Nowelizacja ustawy o IPN podpisana

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o IPN, ale skieruje ją do TK.

„Postanowiłem podpisać nowelę ustawy o IPN i kieruję ją do TK”

 - "Zdecydowałem się podpisać nowelizację ustawy o IPN - przepisy art. 55a wejdą w życie; jednocześnie zdecydowałem, że skieruję tę ustawę w trybie następczym do Trybunału Konstytucyjnego" - poinformował we wtorek Prezydent Andrzej Duda.

Jak stwierdził - "trzeba chronić dobre imię Polski i Polaków, to kwestia także naszej wrażliwości". - "My też mamy prawo do swojej wrażliwości, mamy też prawo do prawdy historycznej i mamy też prawo do tego, abyśmy byli w prawdziwy sposób, zgodnie z faktami oceniani" - podkreślił Prezydent.

Andrzej Duda dodał, że zdecydował się skierować nowelę o IPN w trybie następczym do TK, ponieważ jest dla niego też "niezwykle ważna ta wrażliwość, która powoduje głosy sprzeciwu, która wywołuje obawy o to, że nie będzie można głosić prawdy, że będzie zamykanie ust tym, którzy ocaleli".

Prezydent podkreślił, że "to nie jest ustawa nowa". - "To nie jest propozycja, która pojawiła się tydzień, czy miesiąc temu. Na temat tego przepisu, prowadziłem rozmowy już przeszło roku temu, a także w czasie mojej wizyty rok temu w Izraelu. Byłem już wtedy o to pytany" - wyjaśnił Andrzej Duda.

Jak podał, wtedy jeden element "bardzo istotnie" w tym kontekście się pojawiał - zdecydowane oczekiwanie tego, że te przepisy nie będą w żaden sposób blokowały działalności artystycznej i naukowej. - "W ostatecznym sformułowaniu przepisów art. 55a, takie wyłączenie dotyczące czynów związanych z działalnością artystyczną, naukową, zostało w sposób bardzo wyraźny do ustawy wprowadzone" - zaznaczył Prezydent. Jak oświadczył, to oczekiwanie środowisk żydowskich zostało przez posłów przygotowujących nowelę o IPN zrealizowane.

Prezydent podkreślał, że w Polsce nie może być miejsca na nienawiść na tle narodowościowym czy etnicznym. - "Wszyscy wiemy, do czego antysemityzm doprowadził; nigdy w historii to już nie może się powtórzyć" - oświadczył. Andrzej Duda wskazywał, że "nie było żadnego systemowego udziału ani państwa polskiego, które nie istniało, ani żadnych polskich instytucji w niemieckim przemyśle Zagłady. Dodał, że Polska, w odróżnieniu od innych krajów europejskich, nie współpracowała z reżimem hitlerowskich Niemiec.

Przypomniał też, że wielu Polaków, z narażeniem życia, starało się ratować Żydów w czasie II wojny światowej. - "Mamy najwięcej Sprawiedliwych wśród Narodów Świata ze wszystkich narodów, jakie są na świecie" - podkreślił. Prezydent przyznał, że w czasie wojny zdarzały się "przypadki niegodziwości". - "Były też przypadki zwykłego strachu przed śmiercią (...) Nikt z nas nie jest w stanie wyobrazić sobie dzisiaj, jakie to były uczucia i co to znaczy bać się o życie, kiedy rodzina może zostać właściwie w każdej chwili zamordowana" - wyjaśnił Andrzej Duda. 

Czemu ma służyć nowelizacja?

 Podstawowym celem ustawy z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary jest stworzenie skutecznych narzędzi prawnych pozwalających prowadzić wytrwałą i konsekwentną politykę historyczną polskich władz w zakresie przeciwdziałania fałszowaniu polskiej historii i ochrony dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu Polskiego.

Ustawa dokonuje zmian w ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu na kilku płaszczyznach:

1. rozszerza zakres przedmiotowy działalności Instytutu Pamięci Narodowej, poprzez:

a)   zdefiniowanie w art. 2a pojęcia zbrodni ukraińskich nacjonalistów i członków ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką oraz przyznanie prokuratorom oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu kompetencji do wszczynania śledztw w sprawach o ww. zbrodnie i przestępstwa publicznego zaprzeczania takim zbrodniom,

b)   dodanie do katalogu zadań podstawowych Instytutu Pamięci Narodowej także sprawy zbrodni ukraińskich nacjonalistów i członków ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką, popełnionych na osobach narodowości polskiej lub obywatelach polskich innych narodowości w okresie od dnia 8 listopada 1917 r. do dnia 31 lipca 1990 r.;

2. dodaje do ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu nowy rozdział 6c, obejmujący grupę przepisów dotyczących cywilnoprawnych środków ochrony dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu Polskiego; powództwo o ochronę dobrego imienia wytoczyć będzie mogła organizacja pozarządowa w zakresie swoich zadań statutowych lub Instytut Pamięci Narodowej;

3. określa przestępstwo publicznego przypisywania Narodowi Polskiemu lub Państwu Polskiemu odpowiedzialności za popełnione przez Trzecią Rzeszę Niemiecką zbrodnie, o których mowa w art. 6 Karty Międzynarodowego Trybunału Wojskowego, lub za inne przestępstwa stanowiące zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne, które ścigane będzie przez prokuratora oddziałowej komisji ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia czynu zabronionego;

4.  porządkuje przepisy określające kompetencje Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Instytutu Pamięci Narodowej uzyskane po likwidacji Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa; przedmiotowa zmiana jest logiczną konsekwencją art. 14 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, pozostawiającą sprawy opieki nad miejscami pamięci w dziale kultura i ochrona dziedzictwa narodowego.

W zakresie prawnokarnych środków ochrony ustawa wprowadza nowy typ przestępstwa, polegający na przypisywaniu Narodowi Polskiemu lub Państwu Polskiemu publicznie i wbrew faktom odpowiedzialności lub współodpowiedzialności za popełnione przez III Rzeszę Niemiecką zbrodnie nazistowskie określone w art. 6 Karty Międzynarodowego Trybunału Wojskowego załączonej do Porozumienia międzynarodowego w przedmiocie ścigania i karania głównych przestępców wojennych Osi Europejskiej, podpisanego w Londynie dnia 8 sierpnia 1945 r., lub za inne przestępstwa stanowiące zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne lub rażącym pomniejszaniu w inny sposób odpowiedzialności rzeczywistych sprawców tych zbrodni. Za popełnienie tego przestępstwa ustawa przewiduje zagrożenie karą grzywny lub karą 3 lat pozbawienia wolności. Podobnie jak w każdym postępowaniu karnym, tak i w tym przypadku, sąd będzie dysponował katalogiem narzędzi, które pozwalają na zastosowanie wobec sprawcy mniej dotkliwych środków represji karnej. Sąd może, zamiast kary pozbawienia wolności, orzec karę ograniczenia wolności, odstąpić od wymierzenia kary czy warunkowo umorzyć postępowanie. W sytuacji popełnienia czynu nieumyślnie, sprawca będzie podlegał grzywnie lub karze ograniczenia wolności. Przepisy ustawy wyłączają odpowiedzialność karną w przypadku, gdy sprawca wskazanego wyżej czynu zabronionego dopuszcza się go w ramach działalności artystycznej lub naukowej.

Ustawa ma też na celu wypełnienie luki, która istnieje w obecnie obowiązującym stanie prawnym, a powoduje faktyczny brak odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny penalizowane na mocy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, popełnione przez osoby fizyczne działające na ich rzecz. Z tego względu uzupełniono art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, gwarantując tym samym możliwość pociągnięcia podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności w trybie tej ustawy.

Ponadto, w ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu uchylono przepis upoważniający Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej do nadawania medalu „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”, z jednoczesnym przyznaniem tej kompetencji Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W związku z powyższym, wprowadzono stosowne zmiany w ustawie z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach.

Z kolei zmiana w ustawie z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych wypełni lukę powstałą w przedmiocie realizacji zadań wykonywanych dotychczas przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, w zakresie dotowania opieki nad grobami i cmentarzami wojennymi. Nowelizacja wprowadza rozwiązania analogiczne, jak w przepisach z zakresu opieki nad zabytkami, przewidując możliwość uzyskiwania dotacji celowej na dofinansowanie zadań związanych z opieką nad grobami i cmentarzami wojennymi.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących medalu „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”, które wchodzą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Poznaj tekst ustawy w języku polskim

 USTAWA

z dnia 26 stycznia 2018 r.

o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary

Art. 1. W ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1575 oraz z 2018 r. poz. 5) wprowadza się następujące zmiany:

1)     w art. 1:

a)     w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie:

„a)   popełnionych na osobach narodowości polskiej lub obywatelach polskich innych narodowości w okresie od dnia 8 listopada 1917 r. do dnia 31 lipca 1990 r.:

–     zbrodni nazistowskich,

–     zbrodni komunistycznych,

–     zbrodni ukraińskich nacjonalistów i członków ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką,

–     innych przestępstw stanowiących zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne,”,

b)    po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

„2a)  ochronę dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu Polskiego;”;

2)     po art. 2 dodaje się art. 2a w brzmieniu:

„Art. 2a. Zbrodniami ukraińskich nacjonalistów i członków ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką, w rozumieniu ustawy, są czyny popełnione przez ukraińskich nacjonalistów w latach 1925–1950, polegające na stosowaniu przemocy, terroru lub innych form naruszania praw człowieka wobec jednostek lub grup ludności. Zbrodnią ukraińskich nacjonalistów i członków ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką jest również udział w eksterminacji ludności żydowskiej oraz ludobójstwie na obywatelach II Rzeczypospolitej na terenach Wołynia i Małopolski Wschodniej.”;

3)     art. 45a otrzymuje brzmienie:

„Art. 45a. Prokurator oddziałowej komisji wszczyna śledztwa w sprawach o przestępstwa określone w art. 54–55a.”;

4)     uchyla się art. 53n;

5)     po rozdziale 6b dodaje się rozdział 6c w brzmieniu:

„Rozdział 6c

Ochrona dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu Polskiego

Art. 53o. Do ochrony dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu Polskiego odpowiednie zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, 933 i 1132) o ochronie dóbr osobistych. Powództwo o ochronę dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej lub Narodu Polskiego może wytoczyć organizacja pozarządowa w zakresie swoich zadań statutowych. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie przysługują Skarbowi Państwa.

Art. 53p. Powództwo o ochronę dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej lub Narodu Polskiego może wytoczyć również Instytut Pamięci Narodowej. W sprawach tych Instytut Pamięci Narodowej ma zdolność sądową.

Art. 53q. Przepisy art. 53o i art. 53p mają zastosowanie niezależnie od tego, jakie prawo jest właściwe.”;

6)     po art. 55 dodaje się art. 55a i art. 55b w brzmieniu:

„Art. 55a. 1. Kto publicznie i wbrew faktom przypisuje Narodowi Polskiemu lub Państwu Polskiemu odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za popełnione przez III Rzeszę Niemiecką zbrodnie nazistowskie określone w art. 6 Karty Międzynarodowego Trybunału Wojskowego załączonej do Porozumienia międzynarodowego w przedmiocie ścigania i karania głównych przestępców wojennych Osi Europejskiej, podpisanego w Londynie dnia 8 sierpnia 1945 r. (Dz. U. z 1947 r. poz. 367), lub za inne przestępstwa stanowiące zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne lub w inny sposób rażąco pomniejsza odpowiedzialność rzeczywistych sprawców tych zbrodni, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 3. Wyrok jest podawany do publicznej wiadomości.

2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie lub karze ograniczenia wolności.

3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego określonego w ust. 1 i 2, jeżeli dopuścił się tego czynu w ramach działalności artystycznej lub naukowej.

Art. 55b. Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia czynu zabronionego niniejszą ustawę stosuje się do obywatela polskiego oraz cudzoziemca w razie popełnienia przestępstw, o których mowa w art. 55 i art. 55a.”.

Art. 2. W ustawie z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz. U. z 2017 r. poz. 681) w art. 6 po ust. 4b dodaje się ust. 4c–4o w brzmieniu:

„4c. Podmioty, o których mowa w ust. 4 i 4b, mogą ubiegać się o udzielenie dotacji celowej z budżetu państwa na dofinansowanie zadań związanych z opieką nad grobami i cmentarzami wojennymi.

4d. Dotacja na dofinansowanie zadań związanych z opieką nad grobami i cmentarzami wojennymi może obejmować nakłady konieczne na:

1)     wykonywanie czynności związanych z poszukiwaniem, budową, remontem, przeniesieniem i utrzymaniem grobów i cmentarzy wojennych;

2)     niezbędne czynności dodatkowe prowadzące do realizacji celów, o których mowa w pkt 1;

3)     prowadzenie badań naukowych, ekshumacji i badań archeologicznych związanych z grobami i cmentarzami wojennymi.

4e. Dotacja może być udzielona w wysokości do 50% nakładów koniecznych na wykonanie zadań, o których mowa w ust. 4d.

4f. Jeżeli grób lub cmentarz wojenny ma wyjątkową wartość historyczną, w szczególności potwierdzoną objęciem go jedną z form ochrony wskazanych w art. 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2017 r. poz. 2187 oraz z 2018 r. poz. 10), dotacja może być udzielona w wysokości do 100% nakładów koniecznych na wykonanie zadań, o których mowa w ust. 4d.

4g. Jeżeli z uwagi na stan zachowania grobu lub cmentarza wojennego wymagane jest niezwłoczne podjęcie zadań, o których mowa w ust. 4d, dotacja może być udzielona w wysokości do 100% nakładów koniecznych na wykonanie tych zadań.

4h. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, po zasięgnięciu opinii właściwego miejscowo wojewody, może udzielić dotacji podmiotom, o których mowa w ust. 4 i 4b, na ich wniosek. Wojewoda wyraża opinię w terminie 30 dni od dnia otrzymania pisma ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w którym zwraca się on o wyrażenie opinii.

4i. Wniosek o udzielenie dotacji zawiera w szczególności:

1)     imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres wnioskodawcy lub nazwę, siedzibę i adres jednostki organizacyjnej będącej wnioskodawcą;

2)     określenie organu, u którego wnioskodawca ubiega się o udzielenie dotacji;

3)     wskazanie rodzaju zadania i wskazanie grobu lub cmentarza wojennego, którego dotyczy wniosek, wraz z danymi adresowymi, o ile dane te można ustalić;

4)     określenie wysokości dotacji, o którą ubiega się wnioskodawca;

5)     harmonogram wykonania zadania;

6)     oświadczenie wnioskodawcy o dysponowaniu zasobami rzeczowymi i kadrowymi zapewniającymi prawidłowe wykonanie zadania;

7)     kosztorys całkowitych kosztów wykonania zadania.

4j. Dotacji udziela się na podstawie umowy zawartej przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego z podmiotami, o których mowa w ust. 4 i 4b.

4k. Umowa o udzielenie dotacji na dofinansowanie zadań, które zostaną wykonane w roku złożenia wniosku o udzielenie dotacji lub w roku następującym po roku złożenia tego wniosku, zawiera:

1)     określenie zakresu planowanego zadania i terminu jego wykonania;

2)     wskazanie grobu lub cmentarza wojennego, którego dotyczy umowa;

3)     określenie wysokości udzielonej dotacji oraz terminu i trybu jej płatności;

4)     określenie trybu kontroli wykonania umowy;

5)     określenie sposobu rozliczenia dotacji;

6)     określenie warunków i sposobu zwrotu niewykorzystanej dotacji albo dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem.

4l. Umowa o udzielenie dotacji na dofinansowanie zadań wykonanych w okresie 3 lat poprzedzających rok złożenia wniosku zawiera:

1)     określenie zakresu wykonanych zadań i terminu ich wykonania;

2)     wskazanie grobu lub cmentarza wojennego, którego dotyczy umowa;

3)     określenie wysokości dotacji oraz terminu jej płatności;

4)     określenie trybu kontroli wykonania umowy;

5)     określenie sposobu rozliczenia dotacji.

4m. Dotacja może być udzielona na dofinansowanie nakładów koniecznych na zadania związane z opieką nad grobami i cmentarzami wojennymi, które zostaną wykonane w roku złożenia wniosku o udzielenie dotacji lub w roku następującym po roku złożenia tego wniosku.

4n. Wniosek o udzielenie dotacji rozpatruje się w terminie 3 miesięcy od dnia jego otrzymania. Przy rozpatrywaniu wniosku o udzielenie dotacji nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 oraz z 2018 r. poz. 149).

4o. Dochodzenie przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego należności wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych z tytułu niewykorzystania lub wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem udzielonej dotacji następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.”.

Art. 3. W ustawie z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2017 r. poz. 972 i 1086) po art. 6a dodaje się art. 6b w brzmieniu:

„Art. 6b. 1. Osobie fizycznej, osobie prawnej i jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej zasłużonym dla idei pamięci narodowej nadaje się medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”, zwany dalej „medalem”.

2. Medal nadaje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego z własnej inicjatywy albo na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, organizacji społecznej lub innej jednostki organizacyjnej, zajmujących się upamiętnianiem i opieką nad miejscami pamięci narodowej.

3. Wniosek o nadanie medalu zawiera w szczególności następujące dane podmiotu, którego dotyczy:

1)     imię, nazwisko, imię ojca, datę i miejsce urodzenia, wykształcenie oraz miejsce zamieszkania osoby fizycznej albo

2)     nazwę, siedzibę, adres osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.

4. Podmiot, któremu nadano medal, otrzymuje odznakę medalu oraz legitymację potwierdzającą jego nadanie.

5. Duplikat legitymacji potwierdzającej nadanie medalu wydaje się nieodpłatnie w przypadku jej zniszczenia lub utraty.

6. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze rozporządzenia:

1)     wzór wniosku o nadanie medalu,

2)     tryb postępowania w sprawach o nadanie medalu, okoliczności wręczania odznaki medalu oraz legitymacji potwierdzającej nadanie medalu,

3)     sposób noszenia i przechowywania odznaki medalu,

4)     tryb i sposób wydawania duplikatu legitymacji potwierdzającej nadanie medalu,

5)     wzory odznaki medalu oraz legitymacji potwierdzającej nadanie medalu

– uwzględniając konieczność zapewnienia sprawności postępowania w sprawach o nadanie medalu oraz godnego i uroczystego uhonorowania osób oraz jednostek organizacyjnych, którym jest nadawany medal.”.

Art. 4. W ustawie z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. z 2016 r. poz. 1541 oraz z 2017 r. poz. 724 i 933) w art. 16 w ust. 1 po pkt 9a dodaje się pkt 9b w brzmieniu:

„9b) określone w art. 55 i art. 55a ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1575 oraz z 2018 r. poz. 5 i …);”.

Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 4 oraz art. 3, które wchodzą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Nowelizacja ustawy o IPN – wersja w języku angielskim

Przedstawiamy tłumaczenie na język angielski przyjętej przez parlament nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, opublikowane na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

CERTIFIED TRANSLATION FROM THE POLISH LANGUAGE

The text of the Act submitted to the Senate under art. 52 of the Rules and Regulations of the Sejm.

  ACT of 26 January 2018   amending the Act on the Institute of National Remembrance - Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation, the Act on war graves and cemeteries, the Act on museums and the Act on the responsibility of collective entities for acts prohibited under penalty

 

Art. 1 In the Act of 18 December 1998 on the Institute of National Remembrance - Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation (Journal of Laws of 2016, item 1575 and of 2018, item 5), the following amendments are made: 1)      in art. 1 a)      in item 1, letter a becomes:: “a) the following offences committed against persons holding the Polish nationality or Polish citizens holding other nationalities in the period of time between 8 November 1917 and 31 July 1990: -          Nazi crimes, -          communist crimes, -          crimes of Ukrainian nationalists and members of Ukrainian formations collaborating with the German Third Reich, -          other offences constituting crimes against peace, crimes against humanity or war crimes,”, b)      after item 2, the following item 2a is inserted: “2a) protection of the reputation of the Republic of Poland and the Polish Nation;”; 2)      after art. 2, the following art. 2a is inserted: “Art. 2a. Crimes of Ukrainian nationalists and members of Ukrainian formations collaborating with the German Third Reich, within the meaning of this Act, are acts committed by Ukrainian nationalists between the years 1925-1950 consisting in the use of violence, terror or other violations of human rights against individuals or groups of population. A crime of Ukrainian nationalists and members of Ukrainian formations collaborating with the German Third Reich is also the participation in the extermination of the Jewish population or genocide of the citizens of the 2nd Republic of Poland on the territory of Volhynia and Eastern Lesser Poland.”; 3)      art. 45a becomes: “Art. 45a. A public prosecutor of the branch office committee initiates investigations pertaining to offences set out in art. 54-55a.”; 4)      art. 53n is repealed; 5)      after Chapter 6b, the following Chapter 6c is inserted: “Chapter 6c Protection of the reputation of the Republic of Poland and the Polish Nation Art. 53o. The provisions of the Act of 23 April 1964 - Civil Code (Journal of Laws of 2017, item 459, 933 and 1132) on the protection of personal interests shall apply accordingly to the protection of the reputation of the Republic of Poland and the Polish Nation. Action for the protection of the reputation of the Republic of Poland or the Polish Nation may be brought by a non-governmental organisation acting within the scope of its statutory goals. Any damages or compensation awarded shall be due to the State Treasury. Art. 53p. Action for the protection of the reputation of the Republic of Poland or the Polish Nation may also be brought by the Institute of National Remembrance. In such cases, the Institute of National Remembrance shall have the capacity to be a party to court proceedings. Art. 53q. The provisions of art. 53o and art. 53p shall apply irrespective of the governing law.”; 6)      after art. 55, the following art.55a and art. 55b are inserted: “Art. 55a. 1. Whoever publicly and contrary to the facts attributes to the Polish Nation or to the Polish State responsibility or co-responsibility for the Nazi crimes committed by the German Third Reich, as specified in Article 6 of the Charter of the International Military Tribunal - Annex to the Agreement for the prosecution and punishment of the major war criminals of the European Axis, executed in London on 8 August 1945 (Journal of Laws of 1947, item 367), or for any other offences constituting crimes against peace, humanity or war crimes, or otherwise grossly diminishes the responsibility of the actual perpetrators of these crimes, shall be liable to a fine or deprivation of liberty for up to 3 years. The judgment shall be communicated to the public. 2. If the perpetrator of the act specified in section 1 above acts unintentionally, they shall be liable to a fine or restriction of liberty. 3. An offence is not committed if the perpetrator of a prohibited act set out in sections 1 and 2 above acted within the framework of artistic or scientific activity. Art. 55b. Irrespective of the law applicable at the place of commission of the prohibited act, this Act shall be applicable to a Polish citizen as well as a foreigner in the event of commission of the offences set out in art. 55 and art. 55a.”.   Art. 2 In the Act of 28 March 1933 on war graves and cemeteries (Journal of Laws of 2017, item 681), in art. 6 after section 4b, the following sections 4c-4o are inserted: “4c. The entities mentioned in sections 4 and 4b may apply for a special-purpose subsidy from the state budget for the partial financing of tasks connected with the care for war graves and cemeteries. 4d. A subsidy for the partial financing of tasks connected with the care for war graves and cemeteries may cover the necessary expenses for: 1)      activities connected with searching for war graves and cemeteries, their construction, renovation, relocation and maintenance; 2)      necessary additional activities facilitating the fulfilment of objectives mentioned in item 1 above; 3)      conducting scientific research, exhumations and archaeological research connected with war graves and cemeteries. 4e. A subsidy may be granted in the amount of to up to 50% of the expenses necessary for the fulfilment of tasks set out in section 4d. 4f. If a war grave or cemetery has exceptional historical significance, in particular confirmed by extending to it one of the forms of protection set out in art. 7 of the Act of 23 July 2003 on the historical assets protection and care (Journal of Laws of 2017, item 2187 and of 2018, item 10), a subsidy may be granted in the amount of up to 100% of the expenses necessary for the fulfilment of tasks set out in section 4d. 4g. If due to the preservation condition of a war grave or cemetery it is necessary to commence the tasks referred to in section 4d above without delay, a subsidy may be granted in the amount of to up to 100% of the expenses necessary for the fulfilment of such tasks. 4h. The minister competent for matters of culture and protection of the national heritage, after obtaining an opinion of a territorially competent voivode, may grant a subsidy to entities mentioned in sections 4 and 4b, upon their application. The voivode shall provide his opinion within 30 days of receiving a letter from the minister competent for matters of culture and protection of the national heritage requesting such opinion. 4i. An application for a subsidy shall include in particular: 1)      the first name, last name, residence and address of the applicant or the name, seat and address of an organisational unit being an applicant; 2)      indication of the authority to which the applicant applies for the subsidy; 3)      specification of the nature of task and specification of the war grave or cemetery to which the application pertains, along with address details if they can be established; 4)      indication of the amount of the subsidy applied for; 5)      schedule of fulfilment of the task; 6)      the applicant’s statement on possessing material resources and personnel ensuring the appropriate fulfilment of the task; 7)      estimation of the total costs of the fulfilment of the task. 4j. A subsidy is granted on the basis of an agreement concluded between the minister competent for matters of culture and protection of the national heritage and entities mentioned in sections 4 and 4b. 4k. An agreement for granting a subsidy for the partial financing of tasks to be performed in the year of filing the application or in the year following the year of filing the application shall include: 1)      specification of the scope of the planned task and the deadline for its fulfilment; 2)      indication of the war grave or cemetery to which the agreement pertains; 3)      specification of the amount of subsidy granted and the date and terms of its payment; 4)      specification of oversight for the agreement’s performance; 5)      specification of the manner of the subsidy’s settlement; 6)      specification of the terms and manner of returning an unspent subsidy or a subsidy spent inconsistently with its purpose. 4l. An agreement for granting a subsidy for the partial financing of tasks performed in the 3 years preceding the year of filing the application shall include: 1)      specification of the scope of the performed tasks and the time of their fulfilment; 2)      indication of the war grave or cemetery to which the agreement pertains; 3)      specification of the amount of subsidy granted and the date of its payment; 4)      specification of oversight for the agreement’s performance; 5)      specification of the manner of the subsidy’s settlement. 4m. The subsidy may be granted for the partial financing of necessary expenses for tasks connected with the care for war graves and cemeteries, which are to be performed in the year of filing the application or in the year following the year of filing the application. 4n. An application for a subsidy shall be considered within 3 months from the day of receipt. When considering an application for granting a subsidy, the provisions of the Act of 14 June 1960 – Administrative Proceedings Code (Journal of Laws of 2017, item 1257 and of 2018, item 149) shall not apply. 4o. The vindication by the minister competent for matters of culture and protection of the national heritage of dues, with any interest in the amount determined as for tax arrears, arising from unspent subsidies or subsidies spent inconsistently with their purpose, shall be carried out in the manner indicated by provisions relating to enforcement proceedings in administration.”.   Art. 3. In the Act of 21 November 1996 on museums (Journal of Laws of 2017, item 972 and 1086), after art. 6a, the following art. 6b is inserted:             “Art. 6b. 1. A natural person, legal person or organisational unit without legal personality with outstanding achievements for the ideal of national remembrance shall be awarded the “Custodian of Places of National Remembrance” medal, hereinafter referred to as “the medal”.             2. The medal shall be awarded by the minister competent for matters of culture and protection of the national heritage on his own initiative or at the request of the President of the Institute of National Remembrance - Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation, a social organisation or other organisational unit engaged in the commemoration and care for places of national remembrance.             3. A request for awarding the medal shall include, in particular, the following details of the entity it pertains to: 1)      first name, last name, father’s name, date and place of birth, education and residence of a natural person or 2)      name, seat, address of a legal person or organisational unit without legal personality.             4. An entity awarded the medal shall also receive the badge of the medal and a certificate confirming its award. 5. A duplicate of the certificate confirming the award of the medal shall be issued free of charge in the event the original is damaged or lost. 6. The minister competent for matters of culture and protection of the national heritage shall determine, by way of ordinance: 1)      the form of the request for awarding the medal, 2)      the procedure applicable in cases for the award of the medal, the circumstances of issuing the badge of the medal and the certificate confirming the award of the medal, 3)      the manner of wearing and storing the badge of the medal, 4)      the mode and manner of issuing a duplicate certificate confirming the award of the medal, 5)      the design of the badge of the medal and the form of the certificate confirming the award of the medal             - taking due account of the necessity to ensure the expediency of proceedings in cases for the award of the medal as well as the appropriate and ceremonial honouring of persons and organisational units awarded the medal.”.   Art. 4. In the Act of 28 October 2002 on the responsibility of collective entities for acts prohibited under penalty (Journal of Laws of 2016, item 1541 and of 2017, items 724 and 933), in art. 16 (1), after item 9a, the following item 9b is inserted:             “9b) specified in art. 55 and 55a of the Act of 18 December 1998 on the Institute of National Remembrance - Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation (Journal of Laws of 2016, item 1575 and of 2018, items 5 and …);”   Art. 5. This Act shall enter into force after 14 days from its promulgation, with the exception of art. 1 item 4 and art. 3 which shall enter into force after 3 months from its promulgation.

 

Zobacz także:

Strona internetowa o nowelizacji ustawy o IPN

 W związku z wątpliwościami i pojawiającymi się w przestrzeni publicznej nieprawdziwymi informacjami na temat przygotowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacji ustawy o IPN, przygotowało ono stronę internetową, na której znajdują się szczegółowe informacje o ustawie. Strona zawiera także dział Q&A, gdzie odpowiadamy na pytania dotyczące tego aktu prawnego.

Witryna działa w języku polskim i angielskim, przygotowywane są kolejne wersje językowe.

Adres strony to: www.germandeathcampsnotpolish.pl

 


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika