klienci korzystający z usług finansowych i co na to radzi UOKiK. ##baner## Apel UOKiK Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zwraca uwagę, że aktualna, nadzwyczajna sytuacja wymaga spokojnego i odpowiedzialnego podejścia (...)
Co warto wiedzieć o otwarciu placówek dziennego pobytu?
Po 24 maja możliwe jest otwarcie placówek dziennego pobytu – to m.in. placówki wsparcia dziennego, domy i kluby seniora, dzienne domy pomocy czy warsztaty terapii zajęciowej. Po 24 maja możliwe otwarcie placówek dziennego pobytu. Słowo klucz – bezpieczeństwo Od (...)
Nowe zasady profilaktyki przeciw COVID-19 i kolejne powiaty w strefie czerwonej
Od 17 października w całym kraju rząd wprowadza nowe narzędzia do walki z koronawirusem. W zależności od rozwoju sytuacji będzie na bieżąco reagować i wprowadzać kolejne ograniczenia. Wszystko po to, aby ratować zdrowie i życie Polaków. Co zmieni się od najbliższej soboty? M.in. (...)
Nowa normalność – wytyczne dla fryzjerów, kosmetyczek i gastronomii
18 maja br. rząd rozpoczyna 3 etap odmrażania polskiej gospodarki. Tym razem otwiera branżę beauty – usługi kosmetyczne i fryzjerskie oraz branżę gastronomiczną. Ministerstwo Rozwoju, w porozumieniu z Głównym Inspektoratem Sanitarnym oraz przedstawicielami branż i ekspertami, (...)
Dowiedz się nt. bezpieczeństwa produktów spożywczych w dobie epidemii. Czy wirus może przenosić się za pomocą żywności? Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował w dniu 9.03.2020 r. stanowisko, że zgodnie z aktualną wiedzą nie ma dowodów na to, (...)
Stan epidemii a działalność przedsiębiorców
Wprowadzenie stanu epidemii oznaczało, że na terytorium Polski wystąpiła epidemia. Minister Zdrowia wprowadził obowiązki oraz ograniczenia, a w niektórych wypadkach zakazał działalności, które wiążą się z dużymi skupiskami ludzi. Sprawdź, czy dotyczą one twojej firmy. ##baner## Od (...)
Prawo jazdy ma dłuższą ważność w pandemii...
Wielu osobom ważność prawa jazdy kat. B upłynęła w czasie epidemii. Czy zachowuje ono nadal ważność w czasie epidemicznym? Ważność prawa jazdy Mimo widocznej poprawy sytuacji epidemicznej, nadal mamy w Polsce stan epidemii. Zgodnie przepisami tzw. tarczy antykryzysowej ważność tego (...)
Etap odpowiedzialności w walce z COVID-19
Od 28 listopada weszliśmy w "Etap odpowiedzialności" Rząd zaplanował plan powrotu do normalności po epidemii koronawirusa. Z ogromną rozwagą podchodzi do wprowadzania nowych zasad bezpieczeństwa. Od naszej wspólnej odpowiedzialności zależy to, jak szybko poradzimy sobie z COVID-19. Od (...)
Co ustawa antykryzysowa zmieniła w zakresie energetyki i gospodarki odpadami?
- „Naszym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim Polakom. Dlatego w związku z zaistniałą sytuacją epidemiczną przygotowaliśmy przepisy, które realnie pomogą przedsiębiorcom i samorządom” – podkreślał na etapie projektu minister klimatu Michał Kurtyka. ##baner## Zmiany (...)
Z jakich rozwiązań mogą korzystać przedsiębiorcy? W okresie epidemii wywołanej COVID-19 wprowadzono instrumenty mające na celu wsparcie utrzymania działalności i miejsc pracy w przedsiębiorstwach. Sprawdź, które instrumenty wprowadzane w kolejnych tarczach antykryzysowych pozostają (...)
