W czym może pomóc doradca prawny?

3.10.2007

Wedle przyjetego przez Radę ministrów projektu ustawy o licencjach prawniczych i świadczeniu usług prawniczych absolwenci studiów prawniczych będą mogli zajmować się doradztwem prawnym na podstawie licencji doradcy. Charakter ich pracy ma być wyłącznie usługowy i będzie podlegał prawom rynku oraz konkurencji.

Na jaką pomoc można liczyć ze strony doradcy prawnego?

Licencjonowany doradca prawny będzie mógł udzielać porad prawnych, sporządzać opinie, projekty umów i oświadczeń woli, występować przez sądami oraz przed organami wykonującymi czynności w postępowaniu przygotowawczym w sprawach o przestępstwa i wykroczenia, w tym skarbowe. Prawnicy posiadający licencje nie będą mieli uprawnień do używania tytułu zawodowego „adwokat” lub „radca prawny”.

Będą mieli natomiast obowiązek ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej za szkody wynikłe ze świadczenia tych usług.

Jakie licencje mają upoważniać do świadczenia pomocy prawnej?

Rząd proponuje wprowadzić trzy stopnie licencji doradcy. Inicjatywa rządu ma służyć zapewnieniu szerszego dostępu obywateli do usług prawniczych.

Projekt zakłada, że osoby świadczące usługi prawnicze, oprócz ukończenia wyższych studiów prawniczych i uzyskania tytułu magistra prawa, będą musiały posiadać jeden z trzech rodzajów licencji. Licencje będzie przyznawać Prawnicza Komisja Licencyjna działająca przy ministrze sprawiedliwości, która mam sprawować nadzór nad doradcami.

Licencja I stopnia

Posiadanie licencji I stopnia będzie uprawniać do udzielania porad na etapie przesądowym oraz występowania przed sądami, z wyłączeniem Sądu Najwyższego, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez osobę posiadającą licencję II stopnia, adwokata lub radcy prawnego. Nie będą mogli zajmować się sprawami rodzinnymi, opiekuńczymi, postępowaniami w sprawach nieletnich, o przestępstwa, w tym skarbowe. Alternatywną formą uzyskania tej licencji będzie ukończenie szkolenia w ośrodkach akredytowanych przez Prawniczą Komisję Licencyjną.

Licencja II stopnia

II stopień licencji rozszerza uprawnienia o możliwość samodzielnego występowania przed sądami i trybunałami, za wyjątkiem m.in. spraw rodzinnych, opiekuńczych. Osoba ubiegająca się o tę kategorię licencji będzie musiała wykazać, że występowała w charakterze pełnomocnika procesowego w co najmniej 50 posiedzeniach sądowych, ale w nie mniej niż 10 sprawach. Musi również co najmniej dwa lata posiadać licencję I stopnia.

Licencja III stopnia

O III stopień licencji będą mogły ubiegać się osoby, które zaliczyły państwowy egzamin prawniczy. Weryfikacja kandydatów w ten sposób wynika ze szczególnego rodzaju spraw, którymi będą zajmować. Chodzi o weryfikację wiedzy obejmującej m.in. prawo karne, postępowanie karne, prawo karne skarbowe, prawo rodzinne.

Czego jeszcze dotyczy projekt?

Licencji prawniczej, jak pokreślono w projekcie, nie będą mogli uzyskać m.in. członkowie samorządu adwokackiego, radców prawnych, notarialnego, rzeczników patentowych lub komorniczego. Podlegają oni odrębnym przepisom, które kompleksowo określają zasady wykonywania tych zawodów, będących zawodami o szczególnym charakterze (zawody zaufania publicznego).

W projekcie szczegółowo określono obowiązki i prawa licencjonowanych doradców, zasady utraty licencji oraz sankcje za naruszenie obowiązków. Rządowa propozycja nie ogranicza form prowadzenia działalności gospodarczej osób świadczących usługi prawnicze. Będą mogły więc prowadzić działalność w każdej formie dopuszczonej prawem, włącznie ze spółkami kapitałowymi. Ponadto wprowadzenie komercyjnego świadczenia usług prawniczych doprowadzi do zwiększenia konkurencji na rynku oraz rozszerzy możliwości korzystania z takich usług.

Podstawa prawna: